19 augustus 2024 13:48

Amsterdam verbiedt Telegram en ExpressVPN op werktelefoons

Ambtenaren van gemeente Amsterdam wordt verboden apps zoals Telegram en ExpressVPN op hun telefoon te hebben staan. De gemeente noemt de chatdienst een “spionagerisico”.

Naast Telegram en de VPN-dienst ExpressVPN, komt de Nederlandse gemeente gelijktijdig met een verbod op de apps van AliExpress, CapCut, FaceApp, Fastfire, FastSky, iGap, Mobogram, TikTok, WeChat, Lemon8, Pinduoduo, Temu, CamScanner, Shein, TurboVPN en UC Browser. Dat zowel CapCut als TikTok in dit rijtje staan, is niet per se verrassend: de Nederlandse overheid, maar ook veel andere Europese overheden, besloot de apps van het Chinese ByteDance al eerder te weren van de telefoons van ambtenaren.

Vrijplaats voor cybercriminelen

Telegram mag in veel gemeenten nog wel gebruikt worden, maar de gemeente Amsterdam steekt daar een stokje voor. Volgens de woordvoerder van ICT-wethouder Alexander Scholtes, vormt de chatdienst een “vrijplaats voor hackers, cybercriminelen en drugshandelaren”. Daarnaast vormt Telegram een spionagerisico, aldus de woordvoerder. Dit komt doordat de gemeente het aannemelijk acht dat de chatdienst banden heeft met Rusland.

Dit is een verrassende stellingname, aangezien Telegram weliswaar in Rusland is opgericht, maar niet meer in Rusland gevestigd is. Het hoofdkantoor van Telegram is al naar Dubai verhuisd. Toch vindt de gemeente dat de link met de Russische overheid onvoldoende is vervaagd om de app toe te laten op de telefoons van ambtenaren.

Wat betreft de stelling over het gebruik van Telegram, bestaan al langer zorgen. Telegram wordt regelmatig gebruikt door criminelen die anoniem met elkaar communiceren. Het platform lijkt in de praktijk ook maar weinig te doen om criminele activiteiten te onderdrukken.

Verbod op apps van ByteDance

Met het verbod op de eerdergenoemde apps zegt de gemeente de richtlijnen van de Nederlandse overheid te volgen. Die stelde vorig jaar, bijna gelijktijdig met de Vlaamse, Waalse en Belgische federale overheden, een verbod in op het Chinese TikTok, dat eigendom is van ByteDance. ByteDance zou via TikTok gegevens van overheidspersoneel kunnen bijhouden en doorspelen naar de Chinese overheid, klinkt het steeds. Voor zover bekend geldt dat verbod in België alleen voor de regionale en federale overheden, maar is het gebruik van apps zoals TikTok niet verboden bij gemeenten.

ByteDance heeft zulke claims al meermaals afgewezen en zegt gebruikersdata niet af te staan aan de Chinese overheid. Ook Telegram-CEO Pavel Durov wijst claims over spionage en gevaar voor data van de hand. Durov is weliswaar een Rus, maar vluchtte na de start van de oorlog in Rusland voor het Russische regime, dat hem vroeg om gebruikersdata van Oekraïense gebruikers te delen.

“Telegram voldoet aan DSA-regelgeving”

Telegram laat in een schriftelijke reactie aan TechPulse weten zich “te houden aan de DSA-regelgeving” van de Europese Unie, die betrekking heeft op het modereren van content. De chatdienst verzoekt Europese autoriteiten het daarvoor ingerichte DSA-kanaal te gebruiken om illegale content te laten verwijderen. “Telegram garandeert dat alle correct ingediende meldingen worden verwerkt”, voegt het daaraan toe.

“Sinds de lancering heeft Telegram actief schadelijke inhoud op zijn platform gemodereerd. Moderatoren maken gebruik van een combinatie van proactieve controle van openbare delen van het platform en meldingen van gebruikers om inhoud te verwijderen die de servicevoorwaarden van Telegram schendt”, laat de chatdienst ook nog weten.