China opent jacht naar burgers die over coronavirus praten op sociale media
Sinds de uitbraak van het coronavirus COVID-19 in China, de rest van de wereld bereikte in januari, onderneemt de Chinese regering allerlei maatregelen om de informatie die vanuit China uitlekt te controleren. Het wil vooral kritische stemmen rond de aanpak van de regering tijdens de initiële fase van de uitbraak, verstommen. De Chinese regering is zelden vies van het controleren van het socialmediagebruik van burgers, en dat blijkt ze ook nu weer volop te doen.
Het magazine Vice publiceerde het verhaal van Joshua Left. Dat is een 28-jarige ondernemer uit de regio van Wuhan waar de epidemie begon. Om veiligheidsredenen geeft Joshua zijn originele Chinese naam niet. De man arriveerde half januari in de stad San Francisco voor een vakantie. Het was ongeveer rond die tijd dat het nieuws over het virus globaal ging. Via de chatapplicatie WeChat, een populaire app in China, nam hij contact op met familieleden en vrienden uit de regio. Hij stuurde hen ook nieuwsberichten van Amerikaanse media door, omdat ze volgens hem informatie bevatten die zij wel eens niet zouden kunnen krijgen in het thuisland.
En dat laatste had hij beter niet gedaan. Joshua begon plots berichten van vrienden te krijgen om te vragen waar exact hij verbleef in China en wat zijn Amerikaans telefoonnummer was. Hij vermoedde al snel dat het ging om een poging van de regering om zijn locatie te achterhalen. Daarna krijg hij een melding van de app dat iemand vanuit Shangai op zijn account probeerde in te loggen. Joshua zou nog steeds in San Francisco verblijven, omdat hij niet meer durft terug te keren uit schrik gearresteerd te worden.
Tencent, het Chinese bedrijf dat eigenaar is van WeChat, wilde niet op het verhaal reageren.
Maar de Chinese regering maakt ook gebruik van socialmediaplatformen die hun hoofdkantoor niet in China hebben om op jacht te gaan naar kritische stemmen. Een burger genaamd Jiang Ming uitte via Twitter op 20 januari kritiek op hoe de Chinese regering de uitbraak van het virus aangepakt heeft. Twitter is verboden in China, maar via een VPN-server kan het toch gebruikt worden.
Ook voor Ming bleven de gevolgen niet lang uit. Enkele dagen later werd hij gebeld door de Chinese Staatsveiligheid die hem wilde ontmoeten. Ming weigerde die ontmoeting, dus stond staatsveiligheid plots aan zijn deur in de stad Dongguan. Ze zouden aan zijn telefoonnummer zijn gekomen via zijn Twitteraccount dat gelinkt is aan een database van de overheid, en weekten zijn adres los van familieleden.
Twitter reageerde aan Vice dat het aan geen enkele overheid accountgegevens doorspeelt, maar dat de regering via de telecomoperatoren wel aan dergelijke gegevens kan komen. Ming werd gedwongen om excuses te publiceren en te zeggen dat zijn tweets valse informatie bevatten, maar stuurde een foto naar Vice van de tekst die hem gegeven werd.
Klokkenluider
De verhalen van Joshua Left en Jiang Ming zijn slechts enkele voorbeelden van hoe de Chinese regering op grote schaal informatie probeert in te dammen. De voorbije weken werden in China heel wat meer gearresteerd nadat ze zich hadden geuit over het virus. Chatapplicaties worden gemonitord om gesprekken tussen burgers in binnen- en buitenland te controleren. Ook worden berichten over Li Wenliang verwijderd. Wenliang is een dokter die wordt beschouwd als de ‘klokkenluider’, omdat hij voor het eerst de wereld waarschuwde voor de ziekte. Wenliang overleed onlangs zelf aan de ziekte.
