Visionaire vergissingen

IBM noemt voor het zesde jaar op rij vijf spectaculaire dingen die binnen vijf jaar mogelijk zijn. Maar wat is er eigenlijk uitgekomen van de voorspellingen uit 2007?

De technologie is meestal mogelijk, want alles wat IBM voorspelt bestaat eigenlijk al. Maar het is nog niet doorgesijpeld. Door een gebrek aan interesse (koffiezetten met smartphonebediening), door een fundamenteel wantrouwen (zelfrijdende auto"s) of door een onbestaande noodzaak (alle details over ons eten; onveilig eten mag niet verkocht worden en voor de rest kan het ons allemaal geen zier schelen).

Wat voorspelde IBM in 2007, en wat is daar anno 2012 van uitgekomen?

1) Milieuvriendelijk leven wordt makkelijker en we besparen er geld mee
Hierbij stelt IBM dat het makkelijk wordt om je ecologische voetafdruk te meten omdat ons hele elektriciteitssysteem data aflevert. Wasmachines, lichten en de airconditioning zijn met je gsm te bedienen, of via elke browser. Tegelijk kun je het verbruik (en de kosten) van die dingen volgen en bijsturen

Uitgekomen? Neen.
Wie vandaag een nieuw huis bouwt en stevig investeert in domotica zal wel in de buurt komen van dit verhaal. Maar je lichten doven met je smartphone is helaas nog geen standaard. Onmogelijk is het niet, je kunt een elektrisch toestel uitrusten met een IP-adres en zo van op afstand bedienen. Helaas, toen ik enkele maanden geleden een nieuwe koelkast en magnetron ging kopen, was er geen ‘slim’ toestel in het aanbod te bespeuren.

2) Autorijden verandert volledig
Auto’s staan in 2012 in verbinding met elkaar dankzij sensoren in de weg. Daardoor zal het lijken alsof ze reflexen hebben bij gevaarlijke gebeurtenissen. Die verbondenheid verhoogt de veiligheid, houdt ons uit de files en wagens zullen minder vervuilen.

Uitgekomen? Half.
Moderne gps-systemen kunnen live verkeersinfo weergeven, en mocht iedereen ze gebruiken dan zou het verkeer een stuk vlotter verlopen. Sommige automerken hebben vandaag ook automatische remsystemen, afstandshouders en andere snufjes die rijden een stuk veiliger maken, wat we alleen maar toejuichen.

Helaas gaat de vlieger niet helemaal op. We staan nog steeds (en vaak) in de file. Auto’s praten nog niet met elkaar en al zeker niet met sensoren langs de weg. Ze zijn wel iets groener geworden, maar rijden nog steeds op olie die er met de jaren niet zuiniger of goedkoper op wordt.

3) We weten meer over wat we eten
Wie een appel koopt, krijgt meteen te zien waar die werd geteeld, of er pesticiden zijn gebruikt en op welke dag die werd geplukt. Van alle eetwaren hebben we onmiddellijk alle informatie bij de hand. Van de grond waarin het ding groeide tot de luchtkwaliteit van de container waarmee het werd vervoerd.

Uitgekomen? Neen.
Wie in zijn favoriete groentekraam een zak sinaasappels bestelt zal wel kunnen aflezen dat die uit Spanje of Israël komen. Hoe de luchtkwaliteit tijdens het vervoer was test je beter door er gewoon aan te ruiken. Voor vlees is er doorgaans wel meer informatie beschikbaar. Al is men daar al langer dan sinds 2007 mee bezig en heeft dat vooral te maken met de uitbraak van ziektes zoals de dollekoeienziekte, waardoor de tracering van vleeswaren telkens strenger is geworden.

4) Je telefoon als portefeuille, ticketshop, assistent, bank en winkelhulpje
Uitgekomen? Ja
Hier kunnen we weinig aan toevoegen, want smartphones zijn anno 2012 bij een groot deel van de bevolking ingeburgerd. Zaken als nearfieldcommunication zullen dit jaar in telefoons opduiken, maar mobiel betalen of zelfs op je smartphone spullen uit de supermarkt bestellen zijn mogelijk. Idem voor je smartphone als stadsgids of zoekmiddel om winkels of zelfs vrienden in de buurt te vinden.

5) Dokters krijgen ‘megazintuigen’ voor diagnoses
Een dokter kijkt op een geheel andere manier naar je medische gegevens. Dankzij technologie krijgen dokters een soort röntgenzicht op foto’s, kunnen ze het kleinste geruis horen om hartstoornissen vast te stellen en kan je lichaam in 3D worden voorgesteld om bepaalde problemen te visualiseren.

Uitgekomen?
Nee. Je huisdokter luistert nog steeds met een stethoscoop en na afloop van een operatie krijg je geen live 3D-beeld van hoe je liesbreuk precies herstelt. Al moeten we wel zeggen dat het een beetje bestaat. Zo kwam ik in 2009 op Cebit deze touchscreentafel  tegen waarop kwetsuren kunnen worden gevisualiseerd. Maar het is lang niet wat IBM ons destijds beloofde.

Conclusie
Begrijp me niet verkeerd, het is goed dat IBM vooruitdenkt. Maar bij dit soort lijstjes zijn de meeste voorspellingen zowel juist als fout en daarom nauwelijks meer dan een ludieke pr-stunt.

Er is bijvoorbeeld een heel groot verschil tussen iets mogelijk maken en het daadwerkelijk zien opduiken in het dagelijks leven. Bovendien liggen er tussen iets vaststellen in een lab en het in elke huiskamer krijgen vaak jaren, zo niet decennia. Het eerste draadloze gesprek werd bijvoorbeeld al gevoerd in 1880 en Google heeft vandaag al een zelfrijdende auto.

Toegegeven, bij de vergelijking ben ik niet helemaal eerlijk. IBM bracht zijn lijstje eind 2007 uit, dus we zouden pas eind 2012 de vergelijking mogen maken. Wel deed de website itbusiness.ca begin vorig jaar al een vergelijking met de voorspellingen uit 2006 en ook zij moesten concluderen dat het slechts een gedeeltelijk succes was.

Maar zelfs de vijf voorspellingen die eind 2011 werden gemaakt zijn vandaag al opmerkelijk dichtbij. Gedachtenlezen wordt vandaag volop onderzocht in laboratoria. Er zijn al jaren systemen om wachtwoorden te vervangen door irisscanners en vingerafdrukken. En de overstap van e-mail naar priority-e-mail werd halverwege 2010 al ingevoerd bij Gmail.

Als we zo gaan beginnen dan kan iedereen natuurlijk iets voorspellen. Sta me dan ook toe dat ik afsluit met mijn voorspellingen voor 2016, of ergens rond die periode.

• Privacy wordt nog minder vanzelfsprekend dan vandaag.
• Een paar jonge, waarschijnlijk Amerikaanse of Chinese ondernemers zullen met hun nieuwe bedrijf de technologiewereld veroveren.
• We betalen te veel voor telecom.
• Er zijn meer cybergevaren dan ooit en ze zijn gevaarlijker.
• Google zal het grotebozewolfimago van Microsoft krijgen.

Gelukkig nieuwjaar.