De komst van 6G
In april 2019 werd 5G voor het eerst commercieel uitgerold. Vanaf toen konden er voor het eerst smartphones die met 5G compatibel zijn aan de slag met het nieuwe mobiele netwerk. De komst van 5G betekent een snellere doorstroming van data en meer geconnecteerde toestellen op het netwerk. Steeds meer plaatsen worden van de nodige infrastructuur voorzien die 5G moet aanbieden.
In België, net als op veel andere plaatsen in de wereld, zullen we nog wel even moeten wachten op een algemene 5G-dekking. Op 18 juni keurde de Kamer het wetsontwerp goed rond de veiling van de 5G-rechten. De uiteindelijke veiling van die rechten zal waarschijnlijk pas in het begin van 2022 plaatsvinden, dus we lopen in België wat vertraging op, wat best jammer is. Als we achterlopen op vlak van innovatie, dan kan zich dat ook vertalen naar een minder competitieve Belgische markt. Dat willen we dus graag voorkomen.
5G
5G zal hier bij ons dus nog even op zich laten wachten. Dat houdt grote technologiebedrijven echter niet tegen om al bezig te zijn met de ontwikkeling van zijn opvolger. Het onderzoek naar 6G loopt op volle toeren
Waar staat 6G nu juist voor? In het kort verwijst het naar de zesde generatie (vandaar de ‘G’) mobiele netwerk. Dat houdt in dat er nog vijf voorgaande generaties bestaan waar de nieuwe technologie op voortbouwt.
1G werd in 1987 voor het eerst geïntroduceerd. Deze communicatiestandaard vormde het platform dat de toen gloednieuwe mobiele telefoons gebruikten om met elkaar in verbinding te treden. Dat gebeurde via analoge radiogolven. Het was de eerste iteratie van een commercieel mobiel netwerk en moest dus nog veel kinderziektes door. De snelheid was met 2,4kbps niet echt indrukwekkend te noemen, de dekking was niet zo wijdverspreid en gesprekken konden uit het niets volledig wegvallen.
Het analoge systeem werd in 1991 stilaan vervangen door een volledig digitale nieuwkomer, zijnde 2G. Door zijn digitale aard gaf 2G zijn gebruikers ook de kans om kleine hoeveelheden data te versturen. Dat ontstond in de vorm van sms en mms. Hier werd de snelheid omhoog getrokken naar ongeveer 64kbps. Dat was een flinke stijging ten opzichte van zijn voorganger. Dit netwerk was dan ook stabieler in het gebruik.
3G bracht in 2001 nog allerlei nieuwigheden met zich mee. Het maakte gebruik van nieuwe protocollen en zorgde voor snelheden tot 2Mbps. De snelheden van 3G zorgden er meteen voor dat het de grondlegger werd voor veel van de systemen waar we vandaag mee werken. Door dit soort data-verbindingen aan te bieden, konden we werken met allerlei applicaties die afhankelijk zijn van een sterke internetverbinding, waaronder Google Maps en Facebook. Het zorgde dan ook mee voor de opkomst van streamen.
In België werken we nu doorgaans met 4G. De komst van deze mobiele communicatiestandaard bleek weer een gigantische stap voorwaarts in vergelijking met 3G. Gebruikers kunnen hiermee wel snelheden van tot 1Gbps halen, waardoor de opties enkel groter worden. Dit maakt onder meer moeilijkere verbindingen mogelijk, zoals gamen met een hele boel gelijkgezinden.
Nu zitten we volop in de transitie van 4G naar 5G. Dit nieuwe soort netwerk belooft verbeteringen op ongeveer elk vlak ten opzichte van 4G, waaronder minder latentie en snelheden tot 10Gbps. Je zal dus al jouw favoriete video’s in een mum van tijd kunnen downloaden. Zodra het netwerk genoeg dekking heeft, zullen we de effecten van dit soort verbindingen snel merken.
