Historisch meesterwerk over modern design

Als het over modern design gaat, weet iedereen dat de grens tussen succesnummer en flop flinterdun is. Wat lang niet iedereen weet, is wie dit soort van design tot stand laat komen.

In ‘Designing Interactions’ staat ze allemaal: de voorwerpen en hun makers. Van de computermuis (uitgevonden door Douglas Englebart) tot de laptop computer (de Compass Computer, de allereerste laptop, was een ontwerp van John Ellenby). Van de Palm Pilot (Jeff Hawkins werkte aan de voorloper ervan) tot de iPod (Paul Mercer leverde de bouwstenen voor de interface). In ‘Designing Interactions’ van designer Bill Moggridge komen ze allemaal voor, en nog veel meer. De inzet is fenomenaal.

Moggridge moet een ongelofelijke liefde voelen voor dat vak van hem, of misschien een niet te stelpen soort van vaktechnische dwaasheid (laat die dwaasheid vooral bloeien), anders begin je nooit aan zo’n absurde, gargantueske onderneming als het in kaart brengen van alle ins en outs van ons modern design. Want dat is in wezen waar ‘Designing Interactions’ op neerkomt.

BEKEND EN ONBEKEND
Het werk dat Moggridge heeft verricht is bijzonder indrukwekkend. Het is werk dat bovendien getuigt van groot historisch belang. Moggridge heeft werkelijk iedereen die er toe doet in deze technologische Umwelt inzake design geïnterviewd, beschreven en geportretteerd. De kans dat iemand hem dat ooit nog een keer nadoet, laat staan beter, is ondenkbaar. Want weinig mensen hebben toegang tot zo’n uitgebreide collectie technologische bollebozen als Moggridge.

Het spreekt ook voor de auteur dat hij onwaarschijnlijk druk bevraagde mensen als de oprichters van Google tot voor zijn microfoon heeft weten te slepen; of dat hij zo’n onbekende, maar vanuit historisch oogpunt belangrijke uitvinder als Doug Englebart, die ons de computermuis schonk, heeft weten te interviewen. Voor een deel is de informatie die Moggridge heeft verzameld absoluut nieuw. Voor een ander deel ook niet. Doet dat laatste afbreuk aan de portee van het boek? Wel nee, het is juist een verademing om te zien dat ze allemaal eens een keertje bij elkaar zijn gebracht: de bekende zowel als de onbekende namen. Het verrassende van dit boek is dan ook dat al die onderling zeer verschillende namen juist bij elkaar staan.

BIEN ÉTONNÉ DE SE TROUVER ENSEMBLE?
Misschien wel, maar eigenlijk ook niet. Er gaat juist een heel vertederend soort van nivellering uit van dit zorgvuldig door Moggridge bereide samenraapsel van hoge omes en lage pieten; van het precieuze bladgoud en de solide briljanten. In dit boek komen ze naast elkaar, ze komen niet boven of onder elkaar te staan. En het is juist die ontuchterende nivellering, die van Designing Interactions zo’n boeiend geheel maakt. Het maakt dat Englebart gewoon de plaats krijgt die hem op grond van historische verdiensten toekomt. Terwijl Page en Brin zeker niet van hun voetstuk vallen, al wordt dat voetstuk gelukkig ontdaan van de kapitalistische maskerade ervan.

Dat neemt overigens niet weg dat ook de vele onbekende namen op die manier ook weer kunnen rekenen op hun rechtmatige plaats onder de historisch zon. Het houdt geen steek om al die namen te noemen. Designing Interactions is dan ook veel meer dan the place to be voor een pedant spelletje name dropping. Designers zullen hier vooral uit leren wat de crux zou kunnen zijn van modern design. Wat de essentie is van vruchtbaar, werkbaar, genotvol, waardevol en aantrekkelijk design. Voor wie daar lol in heeft: het aantal verwijzingen naar Apple overtreft absoluut het aantal treffers met Microsoft.

Bill Moggridge, Designing Interactions (met DVD), 766 pagina’s, Uitgeverij MIT Press, ISBN 0 262 13474 8, € 38,50.