Hoe Microsoft verkeerd gokte met Windows 8 (deel 1)

Zelfs bij zijn initiële lancering werd Windows 8 al gezien als een grote gok. Maar wel eentje die Microsoft moest maken.

Het compleet onverwachte succes van tablets, een categorie die wel uit de lucht leek te komen vallen, deed de klassieke pc er log en verouderd uitzien. Microsoft moest dus laten zien dat Windows nog steeds relevant was, ook buiten zijn traditionele thuisbasis op de desktop.

[related_article id=”161452″]

De uitkomst van deze gedachtegang was Windows 8 met zijn kleurrijke tegelinterface, dat Windows probeerde te herpositioneren als een touchscreen-OS voor een nieuwe generatie computers en gebruikers. Toenmalig CEO Steve Ballmer omschreef het besturingssysteem als een bet-the-company move, en die woordkeuze bleek achteraf akelig accuraat te zijn.

Surface

Om deze verschuiving te benadrukken ontwikkelde Microsoft tegelijk ook z’n eigen pc-tablet-hybride, de Surface: dat toestel moest het potentieel van het nieuwe besturingssysteem in de verf zetten.

Maar ondanks, en in sommige gevallen juist door deze innovaties werd Windows 8 in het beste geval onthaald op lauwe reacties, waardoor Microsoft gedwongen werd om in hoog tempo een update af te leveren: Windows 8.1.

In februari van dit jaar maakte Microsoft bekend dat er 200 miljoen licenties voor Windows 8 verkocht waren in de eerste 15 maanden na de lancering. Ter vergelijking: voorganger Windows 7 had in z’n eerste 12 maanden al 240 miljoen exemplaren verkocht. Microsoft heeft sindsdien geen nieuwe verkoopcijfers van Windows 8 meer vrijgegeven.

De realiteit is dat Microsoft Windows 8 al aan het afschrijven is. Het besturingssysteem werd maar twee jaar te koop aangeboden, tot eind vorige maand. Dat is een veel kortere periode dan eerdere versies van Windows, hoewel versie 8.1 wel nog verkrijgbaar is.

Windows 8 en 8.1 staan echter op nog steeds maar 17 procent van alle computers die het internet gebruiken, volgens cijfers van Netmarketshare. Windows 7 heeft daarentegen nog 53 procent van de markt in handen; het verouderde Windows XP, dat zelfs niet meer ondersteund wordt, heeft nog steeds een aandeel van 17 procent.

De Surface was op zijn beurt niet het succes waar Microsoft op hoopte en dat analisten verwachtten, ondanks de vele intrigerende features van het toestel. Een van de analisten ging zelfs zover om een verkoop van 12 miljoen exemplaren in de eerste 15 maanden te voorspellen voor de Surface.

Alles bij elkaar genomen, zeggen de meeste analisten, heeft Windows 8 de kloof tussen pc en tablet niet overbrugd, maar is het zelf in dat gapende gat gedonderd.

Microsoft sloeg door

Dit werd veroorzaakt door één fundamenteel probleem: het counteren van de dreiging die uitging van tablets en touchscreens stond dan wel hoog op Microsofts agenda, het was ook compleet irrelevant voor het leeuwendeel van de Windows-gebruikers, vooral op de zakelijke markt. Met Windows 8 had Microsoft zijn eerdere gebrek aan aandacht voor mobiele toepassingen overgecompenseerd.

Volgens Al Gillen, vicepresident van analysebedrijf IDC, stond Microsoft voor een moeilijke afweging: bepalen hoe belangrijk het gebruik van aanraakschermen was in vergelijking met de klassieke combinatie van muis en toetsenbord.

“Naar mijn mening is het bedrijf te ver doorgedraaid in zijn poging om een sterke touch first-ervaring neer te zetten, ondersteund door de Surface, waardoor de toetsenbord-en-muis-gebruikers de prijs betaalden,” zegt Gillen.

(Aanraak)gevoelige snaar

Het probleem met Windows 8 was dat het overgrote deel van de consumenten, en hun computers, niet klaar waren voor die focus op touchscreen.

Volgens Anette Jump, onderzoeksdirecteur bij Gartner, probeerde Microsoft met Windows 8 in te spelen op de enorme hype die tablets op dat moment waren. “Het idee achter Windows 8 was om een OS te bouwen dat deze nieuwe markt op de juiste manier zou aanspreken; dat is de reden waarom de nieuwe interface werd gebouwd”, zegt zij. Alleen werkte die tabletvriendelijke interface helemaal niet zo goed op niet-touchtoestellen, wat veruit de grootste categorie was.

De meeste laptops die op het moment van de lancering verkocht werden, hadden ook nog geen aanraakschermen, of vroegen daar een opleg van minstens 120 euro voor – wat consumenten irriteerde. Jump stelt dat deze combinatie van factoren een hoop negatieve buzz deed ontstaan rond Windows 8, zeker omdat gewone consumenten niet de optie hadden om terug te keren naar een eerdere versie van het OS.

Startknop staat symbool

Kortom, Windows probeerde zijn gebruikers te dwingen om over te schakelen op een mobielvriendelijke interface, en die geforceerde poging brak hen zuur op. Het symbooldossier werd het verwijderen van de startknop. Op het kleinere scherm van smartphones of tablets heeft die knop natuurlijk geen enkele zin, maar voor pc-gebruikers was het de voornaamste manier om door hun toestel te navigeren. Het verwijderen ervan deed mensen steigeren, en werd het symbool voor de grotere fouten van het OS.

Lees verder in deel 2.