Review: Ilford Black & White Camera

Wil je proeven van traditionele fotografie met échte zwart-witfilm? Deze wegwerpcamera"s van Ilford maken dat mogelijk zonder grote investering.

Veel hobbyfotografen hebben indertijd de stiel geleerd met zwart-witfilm, omdat je die goedkoop zelf kan ontwikkelen en afdrukken in een eigen doka. En hoewel 99% van alle fotografie vandaag digitaal is, blijft de oude analoge fotografie een bijzondere aantrekkingskracht hebben.

[related_article id=”160734″]

Maar niet iedereen voelt zich geroepen om in potjes te staan roeren en de temperatuur van de ontwikkelaar in de gaten te houden. Voor hen zijn deze wegwerpcamera"s van Ilford bedoeld.

Retro is in
Ilford Photo kreeg veel vragen om een retro-camera met zwart-witfilm op de markt te brengen. Het bedrijf bracht er vorig jaar gelijk twee uit, met verschillende types film.

Van deze twee is Ilford XP2 Super 400 de meest flexibele film. Deze wordt namelijk ontwikkeld met hetzelfde proces als gewone kleurennegatieffilm (C41). Daardoor kan hij behandeld worden door zowat elk minilab.

De Ilford HP5 Plus 400 wordt ontwikkeld met een standaardproces voor zwart-witnegatieffilm. Ilford raadt evenwel af om de film zelf te ontwikkelen; omdat je bij het openen van een wegwerpcamera een elektrische schok kan krijgen als je niet weet hoe dat moet.

Buiten het filmpje dat er in zit, is er weinig "retro" aan de camera. Ze zijn uitgevoerd in kunststof en voelen veel steviger aan dan de kartonnen prullen die soms als "wegwerpcamera" verkocht worden. Het enige verschil tussen beide modellen is de kleur: rood voor XP2, groen voor HP5.

De praktijk

Er is een wieltje waarmee je de film na elke opname verderspoelt en tegelijk de sluiter opspant. Een tellertje geeft aan hoeveel opnames er nog op je filmrolletje overblijven. Met een knop op de voorzijde laad je de ingebouwde flitser op, en je neemt je onderwerp in beeld met de optische zoeker. Meer valt er niet in te stellen.

De lens heeft een vast diafragma van f/9.5, een brandpuntsafstand van 30mm en een minimale scherpstelafstand van 1 meter. De sluitertijd bedraagt steevast 1/100 seconde, bij een filmgevoeligheid van ISO 400 voor beide films.

Met een dergelijke analoge camera op pad gaan, is een vreemde ervaring. De enige beslissing die je moet nemen, is of er voldoende licht is om zonder flitser te werken. Uiteraard is er geen onmiddellijke feedback: er is geen schermpje waarop je de opname te zien krijgt.

Ik heb geen zin in een elektrische schok, en laat het ontwikkelproces dus met veel plezier over aan experts. Het ontwikkelen en scannen van twee filmpjes kost me 17 euro.

De resultaten

Uit de enveloppe vis ik de negatiefstroken, en de ingescande foto"s op een cd. Eerste vaststelling: ik maak winst! Volgens Ilford zitten er 27 opnames op een rolletje, maar ik haal er 28 met de HP5 Plus en zelfs 30 met de XP2 Super.

Tweede vaststelling: ik had rekening moeten houden met parallax. De optische zoeker op deze wegwerpcamera"s geeft geen beeld "door de lens", zoals bij een reflexcamera. Daardoor wijkt het beeld door de zoeker lichtjes af van wat er op de foto staat. In de meeste gevallen is dat erg, maar bij onderwerpen dicht bij de camera staat er soms een stuk niet op de foto.

Derde vaststelling: recente digitale camera"s halen hoge gevoeligheden zonder een spatje ruis; bij deze 400 ISO-films is ruis – beter gezegd "korrel" – niet te negeren.

Over het algemeen zit de belichting goed. Op één foto zijn de bladeren van een boom die pal in de zon stond, uitgebrand. Maar voor de rest valt er nog veel detail te onderscheiden. De optimale scherpte ligt tussen 1 en 3 meter. Maar zelfs in dat bereik maakt elke recente digitale camera scherpere beelden.

De onscherpte geeft sommige foto"s een echte retro-look; ze hadden net zo goed anderhalve eeuw geleden gemaakt kunnen worden. Er zijn mensen die dure plug-ins voor Lightroom kopen om hun technisch perfecte digitale opnames deze look te geven!

De ingescande foto"s van de XP2 Super-film zijn niet echt zwart-wit maar vertonen een lichtbruine kleurtint. Wil je graag echt neutraal zwart-wit, dan is die kleurtint in Photoshop snel gecorrigeerd.

Conclusie
Het mag duidelijk zijn: deze wegwerpcamera"s zijn niet bedoeld voor wie haarscherpe foto"s wenst. Maar binnen de beperkingen van de gefixeerde belichting en de plastic lens leveren ze eigenlijk best goede resultaten. Doordat je de opname niet meteen te zien krijgt, ga je ook bewuster en trager fotograferen dan met een digitaal toestel.

Prijs: 11 euro

De volledige review van deze camera"s lees je in Shoot editie 31, die geheel gewijd is aan zwart-witfotografie.