Windows 10 voorgesteld: gratis voor (bijna) iedereen

“Het volgende hoofdstuk”, zo titelde Microsoft de presentatie. Was de persconferentie van enkele maanden geleden de aankondiging van Windows 10, dan is het event van vandaag de echte voorstelling. Windows 8 doet het slecht, daar moeten we niet flauw over doen. 8.1 bracht heel wat verbeteringen, maar enkel omdat het enkele stappen terug nam richting Windows 7. De consument is blij met 7 en argwanend tegenover 8, maar om relevant te blijven zal de volgende Windows toch een hit moeten zijn.

Insider

Voor we goed en wel begonnen zijn wordt het nog maar eens duidelijk hoe ook Microsoft begrijpt dat het zich geen fouten kan veroorloven. Zowel consumenten als professionals moeten het nieuwe OS omarmen. De terugkeer van het startmenu en de perfecte integratie met bestaande enterprise-apps wordt dan ook nog eens vermeld. Daarom bestaat ook het insiderprogramma, dat je de mogelijkheid geeft de Windows 10 preview te installeren. Volgens Microsoft gebruiken al 1,7 miljoen mensen het nieuwe besturingssysteem en wordt er aandachtig naar feedback geluisterd.

Gratis

Nog voor nieuwe functies aan bod komen pakt Terry Myerson al uit met het eerste grote nieuws van de dag. Windows 10 wordt een gratis upgrade voor Windows 8.1 gebruikers maar ook voor iedereen die nog op Windows 7 werkt. Die gratis upgrade komt ook naar Windows Phone 8.1. Iedereen krijgt een jaar tijd om te upgraden en krijgt vanaf dan gratis updates (naar analogie met vroegere Windowsversies). Microsoft wil een einde maken aan de versnippering van zijn besturingssysteem en schrikt duidelijk niet terug voor de grote middelen.

Weg met Charms, welkom Continuum

Een upgrade naar Windows 10 zou wel eens de moeite kunnen zijn als we de demo mogen geloven. Eerst en vooral kunnen we eindelijk gerust ademhalen: de Charmsbalk verdwijnt. Waar de nutteloze Charmsbalk vroeger in de weg zat verschijnt vanaf nu het action center: een balk waar je belangrijke meldingen en functies terugvindt.

Ook continuüm krijgt een demonstratie: Windows 10 op hybrid-toestellen zal automatisch detecteren wanneer je computer zich in laptopmodus dan wel tabletmodus bevind. De interface zal zich naadloos aanpassen zonder in de weg te komen. Met een druk op de knop wordt het OS handiger in gebruik met de vinger of de muis, al naargelang wat er nodig is. Continuum is een gigantische vooruitgang tegenover Metro in Windows 8. Aanraak- en muismodus zaten door elkaar op Windows 8 wat tot verwarring leidde.

Cortana

Cortana kondigde zelf aan dat ze wel degelijk verwerkt zal zitten in Windows 10. De spraakassistente krijgt onder andere een uitgebreide zoekfunctie, specifiek op de pc gericht. Zo kan je vragen naar “de powerpointslides voor je presentatie over Dolfijnen morgen”, waarna Cortana je de relevante bestanden voorschotelt. Cortana helpt bovendien bij het bedienen van je computer: “play music” start de muziekspeler, terwijl “Cortana, be quiet”, het toestel op stil zet. Ben je hard aan het werk en wil je snel even een email sturen, dan kan dat ook via Cortana en enkele intuïtieve spraakcommando’s. Microsoft beschrijft Cortana als een echte persoonlijke assistente en zelfs een extra lid van de familie indien er een computer in de woonkamer staat.

