Apple is niet langer een schuimbekkende waakhond

Ik ben altijd erg geïntegreerd geweest door de bijzondere persoon die Steve Jobs was. Hoewel ik zelf nooit een Apple-liefhebber ben geweest, noch een fervente lezer, vermorzelde ik de autobiografie van Apples vroegere CEO in dergelijke mate dat ik er nog altijd van versteld sta.

In zijn uitstekende biografie, geschreven door Walter Isaacson, lees je hoe Jobs’ zogenaamde reality distortion field rechtstreeks invloed uitoefende op Apple. Hij kon het meest absurde idee laten doen uitschijnen alsof het zonneklare werkelijkheid was. Op die manier legde Jobs de lat extra hoog bij zijn personeel. Maar zijn absurde ideeën en oneindige zin voor perfectie, deden de dingen soms ook minder goed uitdraaien.

In de jaren 80 werd Jobs opzij geschoven als leider van het Mac-team van zijn eigenste Apple, het bedrijf dat hij vanuit een garage mee had opgebouwd. Steve Jobs werd afgeschilderd als iemand die hardop droomde en weinig voeling had met de realiteit. Jaren later werd hij echter terug bij Apple onthaald met meer allure dan Mozes die net terug bij de Joden arriveert nadat hij met een brandende struik sprak.

Temperament

Vanaf toen werd elk woord dat Jobs uitsprak bij Apple zo goed als wet. De Mac werd opnieuw volledig naar zijn wens gebouwd, en er volgden ongelooflijke commerciële successen met de iPod, iPhone en iPad. Stuk voor stuk geesteskindjes van het onuitputtelijke creatieve brein van Steve Jobs. In de man schuilde veel meer een geniale marketingstrateeg en een visionair dan een technisch genie.

Maar bovenal had Jobs een oncontroleerbaar hevig temperament. Hoewel hij zich erg vaak bezig hield met het boeddhisme en meditatie, kon hij als een wilde tekeer gaan als iets niet naar zijn zin was. Ofwel prijsde hij je de hemel in, ofwel scheldde hij je uit en was je waardeloos. Ook dat temperament beïnvloedde de volledige werking van zijn bedrijf. Tot gisteren.

Nucleaire oorlog

Net als Jobs draaide alles bij Apple om stijl, eenvoud en imago. Apple was cool. Behalve als iemand nog maar een voet op zijn ecosysteem durfde te zetten. Of als een product net iets te veel op een Apple-product leek. Dan rook het bloed als een dobermann die de postbode te dichtbij ziet komen. HTC presenteerde in januari 2010 de HTC Nexus One. Een telefoon die voor Apple des duivels was, omdat het als een kopie van de iPhone werd beschouwd.

“Ik spendeer mijn laatste, stervende adem als het nodig is, en ik spendeer elke stuiver van Apples 40 miljard dollar, om dit recht te zetten. Zo reageerde Steve Jobs fel in een interview met Walter Isaacson. “Ik ga Android vernielen, omdat het een gestolen product is. Ik ben bereid om hier een nucleaire oorlog voor te beginnen.”

Traantje wegpinken

Die nucleaire oorlog is er gelukkig nooit gekomen, maar de dobermann die Apple was, rook almaar meer bloed in de vorm van rechtszaken. Na Jobs overlijden maakte Apple duidelijk dat de waarden en normen van het bedrijf nooit verloren zullen gaan. Tim Cook, Apples huidige CEO, kreeg ook rechtsreeks de zegen van jobs om zijn geesteskind verder te leiden als hij er niet meer toe in staat zou zijn.

Op sommige punten hielden Apples (dus Jobs’) waarden inderdaad stand. Zo hield Tim Cook het been stijf tegenover de FBI in het beruchte encyptiedebat tussen Apple en de FBI. “Wij gaan ons toestel niet kraken. Loyaliteit naar onze klant gaat voor”, daar kwam het uiteindelijk op neer. Bij die zet van Cook pinkte Jobs vanaf zijn iCloud in de hemel vast een traantje weg.

Op andere vlakken werd duidelijk dat de dobermann almaar milder werd, zoals de lancering van een Apple-dienst op Android. Stel je voor dat Jobs vandaag nog goed en wel in leven was. Een Apple-werknemer die nog maar had durven voorstellen om Apple Music ook op het Android-platform te lanceren, riskeerde om niet langer meer voor zijn familie te kunnen zorgen.

