Revolutionaire drone was dan toch kat in zak
De Zano-drone die in 2014 gelanceerd werd via Kickstarter, blijkt uiteindelijk toch een kat in een zak te zijn geweest. Het bedrijf oversteeg zijn richtdoel ettelijke keren en groeide uit tot het meest succesvolle Kickstarterproject ooit in Europa. Het vliegende toestelletje was dan ook zeer verleidelijk: filmen in hoge resolutie, vliegt zonder besturing, kan objecten waarnemen en uit de weg gaan, en kon de eigenaar volgen via gps en een slim horloge.
Dat werd allemaal beloofd voor de belachelijk lage prijs van 180 euro, een prijs die tien keer lager ligt dan soortgelijke drones die hetzelfde zouden kunnen. Het project flopte echter jammerlijk en de ontwikkelaars lieten niets meer van zich horen. Kickstarter gaf gehoor aan de vele klachten van ‘backers’ en huurde een journalist in om de waarheid te achterhalen.
‘Militair succes’
Het fundraisingplatform waar de Zano op werd gelanceerd huurde Mark Harris in en die bracht zijn rapport enkele dagen geleden naar buiten. Het relaas is behoorlijk lang en leest als een thriller. Met de hulp van Harris zelf, brengen we jou de korte samenvatting.
Al vroeg bleek dat Ivan Reedman, CEO van Torquing, het bedrijf achter de Zano, in het verleden wel degelijk gewerkt had rond drones voor het Britse leger, zoals de Kickstarterpagina aangaf. Dit argument trok naar verluidt veel mensen over de streep om te investeren. Reedman deed echter uitchijnen dat de samenwerking een succes was en dat het leger erg tevreden was over zijn werk. De waarheid blijkt anders: het project werd stopgezet toen bleek dat Reedman niet zou kunnen leveren. Een eerste leugen was ontdekt.
Konijnensprong
Daarnaast ontdekte Harris dat er nooit een werkend prototype van de Zano heeft bestaan. Net als de militaire drones kon de Zano nooit verder geraken dan wat backers omschrijven als konijnensprongen, alvorens het ding steevast tegen een muur knalt.
https://www.youtube.com/watch?v=q4dco1LhkHw
Enkele backers kregen dan wel een drone toegestuurd (in totaal kregen 4 backers er eentje opgestuurd), de Kickstarterinvesteerders werden eerst gepasseerd door mensen die een pre-order hadden geplaatst via een website die werd opgericht om extra geld op te halen – ongeveer een jaar na de Kickstartercampagne. Vele backers voelden zich natuurlijk tekortgedaan.
Geld, geld, geld
Over het geld valt nog meer te zeggen: Reedman kreeg oorspronkelijk al 150.000 pond van een privé-investeerder, hetzelfde bedrag als hij wilde ophalen via crowdfunding. Hij zei zelf dat hij de eerste investering gebruikt had om de drone te ontwikkelen en de tweede nodig had om het productieproces op gang te krijgen.
Aangezien Torquing echter aan de investeerders beloofd had om meer functies aan de drone toe te voegen als de crowdfundingcampagne een groot succes was, was er dus nooit sprake van een prototype dat af was. Daarna haalde hij, zoals gezegd, nog een miljoen pond op via een speciaal ontworpen website. Uiteindelijk eindigde het bedrijf met een miljoen aan schulden. Harris ontdekte ook dat de bedrijfsleiders van Torquing het geld langs ramen en deuren naar buiten jaagden aan dure auto’s en onnodige apparatuur.
Conclusie
Harris concludeert dat er vele fouten gemaakt zijn, maar dat het voornamelijk gaat om eerlijke fouten die voortkwamen uit de naïviteit van de bedrijfsleiders. Hij stelt dat er een goedbedoelde poging was om een werkend product te bekomen, maar dat de initiatiefnemers overambitieus en onervaren waren. Harris houdt het erop dat mensen hun geld niet terug zullen zien, maar dat ze niet moedwillig werden opgelicht.
