Opinie: de Metaverse aan de ketting
Het is zover. De Metaverse staat in de steigers en komt er binnenkort aan. Tenminste, als we alle grote techbedrijven mogen geloven. De term is de laatste tijd niet meer uit het tech-nieuws weg te denken. Net als in Klondike vindt er een echte stormloop plaats van bedrijven die allemaal hun stukje van de beloftevolle Metaverse-taart willen opeisen. Zo kocht Nike de organisatie RTFKT op. Die houdt zich bezig met het produceren van NFT-sneakers voor de Metaverse. Hiermee wil de schoenenfabrikant zich waarschijnlijk klaarmaken om in de toekomst digitale versies van zijn eigen sportschoenen te voorzien.
Microsoft werkt nu aan Mesh, een virtuele omgeving waar gebruikers met Windows en alle diensten van Microsoft (waaronder Teams) in VR mee aan de slag kunnen. Een van de belangrijkste spelers lijkt momenteel Facebook Inc. te worden. De techreus ging zelfs zo ver dat het de naam van zijn moederbedrijf aanpaste naar Meta, in een poging om duidelijk te maken waar het zijn focus de komende jaren op wil leggen.
Het belooft een internet 2.0 te worden, en een nieuwe manier van communiceren. Gezien de technologische ontwikkelingen van de voorbije jaren (met de opkomst van AR en VR) en het verplaatsen van onze werkomgeving van onze kantoren naar onze thuisbureaus, biedt de Metaverse in theorie wel enkele voordelen die onze levens makkelijker kunnen maken.
Helaas steekt er ook een duidelijk probleem de kop op. Onze huidige manier van omgaan met communicatie, internet en sociale media wordt bepaald door slechts een handjevol bedrijven, en zij hebben het voor het zeggen. Als de grote techbedrijven nu veel geld investeren in de uitbouw van de Metaverse, dan belooft het internet 2.0 met dezelfde ziektes op te groeien als die waar ons huidige systeem mee kampt. En dat lijkt ons geen goed idee.
Credit: Fritz Jorgensen.
VR-eselijk nieuws?
De Metaverse belooft een boel obstakels op te werpen voordat het volwassen kan worden. Om te beginnen zal onze hardware een upgrade nodig hebben. De Metaverse heeft ongetwijfeld veel meer bandbreedte nodig voor zijn dataverkeer. 5G lijkt dus alvast een absolute noodzaak. In België zal het nog even duren alvorens er van een bruikbare dekking van dit supersnelle netwerk sprake is. Ook onze smartphones moeten de nieuwe netwerkstandaard ondersteunen, en bovendien moeten hun chipsets ook in staat zijn om 3D-ruimtes voldoende weer te geven. VR-brillen zorgen er ook nog steeds voor dat veel gebruikers misselijk worden, wat het verre van aangenaam maakt om zo een half uur in vergadering te zitten met de rest van je collega’s. Er is dus nog heel wat werk aan de winkel, maar uiteindelijk is het slechts een kwestie van tijd voor we er oplossingen op bedacht hebben.
Een ander probleem dat ons zeer cruciaal lijkt, is dat van communicatie. Zoals we reeds aanhaalden, wordt die door slechts enkele bedrijven gecontroleerd. Het beste voorbeeld is Facebook. Het sociale netwerk controleert onze communicatie, of we dat nu willen of niet. Facebook, Instagram, en WhatsApp maken het grootste deel uit van onze onlinecommunicatie. Als Meta gaat bepalen hoe de Metaverse eruit zal zien, dan zullen ze opnieuw de volledige zeggenschap zoeken over hoe wij communiceren. Dat lijkt op het eerste gezicht niet zo’n ramp, maar het kan toch best nadelig uitvallen.
Credit: blackdovfx
Kijk bijvoorbeeld maar naar WhatsApp. Begin 2021 maakte de berichtendienst duidelijk dat het zijn gebruiksovereenkomsten zou wijzigen. Alle informatie van gebruikers zou voortaan onder het beheer van Facebook vallen, waardoor gebruikers zich plots zorgen gingen maken over hun privacy op die platformen. Aangezien WhatsApp de meest gebruikte dienst is voor communicatie, zowel bij privégebruikers als bedrijven, hadden velen eigenlijk geen keuze. Wie de nieuwe gebruiksovereenkomst niet accepteert, moest noodgedwongen op zoek gaan naar een minstens even populair alternatief. Dat laatste was er niet, en niet iedereen was geneigd om zijn volledige communicatie over te zetten naar alternatieven zoals Telegram of Signal. Als Meta ook in de Metaverse gaat beslissen hoe wij met elkaar communiceren, dan worden wij als eindgebruiker onderworpen aan dezelfde risico’s.
Credit: brightstars
We willen niet al ons pijlen op Meta richten, maar het is voorlopig het meest voor de hand liggende voorbeeld. Mark Zuckerberg en co hebben zich als eersten zo publiekelijk op de Metaverse gestort. Dat houdt niet in dat andere bedrijven zoals Microsoft niet in hetzelfde bedje ziek zijn. De Metaverse belooft een heuse revolutie in de manier waarop we met elkaar communiceren. En toch lijkt het alsof er fundamenteel weinig zal veranderen aan de structuur als de huidige techreuzen ook daar de plak zullen zwaaien. Als je het ons vraagt, dan is de kans groot dat onze digitale identiteit nog meer risico loopt. Het kan de (kritische) aard van het beestje zijn, maar we moeten absoluut op onze hoede blijven wanneer onze persoonsgegevens en privacy op het spel staan. Het beste advies dat we je kunnen geven? Dat lijkt ons te wachten om te hard op de Metaverse-kar te springen.
Veel gebruikers hebben destijds zonder nadenken hun socialemediaprofielen aangemaakt, zonder na te denken over wat ze ervoor in ruil voor uit handen gegeven hebben. Met verscheidene inbreuken op onze privacy achter de kiezen en het feit dat bedrijven steeds gretiger worden met het verzamelen van onze persoonlijke info, wordt het toch tijd dat we beter gaan nadenken over de prijs die we betalen voor al dat comfort. Net als op het internet zal in de Metaverse een handvol grote jongens de plak zwaaien. Meer dan ooit zullen we moeten opletten met wat we allemaal te grabbel gooien. Als je dan toch in de Metaverse stapt, zorg er dan steeds voor dat je zelf goed weet waar je aan begint, en hou steeds een alternatief achter de hand.
