AMD Ryzen 9 5900X review: Waanzinnige sprong in prestaties

AMD vs Intel, het zou zowaar een Hollywood-saga kunnen zijn met ondertussen meer films dan The Fast & The Furious. Al jaren gaan beide namen nek aan nek en proberen ze steeds weer als eerste over de finish te komen. Waar AMD vooral sterke prestaties neerzette op multi-core vlak, bleef Intel dominant in single core benchmarks. Een ultieme winnaar was er dus nooit, maar met de nieuwe Zen 3-line-up, brengt AMD daar verandering in. Ryzen 5000 omvat de allerbeste chipsets voor professionals én gamers en daar is de AMD Ryzen 9 5900X het bewijs van. 

De Ryzen 5000-serie bestaat uit vier processoren: De Ryzen 5 5600X, Ryzen 7 5800X, Ryzen 9 5900X en Ryzen 9 590X. Dat is goed om weten, want momenteel is de beschikbaarheid van deze nieuwe cpu’s zeer beperkt en heb je misschien niet de keuze als je nu meteen een Zen 3 CPU wil. Hierdoor kunnen de prijzen van de processoren ook al eens verschillen. Standaard kan je rekenen op 319 euro voor de Ryzen 5 5600X, 479 euro voor de Ryzen 7 5800X, 849 euro voor de Ryzen 9 5950X en tenslotte 579 euro voor deze Ryzen 9 5900X. Dat is een prijsstijging van 30 euro ten opzichte van de 3900X die we vorig jaar reviewden, wat we meer dan realistisch vinden gezien de sprong in prestaties.

AMD Ryzen 9 5900X in detail

De Ryzen 5000-serie is gebouwd op de Zen 3-architectuur. Deze lijkt aan de oppervlakte vergelijkbaar aan Zen 2 omdat het beide 7nm-chips zijn, maar er is wel degelijk een verschil. AMD heeft de architectuur immers vanop de grond opnieuw opgebouwd om de IPC (Instructions Per Clock) en de algemene efficiëntie op te kunnen drijven. 

Het grootste verschil tussen Zen 2 en Zen 3 is dan ook dat je niet langer twee Core Complexes (CCX) hebt per die (CCD), maar slechts één. Bovendien heeft elk CCX nu 8 kernen in plaats van de 4 kernen die Zen 2 heeft. Het gevolg is dat communicatie tussen de verschillende kernen veel sneller kan gebeuren en dat elke CCX nu toegang heeft tot de volledige 32MB L3 cache in plaats van de 16MB bij Zen 2. In totaal heeft de Ryzen 9 5900X net zoals de 3900X 64MB L3 cache. Cache is natuurlijk enorm belangrijk voor prestaties tijdens het gamen en deze nieuwe manier van werken, in combinatie met de hogere kloksnelheden, zorgt dan ook voor een enorm boost in prestaties. 

Wat de specificaties betreft heeft de AMD Ryzen 9 5900X 12 cores en 24 threads, met een boost clock tot 4,8Ghz. De processor heeft dezelfde 105W TDP als de Ryzen 9 3900X, maar blijkt in tests wel energiezuiniger te zijn. Let wel dat je bij Zen 3-processoren een hogere maximumtemperatuur kan verwachten dan bij Intel en dat theoretisch gezien 98 graden mogelijk is zonder dat je processor daar problemen van zal ondervinden. Een goede koeler is dan ook aan te raden en die keuze laat AMD bij jou als eindgebruiker, want er wordt er geen meegeleverd in de verpakking.

Nog een groot voordeel is dat er deze keer geen nieuwe chipset is, waardoor je simpelweg je huidige X570-moederbord kan blijven gebruiken in combinatie met Ryzen 5000-processoren, mogelijk al dan niet na het uitvoeren van een BIOS-update. Daar stopt het echter niet, want je kan ook bepaalde X470 en B450 moederborden gebruiken met de 5900X en gelijkaardige CPU’s. Ook hier zal je een BIOS-update moeten doen en omdat niet elk moederbord ondersteuning biedt, kijk je dit best even na voor je een 5000-serie processor bestelt. 

