Over de paradoxale complexiteit van eenvoud

Terwijl computersystemen per definitie steeds complexer worden, neemt het belang van eenvoud in hun ontwerp, design en gebruiksgemak evenredig toe. Simplicity sells. Natuurlijk ontbreekt het oerklassieke voorbeeld niet: het eerste videoapparaat van je ouders, waarmee zij volgens de bijhorende handleiding werkelijk alles konden. Maar in werkelijkheid hebben ze niet één televisieprogramma op videoband weten op te nemen, omdat de bediening van het toestel in de praktijk veel te complex bleek. Ook het nieuwerwetse voorbeeld van overtuigend en verbluffend gebruiksgemak ontbreekt niet: de Apple iPod, de enige MP3-speler die minder kan dan alle andere MP3-spelers samen. Hij is bovendien veel duurder, maar desondanks toch vele malen succesvoller dan de concurrentie.
Spartaans
In ‘The Laws of Simplicity’ heeft grafisch ontwerper John Maeda zijn overpeinzingen over de complexiteit van eenvoudige voorwerpen en dingen bewust simpel gehouden. Hij behandelt zijn onderwerp in een kleine honderd pagina’s, verdeeld over tien wetten. Hij lardeert die met drie verhelderende ‘sleutels’ en schrijft in toegankelijk en vlot leesbaar proza. Dat maakt deze Spartaanse auteur tot een grote uitzondering in de kippenren van technologieauteurs die hun voorkeur voor gargantueske proporties doorgaans niet onder stoelen of banken stoppen. The Laws of Simplicity mag dan bewust vederlicht zijn gehouden, zijn auteur, John Maeda, is zelf allesbehalve een weltergewicht. Maeda is een internationaal gelauwerde hoogleraar van het vermaarde MIT te Boston. Bovendien is hij de oprichter van het Simplicity Consortium bij het eveneens zeer vermaard te noemen Media Lab van voornoemde universiteit.
Simplicity advisory board
Maeda maakt sinds 2002 ook deel uit van de Simplicity Advisory Board (SAB) van ’s Nederlands bekendste elektronicaproducent Philips. Maeda merkt op dat het de CEO Gerard Kleisterlee, in tegenstelling tot wat hij in eerste instantie zelf verwacht had, echt menens is met zijn Sense and Simplicity, de slogan die hij nog maar enkele jaren geleden bij Philips introduceerde. Volgens Maeda is Philips op dit moment niet alleen bezig zijn volledige productportfolio te reorganiseren rond de term ‘simplicity’. Het bedrijf wil ook alle gangbare praktijken binnen de onderneming herstructureren met datzelfde simplicity als inzet en leidraad. Dat de relatie Maeda-Philips zeker niet oppervlakkig van aard is of snel afgelopen zal zijn, wordt meteen duidelijk als de lezer de website van Maeda van naderbij bekijkt. Philips blijkt hoofdsponsor van lawsofsimplicity.com. Voor de hoogleraren van het MIT is dat overigens geen vreemde zaak. Het hoogleraarschap van Maeda is zelf ook gesponsord.
Tegenspraak
De tien wetten van de eenvoud zoals Maeda die bedacht heeft, zijn natuurlijk ook geen wetten van Meden en Perzen, maar filosofische draagvlakken die meerdere inzichten ondersteunen. Maeda heeft, als grafisch ontwerper en beeldend kunstenaar, een meer dan geoefend oog voor product design; terwijl hij als hoogleraar tevens kind aan huis is in de wereld van de computertechnologie. Laten we in elk geval aannemen dat het voordelig kan zijn wanneer je Nicholas Negroponte tegen het lijf kunt lopen bij de koffieautomaat van het Media Lab van het MIT. The Laws of Simplicity is het werk van een minzaam verteller die een groot publiek verdient.
John Maeda, The Laws of Simplicity, (Design, Technology, Business, Life), 108 pagina’s, Uitgeverij MIT Press, ISBN 0 262 13472 9, €12,95