5G versus 6G
5G lijkt zo te zien al best indrukwekkend. Wat houdt de komst van 6G dan eigenlijk in? Waar zal het verschil zitten, en daarmee het voordeel voor ons als gebruikers? Onze smartphones zijn nu doorgaans al vrij snel, en met de komst van 5G zou het wel eens kunnen dat we bijna op een maximale snelheid en minimale vertraging zitten. Kunnen we dan bijvoorbeeld niet afklokken op 5G?
Om de ontwikkelingen van 6G te begrijpen, is het belangrijk om te weten dat 6G niet voor ons gemaakt wordt. En daarmee doel ik op onze huidige dataconsumptie. Elke tien jaren merken we dat ons dagelijks dataverbruik systematisch toeneemt. Er komen meer toestellen bij die van het netwerk gebruik moeten maken, de hoeveelheid data die ze binnen moeten halen en uitzenden stijgt, en bovendien moet alles steeds sneller gaan.
Een mooi voorbeeld om dit alles te illustreren, is de opkomst van de zelfrijdende wagens. Elke wagen verwerkt steeds een heleboel data, zowel van zichzelf als van de mogelijke andere zelfrijdende auto’s in zijn buurt. Deze verwerking van data en onderlinge communicatie vraagt dus per wagen een actieve verbinding. Zodra er meer zelfrijdende wagens komen, wat binnen dit en een tiental jaren hoogstwaarschijnlijk het geval zal zijn, dan moeten ze allemaal met elkaar en het internet verbonden zijn voor de beste communicatie en routebepaling.
6G voor VR
6G wordt dus alvast sneller dan 5G, en het zal zich inzetten op meer dataverbruik. Wat houdt het echter nog in? Dat is niet zo enorm eenvoudig, voornamelijk omdat we nog niet goed weten welke technologieën er allemaal belangrijk zullen blijken de komende tien jaren. Het is vrij moeilijk om nu te voorspellen hoe ons dataverbruik er in de nabije toekomst uit zal zien. We kunnen wel de voorzichtige inschatting maken dat zelfrijdende wagens hier slechts het topje van de ijsberg zijn. Veel analisten verwachten dat we in de nabije toekomst ook vaker van augmented reality (AR) en virtual reality (VR)-toepassingen gebruik zullen maken. Dit zou volgens velen een van de grote verschillen tussen 5G en 6G kunnen zijn. In een whitepaper genaamd ‘6G: the next hyper-connected experience for all’ praat Samsung zelfs over de komst van hologrammen. Bovendien zullen er enkel nieuwe toestellen bijkomen die een verbinding met het internet vereisen in het kader van Internet of Things, en dat zowel op professioneel vlak als op dat van consumenten. Dat vraagt dus om een betere doorstroom van data.
Nieuw netwerk?
Momenteel zijn er wereldwijd verschillende landen en bedrijven bezig met de ontwikkeling van 6G. In Europa hebben we bijvoorbeeld onderzoekscentra in Finland en Duitsland die met het nieuwe netwerk bezig zijn. Daarnaast werken ook China, Rusland en Japan aan hun eigen projecten. In de Verenigde Staten heeft Qualcomm, de fabrikant van halfgeleiders, zich met het Zuid-Koreaanse Samsung op de nieuwe technologie geworpen.
Is 6G dan een volledig nieuw netwerk ten opzichte van 5G? Ook dat ligt wat moeilijk. Om te beginnen is het steeds moeilijk om te spreken over een ‘netwerk’. Er is geen echte vastgelegde standaard waaraan gewerkt wordt. 6G zal immers, net zoals bij zijn voorganger 5G, bestaan uit een combinatie van verschillende technologieën waaruit het netwerk zal bestaan. Deze zullen telkens een verbetering betekenen van functionaliteiten ten opzichte van hun voorgangers. 6G zal dus geen radicale vernieuwing zijn van wat we al kennen, maar eerder een al dan niet grote upgrade van het 5G-netwerk. Net zoals bij 5G wordt er door de bedrijven ook na de ingebruikname van het netwerk verder geknutseld aan de functionaliteiten ervan. Het staat niet stil en evolueert dus stilletjes mee met de gebruikers. 6G betekent gewoon een veel grotere sprong in die evolutie.
