Leidt Web 2.0 naar CMS 2.0?

Web 2.0 is niet meer weg te denken uit de internetsector. Het zogenaamde Web 2.0 biedt consumenten vandaag al veel nieuwe mogelijkheden. Eigenlijk deed het dat al een tijdje, maar sinds Tim O’Reilly de verzameling nieuwe concepten en technieken een naam gaf, is de Web 2.0-bal sneller beginnen rollen en schieten er overal nieuwe initiatieven uit de grond. De hype is nu zo sterk, dat sommige firma’s hun strategie en businessmodellen erop gaan vastpinnen. Ook op het vlak van content management.

Amerikaanse venture capitalists hebben in de eerste drie kwartalen van vorig jaar voor 455 miljoen dollar geïnvesteerd in Web 2.0-bedrijven en startups. Maar we mogen niet vergeten dat sommige technieken en concepten al ten tijde van de internetzeepbel de ronde deden. Die concepten worden pas nu echt mainstream, dankzij de huidige hype.

In een bedrijfsomgeving loopt men meestal wat achter, maar dat is aan het veranderen. De Web 2.0-trend komt nu ook op gang binnen de bedrijfsmuren (en virtueel daarbuiten). Dat is onlangs nog door marktonderzoeksbureau Gartner bevestigd in een Web 2.0-studie. Er komt een fundamentele verandering in de manier waarop bedrijven en werknemers met elkaar communiceren en werken.

DE JEUGD VAN TEGENWOORDIG
De zakelijke omgeving staat voor een grote aanpassing en dat baart menig HR-professional zorgen. De werkkrachten van morgen worden immers gevormd uit de jeugd van vandaag, die opgroeit in een wereld van information overload en social networking software. Lezers die tieners hebben moeten er maar eens bij stilstaan hoeveel uren zoon- of dochterlief aan de computer spendeert. Liefst dan nog met een portable uitgerust met wirelessverbinding en zoveel mogelijk vensters open. Multitasking, daar is de jeugd vandaag sterk in. Tieners voeren tegelijkertijd een tiental MSN-gesprekken, met wat flickr-pagina’s en een aantal MySpace-vensters open. Daarnaast bekijken ze filmpjes op YouTube en spuien ze daarover hun mening. Ondertussen kunnen er ook nog gsm-gesprekken gevoerd worden of sms’jes binnenlopen en op de achtergrond van dit alles draait wat muziek via een online radiostream of iTunes.

Die flexibele, open, en quasi-grenzeloze modellen, waarbij gebruikers in nauw contact met elkaar staan, vormen de basis van werkomgevingen van morgen. In omgevingen zoals uitgeverijen, overheidsportalen, kennisbanken en andere portaalinitiatieven waar aan content wordt gewerkt door een groot team van contentredacteuren, kunnen instrumenten voor samenwerking van groot belang zijn om de kwaliteit te verhogen, hergebruik van content te stimuleren en tijdsefficiënt te werken.

Het bedrijfsmodel van de toekomst is een virtuele organisatie waar het bedrijf bestaat uit een netwerk van geografisch ver uit elkaar liggende departementen en werknemers die met elkaar communiceren via snelle internetverbindingen en online technologie.

Hoe zou dit eruit zien? U kunt het bekijken als een mashup (een website of applicatie die informatie uit verschillende bestaande bronnen of applicaties samenbrengt in één scherm) waar men een zicht krijgt op allerhande content in functie van het onderwerp waarmee men op dat moment bezig is. Zo krijgt de contentredacteur een overzicht van het werk van anderen aangaande hetzelfde onderwerp of dezelfde categorie.

Er kunnen bijvoorbeeld resultatenlijsten van queries op Google of andere databanken aan worden toegevoegd. Alles waar gerelateerde en relevante content uit te halen valt, kan men via mashuptechnieken toevoegen aan zijn overzicht of workbench. Via die centrale omgeving kan de redacteur in contact staan met de begrensde wereld van de bedrijfsomgeving of de onbegrensde wereld van het internet. Dat kan zelfs in constellaties waar meerdere soorten CMS-omgevingen en andere systemen gehanteerd worden.

