Europol wil afluisteren buitenlandse simkaarten vergemakkelijken
Wanneer je met een Belgische simkaart naar het buitenland reist, maak je gebruik van een buitenlands netwerk via roaming. Het buitenlandse netwerk fungeert in dat geval als doorgeefluik: uiteindelijk worden alle gegevens verwerkt door je Belgische provider. In dat proces, genaamd Privacy Enhancing Technologies (PET), worden je gegevens versleuteld. Hierdoor kan de buitenlandse provider je bel-, internet- en sms-gegevens niet zomaar inzien. Voor het Europese samenwerkingsverband van politiediensten Europol maakt die PET-regel het een stuk lastiger om buitenlandse simkaarten af te luisteren. Dat blijkt uit een rapport van de dienst.
Afluisterproces voor simkaarten
Normaliter nemen politiediensten contact op met de telecomprovider om een ‘telefoontap’ uit te voeren. Zo krijgen de politiediensten toegang tot je bel-, internet- en sms-gegevens. Als er echter een buitenlandse simkaart in het spel is, verloopt dat proces een stuk minder soepel. Er moet dan immers een verzoek worden verstuurd naar de buitenlandse provider. Dat kost meer tijd en is niet altijd even succesvol. De buitenlandse providers hebben namelijk het recht om het verzoek te weigeren.
Tenzij er een lokaal rechtsverzoek komt, krijgt Europol dan geen toegang tot de gesprekken, data- en sms-verkeer. Als het aan Europol ligt, komt er een gewijzigd proces om die data alsnog te verkrijgen. Europol heeft alvast twee manieren bedacht: via Europese wetgeving of maatregelen die de communicatie met buitenlandse telecomproviders bevorderen. Europol benadrukt dat er ook andere opties mogelijk zijn.
Het doel is alvast duidelijk: zo snel mogelijk een telefoontap kunnen installeren zodra daarvoor een gerechtelijk bevel is. Dat kan dus door het beveiligingsniveau wat te verlagen onder EU-wetgeving. Hierdoor zou de roamingprovider alsnog verkeer van de buitenlandse simkaart kunnen inzien. Anderzijds is het een optie om de communicatie te bevorderen en ervoor te zorgen dat buitenlandse providers sneller en vaker gegevens gaan overdragen.
Zorgen over privacy
Met name de eerste maatregel brengt enkele privacyrisico’s met zich mee. Door de PET-regels af te schakelen, kunnen buitenlandse providers ineens toezicht houden op je internetverkeer, maar ook op telefoongesprekken en sms’jes. Het hangt dan af van de buitenlandse privacyregels hoe er met je gegevens wordt omgesprongen. Hoewel dat binnen de EU in principe goed is geregeld met de GDPR, is de huidige staat van roaming nog steeds veiliger.
Het rapport van Europol betekent niet dat de PET-beveiliging wordt afgeschaald. Dat is uiteindelijk aan de Europese Unie, en dus de Europese lidstaten, om over te beslissen. Zo’n proces kan nog wel enkele jaren duren: naast de lidstaten spelen ook de telecomproviders een rol in dit proces.