Hardware
Het 6G-netwerk is dus een verzameling van allerlei nieuwe technologieën, wat zich ook vertaalt in de nood aan nieuwe hardware. Om je data op een nieuwe manier te verzenden en ontvangen, heb je ook een andere infrastructuur nodig, en dat zowel op vlak van smartphones als antennes. Het volstaat dus niet voor smartphones om gewoon zomaar een update uit te rollen waarmee je plots op het nieuwe netwerk kan. Je hebt aangepaste chips nodig die met de technologieën kunnen werken. Dat vraagt de nodige technische ontwikkelingen. Vandaar ook de interesse van Qualcomm in 6G. De chips zijn ook de reden waarom je momenteel veel smartphones ziet opduiken die met hun 5G-connectiviteit te koop lopen. Voor veel toestellen is het momenteel nog een verkoopargument omdat de technologie vrij nieuw is en nog niet iedereen een smartphone heeft die met 5G aan de slag kan. Over enige tijd wordt dat dus niet meer zo speciaal.
Daarnaast heb je ook andere antennes nodig die met deze vernieuwde datastroom om kunnen. Waar het 4G-netwerk steeds onder de 6GHz viel, ligt dat van 5G tussen de 24GHz en 100GHz. Velen schatten dat 6G gebruik zal maken van de tetrahertz-band, waardoor ze veel hogere frequenties aankunnen dan 5G. Dat zou een aanzienlijke snelheid van bestandsoverdracht kunnen betekenen voor 6G.
Helaas hangt er ook een fysiek minpunt aan het gebruik van golven met kortere frequenties. Het zorgt ervoor dat de heel korte golven snel verstoord worden door objecten, zoals gebouwen en bomen. Dit probleem zien we bij 5G al opduiken. Om een optimale dekking te bekomen zullen er dus meer antennes geplaatst moeten worden door de operatoren. Nu alleen maar hopen dat niemand ze zomaar in brand wil gaan steken.
Releasedatum
Wanneer mogen we 6G juist verwachten? Het is belangrijk dat we nog even met beide voeten op de grond blijven staan. De ontwikkeling en implementatie van nieuwe mobiele technologieën vraagt doorgaans een tiental jaren. In 2010 zagen we 4G verschijnen, en 2020 bracht de start van 5G. Nu dat net zijn intrede heeft gemaakt, zullen we dus waarschijnlijk pas in 2030 het nieuwe netwerk stilaan zien verschijnen. De kans bestaat dat we er een jaartje naast zitten, maar verwacht niet dat het veel sneller komt.
6G in België
2030 belooft dus weer een nieuwe technologie met zich mee te brengen. Zodra 6G iets meer concreet wordt, bestaat de kans echter wel dat het hier bij ons weer even zal duren alvorens het op de politieke agenda komt. Te veel vertragingen op dit vlak zorgen ervoor dat de systemen elders sneller worden uitgerold, en dat we dus mogelijk achterlopen. In een wereld waar de digitalisering van zowat alles het belangrijkste is dat je je maar kan bedenken, kan achterstand de nodige gevolgen met zich meebrengen. We zullen waarschijnlijk ook dan de nodige tegenstand tegen het uitrollen van de technologie mogen verwachten. Gelukkig is dat nog veraf.
Moeten we ons nu al druk beginnen maken om 6G? Dat lijkt ons zeker niet het geval. Het is echter wel interessant om te weten dat er achter de schermen al de nodige voorbereidingen plaatsvinden, en dat terwijl 5G amper ingeburgerd is. Het is tevens een leuke denkoefening om te zien welke technologieën er allemaal belangrijk zijn gebleken en welke vooruitgang we de voorbije jaren hebben gemaakt. We kunnen bovendien niet weten wat er in de nabije toekomst nog allemaal relevant zal blijken.
De belofte van een nóg sneller mobiel internet met minder vertragingen geeft ons iets om naar uit te kijken. We komen er dus over 10 jaar nog eens op terug.