Baldur’s Gate 3 review: fantastisch fantasiespel met een eigen leven
Normaal gesproken beginnen reviews met een streepje achtergrondinformatie, waarna verschillende elementen beurt om beurt besproken en geëvalueerd worden. Pas daarna wordt overgegaan tot de conclusie. Deze keer gooien we het wat om: ik kan namelijk niet tot aan het einde van deze review wachten om te vertellen dat Baldur’s Gate 3 een dijk van een spel is.
Dat videogames het anno 2023 beter doen dan bordspellen, daar staat haast niemand van te kijken. De mate waarin de bordspellen van weleer hun weg vinden naar de digitale wereld is wel opmerkelijk. Of het nu gaat om Monopoly, Ticket To Ride of Risk: heel wat bordspellen vinden opnieuw succes in de videogamewereld. Zo gaat het ook voor Dungeons & Dragons, het ‘tabletop-roleplaying-spel’ (TTRPG) waar Baldur’s Gate 3 de regels grotendeels van overneemt.
Dungeons & Dragons
Dungeons & Dragons is een spel dat je normaal gezien met een boel vrienden speelt. Met z’n vieren ontwerp je een speciaal karakter, dat je alle eigenschappen kan geven die je maar wilt. Zo kan je kiezen om een elf of een dwerg te worden of ben je liever een tovenaar die het slagveld in vlammen doet opgaan? Ben je eropuit om de mensen rondom je heen te helpen, of zie je liever een wereld die onder leed gebukt gaat? D&D is een RPG-spel dat die keuzes volledig bij jou legt. Met z’n vieren vorm je een zogeheten ‘party’ en begin je de wereld te verkennen. Die wereld wordt vormgegeven door de zogenaamde Dungeon Master (vaak afgekort tot DM), die in handen heeft wat er precies gebeurt.
Om écht goed D&D te kunnen spelen, moet je dus eigenlijk al met z’n vijven zijn. Daarbovenop komt nog dat iemand de rol van DM op zich moet nemen: veel succes met dat allemaal rond te krijgen en op regelmatige basis het avontuur verder te zetten. Gelukkig is er Larian Studios, dat met Baldur’s Gate 3 de D&D-regels licht omvormt en in een videogame steekt. Een DM hoef je dus niet meer te zoeken, medespelers om de andere partyleden vorm te geven zijn volledig optioneel. Heb je vrienden om mee te spelen? Dan kunnen ze zowel op hun eigen pc of PlayStation als met splitscreen meedoen. De Belgische ontwikkelaar Larian bracht de TTRPG naar de computer en liet daarbij geen middel onbeproefd.
Onbeperkte mogelijkheden
Het grote probleem daarbij is natuurlijk dat een DM om het even wat kan verzinnen en kan reageren op wat de spelers doen. Voor een computerspel ligt dat heel wat moeilijker: acties en reacties, samen met al hun gevolgen, moeten natuurlijk allemaal ingeprogrammeerd worden. Als speler wil je, toch zeker in een spel als Baldur’s Gate 3, met een zekere mate van spontaniteit de wereld intrekken: dingen uitproberen, een beetje rondklooien. Het mooie is dat Baldur’s Gate 3 dat allemaal toelaat, alsof er achter de knoppen van het videospel een DM van vlees en bloed zit.
Wat dacht je ervan om als bard, een van de vele karakterkeuzes die je in Baldur’s Gate 3 kan maken, een kamp vol goblins te infiltreren? Je kan de goblins trakteren op een vioolconcert, waardoor ze een troep om je heen vormen. Met een ander personage kan je dan bijvoorbeeld alle explosieve tonnen gaan verzamelen en rond die groep goblins zetten. Je ziet het vast al aankomen: als een moorddadige gek kan de bard zich uit de benen maken en een explosie veroorzaken. Of wat dacht je ervan om als druïde in een owlbear – een kruising tussen een uil en een beer – te veranderen en iemand te verpletteren door er van een metershoge afstand bovenop te springen? Kortom: zo goed als alles wat je kan bedenken, is mogelijk in Faerûn.
Fantasie, maar dan realistisch
Hoewel het bronmateriaal voor Baldur’s Gate 3 gegrond is in de fantasywereld van Dungeons & Dragons, zijn ze er bij Larian toch in geslaagd om de wereld écht aan te doen voelen. Of je nu rondloopt in een gemeenschap van druïdes die te maken heeft met tiefling-immigratie en goblin-dreigingen, het goblin-kamp dat de druïdes bedreigt of zelfs Baldur’s Gate, een fantasiestad met honderden inwoners: alle personages hebben altijd iets te zeggen en brengen de wereld tot leven. Conversaties tussen NPC’s en je eigen karakters maken duidelijk dat Faerûn een wereld is waarin geleefd wordt. Andere videogames hebben nogal snel de neiging om vooral de hoofdpersonages vorm te geven, waarna de spelwereld vlug afgehandeld wordt. Niet zo in Baldur’s Gate 3: elk lijntje dialoog werd er ingesproken door stemacteurs. Heel wat van die acteurs hebben ongetwijfeld meerdere stemmen ingesproken, maar er is geen enkel moment waarop dat ons duidelijk werd.
