Nederlandse rechter vraagt ChatGPT om advies voor uitspraak
Kunstmatige intelligentie speelt een steeds belangrijkere rol in ons leven. Overal waar je komt, is tegenwoordig wel iets met AI te vinden. Neem je smartphone: de kans is ontzettend groot dat een app AI gebruikt voor een of andere slimme functie. Ook op de werkplek neemt het gebruik van AI toe: steeds meer bedrijven verlangen van hun werknemers dat ze het gebruiken om net wat efficiënter te werken, of geven werknemers in elk geval de gelegenheid AI te gebruiken. Dat laatste is ook het geval in de Nederlandse rechtbanken, waar OpenAI’s ChatGPT wordt ingezet door rechters.
Eind juli is hiervan het eerste voorbeeld online verschenen: een Nederlandse rechter maakt in zijn uitspraak rechtstreeks een verwijzing naar ChatGPT. De rechter gebruikte de AI-chatbot om informatie over het rendement van zonnepanelen in te winnen. “De kantonrechter schat, mede met behulp van ChatGPT, de gemiddelde levensduur van zonnepanelen uit 2009 op 25 à 30 jaar”, luidt een van de verwijzingen in de uitspraak.
Ook gebruikte de rechter ChatGPT om de huidige stroomprijs te achterhalen en om te bepalen of isolatiemateriaal nog bruikbaar is als het in water terecht is gekomen. In alle gevallen maakt de rechter duidelijk dat er “mede aan de hand van ChatGPT” data is verzameld. Het lijkt er dus op dat de rechter zulke informatie ook op een andere manier heeft geverifieerd.
Niet de eerste ChatGPT-uitspraak?
Een woordvoerder van de Nederlandse rechtbank zegt over de verwijzingen naar ChatGPT dat het de eerste keer is dat zulke informatie in een uitspraak staat. Mogelijk hebben rechters de AI-tools dus al wel eerder ingezet, zij het zonder dat specifiek te vermelden in de uitspraak.
Welke variant van ChatGPT de rechter gebruikte en of de Nederlandse rechtbanken voorzien in privacybeschermende varianten van de AI-tool, is niet bekend. De meest recente versie van de AI-chatbot, GPT-4o, kan in realtime gegevens opzoeken zoals de geschatte stroomprijs. Oudere versies van de chatbot baseren zich daarvoor op historische data.
