Intel stagneert met nieuw uitstel van 10 nm Cannon Lake Core-chips

Dat de Wet van Moore met de 7^de generatie Kaby Lake-chips gestorven is, weet je intussen wel. Voor de 8^ste generatie plant Intel nu een bescheiden danspartij op het spreekwoordelijke graf. Intel beloofde ons met Kaby Lake een nieuwe aanpak. In de plaats van een tik-tok-principe, waarbij Intel afwisselend jaar na jaar ofwel de architectuur verbeterde, ofwel het bakproces verkleinde, kwam er een driestappenplan genaamd PAO. Process: de verkleining (22 nm naar 14 nm met Broadwell), Architecture: de nieuwe micro-architectuur (14 nm Broadwell naar 14 nm Skylake) en Optimization: het toepassen van de opgedane kennis voor het optimaliseren van proces en architectuur (14 nm Skylake naar 14 nm Kaby Lake).

Kleinere verbetering

We merkten al dat Kaby Lake puur op het vlak van prestaties minder grote verbeteringen kan voorleggen tegenover zijn voorganger dan met vorige stappen het geval was. Intel had echter geen andere keuze: het klaarkrijgen van het 10 nm-proces bleek langer te duren dan gehoopt. Op zich zijn de 7^de-generatiechips wel beter dan hun voorgangers, zeker in de laptops, en heeft Kaby Lake zeker bestaansrecht.

Dit najaar keken we uit naar het langverwachte Cannon Lake: de eerste iteratie van het 10 nm-proces. Van Intel hoorden we telkens dat 10 nm op schema zat, en de eerste (mobiele) Cannon Lake-chips nog voor nieuwjaar in een laptop in je buurt zouden zitten. Op de jaarlijkse dag voor de investeerders in Californië in de VS stelt de blauwe cpu-reus nu teleur. De 8^ste generatie Core-chips zal niet uit 10 nm Cannon Lake bestaan, maar opnieuw op het 14 nm-procedé gefabriceerd worden. PAOO mogen we dat dan vermoedelijk noemen: het geoptimaliseerde Kaby Lake wordt nog eens geoptimaliseerd. Het eindresultaat noemen we Coffee Lake.

Meer van hetzelfde

In de herfst zien we als consument dus niet de eerste Core i-chips op een splinternieuw 10 nm-procedé, maar opnieuw Core i-chips gebakken op 14 nm. Intel claimt dat Coffee Lake een prestatieboost van 10 tot 15 procent zal geven tegenover Kaby Lake, maar dat lijkt ons straf. Tenzij de Amerikanen toch aan de micro-architectuur sleutelen, zal die prestatiewinst beperkt blijven tot enkele specifieke scenario’s. Coffee Lake is in eerste instantie gericht op zuinige laptopchips. Denk aan Core i3, i5, i7 U en Y-cpu’s. Vermoedelijk komt de architectuur later ook naar de desktop, maar daarover weten we nog niets.

Servers eerst

Het is bovendien niet zeker dat Coffee Lake een pure 14 nm-chip zal zijn. Het kan dat Intel al enkele 10 nm-componenten op de chip kan steken aangezien het 10 nm-proces wel degelijk operationeel is. De eerste Cannon Lake-chips zijn echter weggelegd voor de B2B-markt. Meer specifiek mikt Intel op Xeon-processors voor datacenters.

Onlogisch is dat niet. De zakelijke servermarkt is gigantisch en zuinigere, efficiëntere en koelere chips leveren daar meer voordeel op dan in een doorsnee consumentenlaptop. Intel lijkt de yields van zijn 10 nm-proces nog niet op het gewenste niveau te hebben gekregen en in dat opzicht is het logisch dat de beschikbare Cannon Lake-capaciteit naar chips gaat die het meeste kunnen opbrengen.

AMD lacht

Voor de consument betekent de zet in ieder geval dat er dit jaar weinig spannends staat te gebeuren voor Intelchips. Interessant, aangezien 2017 net het jaar van AMD moet worden. Die laatste kon zich geen beter scenario inbeelden: de nieuwe Zen-architectuur zal voorlopig niet moeten opboksen tegen een spectaculaire 10 nm-inzending van Intel.

Het lijkt er vooral op dat de duidelijke generatiestructuur van Intels processorline-up op de helling staat. De 8^ste generatie zal iets anders betekenen voor servers dan voor consumenten en het is niet gezegd dat de 8^ste generatie Core-chips voor de desktop niet alsnog op 10 nm verschijnen volgend jaar. Na acht jaar lijkt de tijd waarin een generatie synoniem was voor een proces en architectuur voorbij.

Het hele gedoe toont aan hoe moeilijk het is om geavanceerde processors rendabel te maken met een 10 nm-proces. Samsung en Qualcomm bakken al wel op 10 nm voor de productie van de Snapdragon 835 mobiele SoC, maar er zijn natuurlijk verschillen in complexiteit tussen die chip en Intels high-end cpu’s. Hoe kleiner het bakproces, hoe meer natuurkundige beperkingen de kop opsteken. Het lijkt zelfs voor Intel moeilijk om ’s werelds geavanceerdste 10 nm-chips met een hoge yield uit zijn fabs te pompen.