Hoe ziet Fitbit of je goed geslapen hebt?

Haptische feedback

De sleep tracking bij Fitbit roept echter nog heel wat vragen op; hoe betrouwbaar is het, hoe worden de verschillende slaapstadia opgetekend, en hoe kan Fitbit nu – beter dan jezelf – weten of je goed geslapen hebt?

Ten eerste is Fitbit een haptisch toestel. Dat wil zeggen dat het beweging registreert en zo doorgeeft aan je Fitbit-app. Zo wordt trouwens ook het aantal stappen dat je per dag zet, berekend. Toch is dat aantal niet altijd even accuraat. Zo heb ik zelf al meermaals meegemaakt dat Fitbit een beweging van je arm registreert als een paar extra stappen. Als dat het geval is bij je stappenteller, hoe weten we dan zeker of Fitbit je nachtrust wel waarheidsgetrouw registreert?

Beweging

De eerste aanwijzing daarvoor vinden we op de vraag- en antwoordpagina van Fitbit. Volgens Fitbit is de belangrijkste aanwijzing voor een degelijke nachtrust dat je lichaam zich volledig in rusttoestand bevindt, en dat je dus amper beweegt.

De meer basic Fitbit-toestellen meten dus enkel je beweging. Daarom zie je bij de Fitbit Charge HR en de Surge dus enkel je vereenvoudigde slaapstadia. Wanneer je in diepe slaap verzeild bent, registreert je app dat als “rustig”. Wanneer je ligt te woelen echter, wordt dat “onrustig”. De “wakkere” fase spreekt dan weer voor zich; dan beweeg je zoveel dat het praktisch onmogelijk zou zijn om in slapende toestand te verkeren.

Het aantal uren dat je geslapen hebt wordt berekend aan de hand van de tijd die je wakker was, af te trekken van de totale lengte van je slaap. Als je dus bijvoorbeeld 7 uur hebt geslapen, maar je bent tijdens de nacht twee keer wakker geweest gedurende tien minuten, dan zal je Fitbit-app je vertellen dat je 6 uur en 40 minuten geslapen hebt.

De autodetectie van je slaap is dus grotendeels gebaseerd op beweging.

De autodetectie van je slaap is dus grotendeels gebaseerd op beweging. Als je gedurende een uur helemaal niet hebt bewogen, gaat je tracker ervan uit dat je ligt te ronken. Ook de lengte van je bewegingen speelt een rol. Als je je in je slaap kort even omdraait, zal je Fitbit nog steeds registreren dat je aan het slapen bent. Als je echter een paar keer heen en weer draait, zal je tracker er sneller vanuit gaan dat je even wakker bent geworden en ligt te woelen.

Hartslag

Een fitbit-toestelletje dat naast je beweging ook nog eens je hartslag meet, kan je ook vertellen welke slaapstadia je gedurende je slaap doorlopen hebt. Daarmee bedoelen we lichte slaap, diepe slaap en REM-slaap. De fitbit-apparaatjes die ook je hartslag registreren, zijn iets gesofisticeerder, aangezien ze voor de berekening van je slaapstadia rekening houden met zowel je hartslag als je bewegingen.

Slaapstadia duren gemiddeld 90 minuten en wisselen elkaar continu af tussen lichte slaap en diepe slaap. Periodes van diepe slaap komen vroeger in de nacht voor, terwijl tegen de ochtend je slaap vaak wat lichter wordt. Beide soorten slaap vertonen minder hersenactiviteit dan REM-slaap. Die slaapfase wordt geassocieerd met levendige dromen en duren steeds langer naarmate de nacht vordert.

Een fitbit-toestelletje dat naast je beweging ook nog eens je hartslag meet, kan je vertellen welke slaapstadia je doorlopen hebt.

Slaapfasen

Maar hoe weet Fitbit nu of je je in een diepe of een lichte slaap bevindt? Om wetenschappelijk accuraat te zijn, worden slaapstadia normaal gezien gemeten in een laboratorium, door middel van een elektro-encefalogram. Uiteraard is deze methode de meest betrouwbare om je slaap te meten, en is de detectie van Fitbit eerder een meting die de “werkelijkheid benadert”. Met andere woorden; je neemt het dus best met een korreltje zout.

De hartslagtracker is hier de extra toevoeging die ervoor zorgt dat je toestel je slaapstadia zo goed mogelijk kan meten. Aangezien onze hartslag van ritme verandert wanneer we ‘s nachts van de ene fase naar de andere overgaan, is het makkelijk na te gaan in welke fase je je precies bevond, wanneer, en voor hoe lang.

Aangezien onze hartslag van ritme verandert wanneer we ’s nachts van de ene fase naar de andere overgaan, is het makkelijk na te gaan in welke fase je je precies bevond.

Zo vertraagt je ademhaling en je hartslag meestal ietsjes tijdens je lichte slaap, terwijl tijdens je diepe slaap je spieren volledig ontspannen en je hartslag zich stabiliseert. Tijdens deze fase vertraagt de ademhaling nog een beetje extra. In je REM-slaap vertoont je lichaam dan weer extra activiteit; je hersenen worden actiever, je hartslag schiet de hoogte in en je ademhaling wordt erg onregelmatig. In deze fase worden de spieren onderaan je nek als het ware “uitgeschakeld”. Dat zorgt ervoor dat je geen actieve rol begint te spelen in je dromen.

Als je je afvraagt welke slaapfasen je tijdens je middagdutje hebt doorlopen, ben je eraan voor de moeite. Fitbit heeft namelijk een slaap van minstens drie uur nodig om accuraat je slaapfasen te kunnen meten. Of je moest al zo lang gedut hebben uiteraard. Als dat niet het geval is, zal je de ‘vereenvoudigde slaapfasen’ te zien krijgen; wakker, onrustig en rustig.

Avondritueel

Uiteraard willen we allemaal weten hoe lang we geslapen. Zeker wanneer je een onrustige slaper bent, wil je graag een inzicht in waar het nu precies fout gaat. Toch neem je de Fitbit-gegevens best met een korreltje zout, aangezien het dus niet de meest accurate meetmethode is die er bestaat.

Als je echt slaapproblemen hebt, kan je maar beter eens een neuroloog bezoeken voor een EEG. En als je af en toe eens een onrustige nacht hebt, dan denk je best eens na over hoe je je avondritueel kan aanpassen. Onderzoek toont namelijk aan dat dat voor een betere nachtrust zorgt. Warm tasje melk met honing dus van nu af aan.