Prestaties

Dat de AMD Ryzen 9 5900X de snelste processor is die we ooit al getest hebben zal je waarschijnlijk niet veel verbazen. Dat andere CPU’s zich niet op hetzelfde niveau bevinden waarschijnlijk ook niet. Helaas hebben we geen Intel Core i9 om de vergelijking te maken, maar wel een 2700X en onze resultaten van vorig jaar met de 3900X. 

Systeemspecificaties

• CPU: AMD Ryzen 9 5900X
• RAM: 16GB G.Skill TridentZ Royale DDR4 (3.600Mhz)
• Moederbord: ASUS ROG Crosshair VIII Hero (Wi-Fi)
• Koeler: BeQuiet Dark Rock Slim
• Voeding: BeQuiet Straight Power 11 850W
• Opslag: 2TB Corsair MP600 Gen4 PCIe M.2 SSD
• OS: Windows 10

De 3900X wist vorig jaar in GeekBench een score van 5154 single-core en 38405 multi-core te behalen. Hier zien we meteen al het enorme verschil tussen Zen 2 en Zen 3, want de Ryzen 9 5900X haalde scores van respectievelijk 6989 en 49824. Een verschil van 30-35 procent dat alleen nog maar groter wordt als we een generatie verder teruggaan. Hiervoor gebruikten we GeekBench 5. De Ryzen 7 2700 behaalde daar scores van 1015 en 6700 terwijl de 5900X 1654 en 12709 neerzette. Dat is een multi-core prestatie die een waanzinnige 90 procent hoger ligt.

In Cinebench 23 met laatstgenoemde processoren bleek het verschil nog groter te zijn. De single-core score steeg van 1021 naar 1612, terwijl de multi-core van 8542 naar maar liefst 21234 steeg. Daar Cinebench een nauwkeurigere real-world benchmark is en resultaten daarom meer aansluiten bij een intense alledaagse workflow, zal je mogelijk nog meer voordeel halen uit de Ryzen AMD Ryzen 9 5900X dan gedacht.

Twijfel je dus nog of je je oude processor zou updaten, dan moeten deze nummers het een en ander duidelijk maken. Wij hadden hogere verwachtingen voor onze tests, maar hadden niet verwacht dat het verschil zo groot zou zijn bij dagdagelijks gebruik. Programma’s licht en zwaar starten zichtbaar sneller op en onze games laden razendsnel. 

Daar we momenteel geduldig wachten op review samples van nieuwe grafische kaarten van NVIDIA en AMD en het moeten doen met een AMD Radeon 5500XT GPU hebben we geen gaming benchmarks gedraaid. De GPU zou hier namelijk een duidelijke bottleneck zijn. Met wat geluk komen de verschillende samples tegelijk aan en kunnen we de vergelijking maken in prestaties in games zoals Assassin’s Creed: Valhalla, Doom Eternal en Crysis: Remastered. Koppel je een Radeon 6000-kaart met een Ryzen 5000-serie CPU, dan krijg je trouwens ook toegang tot nieuwe technologieën, waaronder Smart Access Memory. SAM geeft CPU en GPU toegang tot elkaars geheugen, met hogere prestaties tot gevolg. 

AMD Ryzen 9 5900X: Eindoordeel

Haal je de Ryzen 9 5900X in huis, dan heb je toegang tot een enorm krachtige processor voor gaming en professionele workflows. Zen 3 zorgt voor enorme prestatieverschillen op single- én multi-core vlak en Intel heeft momenteel geen model dat vergelijkbaar is. Kom je van een Ryzen 2000 CPU en ondersteunt je moederbord de upgrade, dan is deze nieuwe CPU een no-brainer. Zelfs als je al een Ryzen 3000-serie CPU hebt kan je overwegen om deze te verkopen en een upgrade uit te voeren. Als je een Ryzen 5000-serie CPU kan vinden natuurlijk, want dat is het enige element dat gamers overal ter wereld tegenhoudt in hun zoektocht naar de beste prestaties die momenteel op de markt zijn.