Alleen al door rond te lopen in Baldur’s Gate 3 merk je met hoeveel passie de wereld vormgegeven is en daar kunnen we alleen maar respect voor hebben. Vooral de eerste akte van het spel ging mooi aan de haal met onze verwondering. Naarmate het spel vordert, merk je dat de prestaties er een beetje op achteruit gaan. Daar wordt echter aan gewerkt met verschillende patches. Larian voegt bovendien enkele nieuwe eindes toe voor bepaalde karakters. Eerder waren die uit de game gelaten omdat de ontwikkelaar er niet volledig achter stond. De spelers waren het daar niet mee eens en lieten dat merken op de forums. Inmiddels lanceerde Larian al twee patches die de problemen moeten oplossen.
Net echt
Net echt is ook de manier waarop je af en toe superhard op je smoel gaat, vooral in de eerste paar levels van Baldur’s Gate 3. Je kan kiezen om het spel te beginnen met een voorgemaakt karakter of er zelf een ontwerpen. Steevast start je daarmee op level 1. Ervaringspunten die je nodig hebt om een level te stijgen zijn letterlijk overal te vinden: doe je ergens een ontdekking? Win je een gevecht of slaag je er net in om een gevecht te vermijden? Dat levert je allemaal ervaringspunten op. Door een level hoger te gaan, worden je karakters sterker en krijgen ze meer vaardigheden tot hun beschikking – wat die vaardigheden precies zijn, kan je zelf grotendeels kiezen.
In het echt is het ook geen goed idee om zomaar te beginnen vechten met iedereen, zeker als je geen geoefende vechtersbaas bent. Dat probleem erft Baldur’s Gate 3 van Dungeons & Dragons, waar de eerste vijf levels nogal een beproeving kunnen zijn. Zo gaat het ook in de digitale versie van het spel, waar je vanaf level vijf pas echt ademruimte begint te krijgen.
Strategie is belangrijk
Strategie speelt een belangrijke rol in Baldur’s Gate 3 en daarvoor moet je echt bij het begin beginnen. Welke kleren dragen je personage en party-leden, en welke voordelen levert dit voor je op? In welke vaardigheden is wie het sterkst en wie laat je dus het slot op die ene schatkist kraken? Tijdens gevechten, waarin iedereen beurt om beurt mag bewegen, is het belangrijk om continu je positionering in het oog te houden. Tip: ga niet net naast een afgrond staan. Het is in Baldur’s Gate 3 namelijk mogelijk om iemand de dieperik in te duwen – en alles wat jij kan, dat kunnen je tegenstanders in principe ook. Daarom kies je best zorgvuldig welke upgrades je personages allemaal krijgen: tot level 12 kan je groeien en nieuwe vaardigheden bijleren, maar dat is dan ook het maximumlevel.
Dat zorgt ervoor dat Baldur’s Gate 3 fris blijft. Elke encounter, zoals gevechten in D&D heten, is een beproeving voor je karakters. Af en toe zal je gevechten op pure kracht kunnen winnen, maar dat is zelden het geval. Ik moet toegeven: ook hier botsten we af en toe op muren. Dat kan frustrerend zijn, zeker als die muur ‘Grym’ heet en drie levels sterker is dan al je partyleden. Best is het om dan even te herbronnen en een andere strategie te hanteren – of om na de vijfde keer toch een andere weg vooruit te zoeken.
Conclusie
Games zijn tegenwoordig een dure entertainmentvorm: je mag tegenwoordig al blij zijn als je dertig uur plezier haalt uit een game van 60 euro. Larian Studios zet andere ontwikkelaars flink te kijk: aan deze game heb je gemakkelijk honderd uren plezier. Daarbij maakt het niet echt uit of je gewoon een hele fantasiewereld een kopje kleiner wil maken of het persoonlijke verhaal van de karakters wil leren kennen: beide aanpakken werken voor dit spel even goed. Heb je het spel een eerste keer uitgespeeld? Niets houdt je tegen om meteen opnieuw te beginnen: de kans is namelijk groot dat je tweede playthrough er vollédig anders uitziet.
Baldur’s Gate 3 is een monument van een spel. Zijn turn-based spellen niet echt je ding en loop je liever doorheen de spelwereld met een controller? Dat kan, ieder zijn ding natuurlijk. Toch zin om het eens te proberen? Weet dan dat Baldur’s Gate 3 de allerbeste introductie tot het genre is die je momenteel – en wellicht in de komende vijf jaar – zal vinden.
Op een console?
Wij speelden Baldur’s Gate 3 voornamelijk op onze console. Sindsdien is de game ook uitgekomen voor PlayStation 5. Rondklikken zoals met een muis, lukt daar natuurlijk niet. Toch moet je geen schrik hebben voor de controls: Larian heeft die uitstekend weten aanpassen aan de DualSense-controllers. Ergens ben ik zelfs een beetje jaloers: met een controller kan je namelijk gewoon rondlopen in de wereld, zonder dat je daarvoor telkens hoeft te klikken.