Gisteren, op de jaarlijkse WWDC-conferentie van Apple, heeft het bedrijf een nog veel grotere stap genomen. De dobermann ruimde plaats voor een kwispelende labrador. Het bedrijf laat ontwikkelaars nu naar hartenlust zelf aan de slag gaan met drie van de belangrijkste features van iOS. Zowel Apple Maps, als Siri en iMessage worden opengesteld voor ontwikkelaars. Waarom laat Apple anderen plots zo dicht bij zich in de buurt komen? Wel, Apple is misschien wel een labrador geworden, maar dan wel één die geld ruikt.

Potentiële goudmijnen

Neem nu Apple Maps. Ondertussen wordt de dienst op Apple-toestellen meer gebruikt dan Google Maps. Morgen bouwt een ontwikkelaar als Yelp of Tripadvisor zijn functionaliteiten in de app. Als je dan via die integratie in Apple Maps een reservatie vastlegt bij een restaurant, wie gaat er dan met een deel van de koek lopen? Juist ja, Apple.

Apples assistent Siri is misschien niet de slimste, maar haar fundamenten staan nog altijd stevig in iOS geworteld. Als ontwikkelaars ervoor zorgen dat Siri, net als Amazons Alexa-assistent, met duizenden apps kan samenwerken, dan kan ook zij veel geld opleveren voor Apple. Zeker als je weet dat Apple, ondanks het kleinere aantal gebruikers, meer verdient aan zijn OS dan Google. iOS-gebruikers zijn traditioneel meer geneigd om geld uit te geven op hun toestellen.

iMessages

iMessages? Een immens belangrijke app voor het bedrijf. Onovertroffen door de concurrenten uit Mountain View. Er werd nog gespeculeerd dat de app zelfs richting Android zou komen. Dat was zoals verwacht een brug te ver. De labrador die Apple nu is, is nog pittig genoeg om daar niet aan toe te geven.

Op WWDC bleek dat de berichtendienst nieuwe stickers, emoji en GIF’s toe zal laten. Weliswaar geleverd door andere bedrijven. Binnenkort presenteert mogelijk een bedrijf als McDonald’s eigen GIF’s en stickers, en de kassa rinkelt. Bovendien wordt er gefluisterd over nog meer functies die naar de berichtendienst zullen komen. Bijvoorbeeld een manier om transacties via Apple Pay te kunnen uitvoeren. Nog zo’n potentiële goudmijn.

Risicovol

Maar toch is die ommezwaai niet geheel risicoloos. Apple zet voor iedereen de deur wagenwijd open, en dat kan zich ook tegen de iPhone-maker keren. Het bedrijf moet er op toezien dat andere bedrijven niet net iets te veel voet aan wal krijgen. In dat geval zouden ze de drie diensten die Apple nu openstelt, kunnen overnemen en naar hun eigen hand kunnen zetten. Bedrijven als Google, Facebook en Amazon zullen in ieder geval geboeid een kijkje komen nemen naar het nieuwe vlees dat nu voor het grijpen ligt.

We zullen zien hoe Apples nieuwe strategie uitdraait voor het bedrijf. De iPhone-tapkraan begon stilaan minder snel te lopen, en dit is misschien wel de perfecte kans om de inkomsten weer te doen stijgen. Wie het meeste zal profiteren van Apples strategiewijziging valt nog te bekijken. Toch zou het vreemd zijn als het bedrijf uit Cupertino een dergelijke impactvolle zet zou doen als daar geen uitgediept plan zou achter zitten.

Hoe dan ook, de schuimbekkende dobermann is niet meer. Net als wijlen Steve Jobs niet meer op deze planeet rondloopt. We kijken allemaal geboeid toe hoe het bedrijf verder zal evolueren. Het steunt heel sterk op de inkomsten van zijn iOS-toestellen, en merkt nu dat de verkoop van iPhones en zeker iPads geen oneindige diamantmijn is.

Apple zal nog voor grote uitdagingen komen te staan als het zijn machtspositie wil behouden. Mogelijk schrijven we binnen vijf jaar een artikel waarin we stellen dat de labrador heeft plaatsgemaakt voor een piepkleine chihuahua. Maar dan zal er eerst nog heel veel moeten veranderen.