Meta’s “Pay or okay”-model is niet oké volgens EDPB
Sinds november 2023 is het mogelijk om te betalen voor Facebook en Instagram. Voor de prijs van 10 tot 13 euro gaan de platformen akkoord om je persoonsgegevens te beschermen, en die niet te gebruiken om reclame te tonen. Wie niet betaalt? Die geeft volgens Meta toestemming om de gegevens te gebruiken. Dat “pay or okay”-model wordt al langer aangeklaagd, maar nu klaagt ook privacytoezichthouder EDPB het beleid aan.
Je geld of je privacy
De keuze die Facebook en Instagram aan gebruikers voorleggen, is duidelijk. Ofwel betaal je voor je privacy, ofwel ga je ermee akkoord dat je gegevens gebruikt worden voor reclamedoeleinden. Die privacy mag volgens het platform 10 tot 13 euro kosten, afhankelijk van op welk platform de gebruiker zijn privacy afkoopt. Meta voerde de maatregel in om overeen te stemmen met Europese regelgeving. Het bedrijf mocht namelijk enkel gebruikersgegevens voor reclamedoeleinden gebruiken als daar expliciet toestemming voor gegeven wordt. Het bedrijf meent dat je die toestemming geeft door niet te betalen.
Niet iedereen is het daar mee eens. Privacy-organisaties zoals noyb, maar even goed gegevensbeschermingsautoriteiten kantten zich al tegen het beleid. Nu doet de EDPB, waar de Europese privacywaakhonden in verzameld zitten, ook een duit in het zakje. De organisatie is duidelijk: “De EDPB is van mening dat het aanbieden van alleen een betaald alternatief voor diensten waarbij persoonsgegevens voor reclamedoeleinden worden verwerkt, niet de standaardmethode […] mag zijn”.
Derde, gratis optie
Daarmee bedoelt de EDPB niet dat het “pay or okay”-model volledig op de schop moet, maar wel dat het grondig moet worden aangepast. Volgens de toezichthouder zou er nog een derde optie bij moeten komen. Dat zou een “gelijkwaardig alternatief” voor de betaaloptie moeten bieden, maar dan zonder dat er geld voor wordt gevraagd. De organisatie stelt zelf een alternatief voor zonder gedragsreclame, waar “minder of geen persoonsgegevens” verwerkt worden.
Het ziet er dus naar uit dat Meta het huidige beleid opnieuw zal moeten aanpassen. Dat brengt het socialemediabedrijf in een lastig parket: het merendeel van de inkomsten komt namelijk uit gepersonaliseerde advertenties. Advertenties op basis van de context van een pagina brengen veel minder op. Een gratis optie die gebruikers hun privacy laat behouden, zou het bedrijf dus flink wat geld kunnen kosten.
