Ook YouTube en Instagram worden misbruikt voor desinformatie
Oxford University voert jaarlijks onderzoek uit naar manipulatie via sociale media. Facebook prijkt nog steeds bovenaan. Dat Facebook een gekend platform is voor het verspreiden van nepnieuws, is geen schokkende revelatie. Sinds bleek dat de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2016 vanuit Rusland beïnvloedt werden via het verspreiden van nepnieuws, voert Facebook al jaren een strijd tegen desinformatie. Het traint de algoritmen om nepnieuws op te sporen en de gebruikers te beschermen.
De onderzoekers van Oxford University waarschuwen voor een nieuwe zorgwekkende trend. Volgens de studie hebben verspreiders van nepnieuws hun pijlen op nieuwe platformen gericht. Nepnieuws is stilaan zijn opmars aan het maken op onder andere YouTube en Instagram. Dat was vanochtend te lezen op de website van Reuters.
Memes zijn niet altijd zo onschuldig
YouTube en Instagram biedt mensen met kwade bedoelingen de mogelijkheid om een nieuwe tactiek te ontwikkelen. Valse nieuwsberichten kunnen als memes verspreid worden. Zo maakt men minder gebruik van tekst, maar van afbeeldingen of video’s. Volgens de onderzoekers zijn memes net een geschikt medium voor nepnieuws te verspreiden omdat ze snel door een massa mensen kunnen geconsumeerd worden. Vanwege de humoristische inhoud, ligt de aandachtspanne veel lager dan bij een nieuwsbericht. Mensen zijn dus minder kritisch in hun beoordeling van wat ze te zien krijgen.
Net als Facebook is ook YouTube volop middelen aan het investeren om de beveiliging van diens platform te verhogen. De beide platformen kwamen in maart in een storm terecht na de aanslagen in Christchurch. De algoritmen waren toen niet opgewassen tegen het verspreiden van video’s van de schietpartij, die de dader nota bene zelf had gepost. YouTube claimt dat het sindsdien regelmatig video’s verwijderd die de gebruiksregels van het platform overtreden.
Toch zijn de onderzoekers niet volledig overtuigd dat de algoritmen van YouTube en Instagram voldoende gewapend zijn tegen de stroom aan nepnieuws. Het vervalsen van visuele informatie is immers een stuk moeilijker te detecteren dan bij tekst. Dit is wellicht de voornaamste reden waarom manipulators nu ook deze platformen inzetten. Wij willen dan ook vooral adviseren om memes met een korreltje zout te blijven nemen en puur als een bron van entertainment te beschouwen.