Windows 10 op de telefoon

Windows Phone wordt een versie van Windows 10. Integratie en gebruiksgemak staan centraal. De telefoonversie is gemaakt voor toestellen van 8 inch of kleiner en werd ontworpen als een extensie van je computer. Zo zal het Action Center synchroniseren tussen de desktop en de telefoon en kan de berichten-app overweg met sms’en maar ook Skype. Het lijkt er op dat Windows zijn eigen versie van Hangouts en iMessage zal introduceren. Ook Cortana is natuurlijk op de telefoon aanwezig. Het ziet er naar uit dat de Cortana op de Deskop en de Cortana op je telefoon dezelfde assistent zal zijn. Concreet: ze zal leren en onthouden wat je op beide toestellen doet en zegt om je beter van dienst te zijn.

Eén app voor iedereen

Zoals we verwachtten stelde Joe Belfiore van Windows Phone de office-apps voor kleine aanraakschermen voor. Het ziet er naar uit dat mobiele officegebruikers een erg volledige suite krijgen. Zo zit Word volgestouwd met functies die ook in de desktopversie aanwezig zijn maar is de bediening van de functies geoptimaliseerd voor kleine toestellen. Ook andere apps zoals Outlook zien er hetzelfde maar toch verschillend uit op ‘grote’ en ‘kleine’ Windows. Volgens Belfiore gaat het om dezelfde app met dezelfde code. De software weet op welk toestel je werkt, waarna de app zich op een interessante manier schaalt.

Niet alleen Office maakt een spreidstand tussen mobiel en desktop, ook andere apps verschijnen op de verschillende toestellen. Belfiore benadrukt dat het telkens om dezelfde apps gaat. Goed nieuws voor ontwikkelaars en het Windows-ecosysteem.

Windows Phone, dat in alle eerlijkheid moest zwoegen om z’n bestaan te rechtvaardigen, lijkt met Windows 10 eindelijk z’n nut gevonden te hebben: het besturingssysteem maakt je telefoon een draagbare extensie van je computer, met gekende programma’s, dezelfde foto’s enz… Met OneDrive kan je nu echt aan een document werken op je pc en verder zwoegen op je telefoon in de trein, naadloos. Belfiores demo’s zien er veelbelovend uit. Of de integratie het enthousiasme voor Windowstelefoons de hoogte in zal jagen blijft natuurlijk afwachten.

Project Spartan

Spartan komt naar de desktop en de smartphone. Een echte naam voor de nieuwe browser kregen we niet te horen, maar Belfiore deed wel enkele nieuwe en unieke functies uit de doeken. Annotatie is de eerste: zie je iets interessants op het net, dan kan je met je vinger of een pen op een aanraakscherm dingen aanduiden, onderlijnen, omcirkelen en vervolgens doorsturen naar je vrienden. De webpagina die je doorstuurt wordt bevroren zodat je annotaties accuraat blijven, maar de links blijven actief. Heb je geen aanraakscherm, dan kan je ook met muis en toetsenbord je mening toevoegen.

De tweede functie is leesmodus: die structureert je website zoals een boek zodat lezen aangenamer wordt. Je kan een webpagina in die modus ook offline beschikbaar maken om zo later te lezen. Tot slot kijkt Cortana over je schouder mee wanneer je met Spartan werkt. Wanneer je iets aanduidt en rechts klikt, kan je info vragen aan Cortana. Zoek je bijvoorbeeld naar een restaurant, dan zit Cortana in een hoekje om je de snelste route en de geplande reistijd mee te delen. Hoe nuttig de integratie in de praktijk zal zijn weten we niet, maar de demo ziet er, toegegeven, veelbelovend uit.

Aan de slag

Een nieuwe preview met de splinternieuwe functies, gratis te testen voor wie wil, wordt in de loop van volgende week beschikbaar gemaakt. Voorlopig is de preview beschikbaar in vier talen maar dat wordt volgende week eveneens uitgebreid naar 25 talen. Op een preview van Windows 10 voor de telefoon is het nog iets langer wachten. Enthousiastelingen kunnen aan de slag gaan vanaf begin februari.

Windows 10 lanceert later dit jaar. Een richtdatum houdt Microsoft voorlopig nog geheim. Onze eerste indruk van Windows 10 lees je hier.