INFORMATION OVERLOAD
Usability experts zullen binnenkort het nodige werk mogen verrichten om de information overload die kan ontstaan beheersbaar te houden en dynamisch aan te passen in functie van de activiteit die de redacteur uitvoert. Zo heeft Microsoft met de usability aanpak van de nieuwe Microsoft Office & Sharepoint Server 2007 een geslaagde oefening achter de rug.

Het uitgangspunt van de CMS-omgeving van morgen, wordt de browser als centraal informatie- en integratiepunt. Het voordeel van deze mashupaanpak is dat wanneer men een tekst opstelt, er automatisch extra contextuele informatie tevoorschijn komt die de auteur kan helpen. Die extra informatie kan aan de hand van mashuptechnieken makkelijk geïntegreerd worden. Tagging en het koppelen van informatie, liefst op een automatische manier, komen ook voort uit de Web 2.0-gedachte. Auto-classification en metadata-extractie via tagging kunnen we beschouwen als nieuwe content services, die de contentbeheerder helpen.

Ook het Web 2.0-fenomeen rond blogs en het virtuele leven rond een forum kan in de zakelijke omgeving toegepast worden. Denk maar aan projectteams die rond een bepaald thema of researchonderwerp hun informatie, kennis en documenten kwijt willen. Daar kan door de andere teamleden via interactieve functionaliteiten op ingepikt worden en zo kan alle aanwezige content op een slimme manier, via samenwerking, verrijkt worden.

Een heuse community kan ontstaan en men kan zelfs interne ratings gaan geven, zodat de kwaliteit van alle aanwezige content geëvalueerd wordt en opgekrikt kan worden. Een andere Web 2.0-techniek die hier van pas komt, is RSS. Door te abonneren op een topic of thema waarmee men professioneel bezig is, wordt men continu op de hoogte gehouden van het reilen en zeilen van het forum of de kennisbank. Zo kan er een heus intern people ecosystem groeien rond een team. Een dergelijk platform bevat al snel veel meer informatie dan een platform dat door enkele contentredacteuren op de klassieke manier gevuld wordt.

De angst dat dit een negatief effect zou hebben op de productiviteit en tijdsefficiëntie is onterecht. Het open karakter en de lage drempel zorgen er net voor dat dit een sociaal effect creëert zodat werknemers aangemoedigd worden en net nog meer het platform zullen gebruiken. Dat creëert een opwaartse spiraal. Het delen van kennis en het geven van feedback en commentaar zorgt in zakelijke omgevingen ook voor een meer betrouwbare bron aan informatie.

Nog zo een Web 2.0-techniek is AJAX (Asynchronous JavaScript and XML). Deze technologie laat toe om gebruiksvriendelijke interfaces in een webomgeving te creëren. Dat maakt het makkelijk om de mashupfi losofi e door te voeren binnen de centrale workbench van een CMS-omgeving. AJAX vindt meer en meer zijn weg naar CMS-omgevingen, maar wordt nu nog al te vaak alleen in de editor gebruikt. De kracht van AJAX kan veel sterker uitgespeeld worden als men in zo een centrale workbench meer editoromgevingen in één centrale omgeving kan combineren. Zo hebben bijvoorbeeld Oracle en Adobe de handen in elkaar geslagen om zakelijke back-endtoepassingen te bouwen in AJAX-interfaces die automatisch animaties, tabellen en grafieken in het Flash formaat aanbieden. AJAX-frameworks zullen zo stilaan aan populariteit winnen in CMS-omgevingen. Ze geven de contentbeheerder of webmaster de nodige instrumenten om AJAXgedreven front-end contentapplicaties te beheren. Daarvoor zullen ze steeds minder technische kennis nodig hebben.

Kortom, Web 2.0-technieken en concepten zijn volop doorgebroken in een zakelijke bedrijfsomgeving, maar ze staan vandaag nog maar in de kinderschoenen. Zoals met alle concepten moeten ze eerst de nodige geloofwaardigheid en inzichten aan de dag leggen, voor bedrijven er volledig voor gaan. De CMS-markt gaat alleszins nog een levendige toekomst tegemoet en staat misschien wel voor een aantal grote veranderingen

Christian Daems is managing consultant bij CMS-Channel.