De valkuil achter sterke specificaties

Het klinkt alvast spectaculair: een smartphone met een octacoreprocessor. Acht kernen, en dat terwijl we nog maar net zijn bekomen van telefoontoestellen met quadcores. Om maar niet te spreken van computers, waar Intel de eerste octacoreprocessor nog maar net uit de doeken heeft gedaan.

Je hoeft niet veel van elektronica te weten om te beseffen dat de processor iets belangrijk is. En hoe beter die processor, hoe beter het toestel wel zal zijn, redeneren velen.

Nutteloze Quad HD

Bij schermen gaat het er gelijkaardig aan toe. Een high-end smartphone dient al geruime tijd uitgerust te zijn met een full HD-scherm, indien het toestel de titel waardig wil zijn. 1920 x 1080 pixels op een scherm kleiner dan je zakdoek geeft een prachtig resultaat, maar ook dat blijkt niet genoeg. LG stampte met de G3 de virtuele full HD-barrière in en lanceerde het toestel met een quad HD-scherm: 2560 x 1440 pixels, op een schermdiagonaal van nauwelijks veertien centimeter.

Een scherm en een processor zijn twee specificaties waarmee je eenvoudig kan uitpakken. Een flinke hoeveelheid cores klinkt spannend, en veel pixels zullen wel mooi zijn. Toch gaat het hier vaak om cijfers, die wild klinken, maar niet waarmaken wat ze op het eerste zicht beloven. Om de LG G3 als voorbeeld te nemen: een degelijk toestel, dat staat buiten kijf, maar wie denkt een meerwaarde te halen uit het quad HD-scherm maakt zichzelf blaasjes wijs. Op een dergelijke kleine oppervlakte is de resolutie totaal overbodig. Wie het toestel vlak voor zijn ogen houdt, of een vergrootglas bovenhaalt, zal het verschil merken, maar bij dagelijks gebruik ziet het quad HD-scherm er precies hetzelfde uit als zijn full HD-broertje.

Processorkernen

Ook bij processors heeft een hoog getal voor het aantal cores niet altijd het gewenste resultaat, en dat geldt zowel voor smartphones als voor laptops en desktopcomputers. Kijk maar naar de Highway, een high-end smartphone van het Frans-Chinese merk Wiko. In de reclame voor de gsm pakt Wiko uit met de octacoreprocessor, en dat terwijl de Sony Xperia Z2 en de Samsung Galaxy S5, die allebei een slordige 300 euro duurder zijn dan de Wiko, ‘maar’ een quadcoreprocessor bezitten.

Wie niet oplet, trekt snel zijn conclusies en gaat ervan uit dat de Wiko het beste toestel is. Toch presteren de Xperia en de Galaxy allebei beter op de tests. Rekening houdend met pure rekenkracht scoort de Wiko niet zoveel slechter dan de twee andere telefoons, maar wanneer we naar grafische prestaties kijken speelt de Highway niet meer mee. Bij computers is de situatie gelijkaardig: een quadcoreprocessor is niet voor elke taak superieur aan zijn kleine broertje met een dualcorechip.

Balans

Dat komt in de eerste plaats omdat de processor nooit alleen werkt. Andere, minder sexy klinkende specificaties zoals de gebruikte grafische chip of de hoeveelheid RAM zijn even belangrijk. Het hart van de Highway is een SoC met een relatief sterke processor, maar een verwaarloosbare grafische kaart, terwijl de Xperia een Snapdragon 800 SoC bezit met daarin een Adreno 330-GPU. De Krait 400-CPU op de chip haalt bovendien een hogere kloksnelheid dan de quadcoreprocessor in de Wiko.

Vervolgens is niet iedere processor hetzelfde gebouwd. Een octacore van AMD klinkt spectaculairder dan een quadcore van Intel, maar toch zal het exemplaar van Intel (al naargelang het model) vlot winnen. Zo kan je bij AMD de FX-9590 (octacore, 4,7 GHz) kopen, terwijl de Intel Core i7-4770K (quadcore, 3,5 GHz) betere prestaties levert.

Octacore betekent bovendien niet altijd dat je toestel een processor met acht rekenkernen heeft. Kijk naar Samsungs Exynos Octacore: die mobiele chip bestaat uit twee quadcoreprocessors. De ene quadcore is energiezuinig en draait wanneer je toestel op stand-by gaat, terwijl de andere aanspringt wanneer je de smartphone actief gebruikt. Er zitten dus wel acht kernen in je toestel, maar er worden er nooit meer dan vier tegelijkertijd gebruikt.

Noodzaak

Tot slot zijn sterke specificaties gewoon niet altijd nodig. Wat heb je aan een octacoreprocessor als je vooral software draait die ontwikkeld is voor een dualcore? Dat zijn zes kernen, die nauwelijks bijdragen. Een snelle dualcore zal je in dat geval beter bijstaan dan een iets minder snelle quadcorevariant.

Laat je daarom nooit misleiden door indrukwekkend uitziende specificaties: als je een smartwatch tegenkomt met een ultra HD-resolutie, vraag je dan af of je er iets mee kan doen. En wanneer je een telefoon met een hexacoreprocessor krijgt voorgeschoteld, stel je dan de vraag welke versie van Angry Birds of Chrome daar iets mee kan aanvangen.

Goede balans

Ook wanneer je echt een beest van een systeem zoekt, winnen de spectaculairst klinkende specificaties niet altijd. Kijk maar naar de AMD-chip van hierboven. Maar laat je evenmin misleiden tot de aankoop van een interessant geprijsde laptop met een i7 erin, omdat je weet dat de i7 een goede processor is. De i7 heeft  een heel aantal varianten, zoals de 4500U die je vaak terugvindt in laptops en qua prestaties niet in de buurt komt van de i7 4960X in desktops. Bovendien zal je krachtige processor niet genoeg zijn om stevige games te draaien als er geen goede grafische kaart in het toestel zit. Dan koop je beter de minder wild klinkende i5-laptop met een degelijke grafische kaart.

Gebalanceerde, maar minder spectaculair klinkende specificaties halen het maar al te vaak van toestellen waar één interessant klinkend onderdeel wordt opgevoerd, zonder dat de rest van de hardware bijbeent. Een computer, of het nu een desktop, smartphone of laptop is, die goede en gebalanceerde hardware bezit, zal het altijd halen van het toestel dat uitpakt met één tot de verbeelding sprekende specificatie, terwijl er over de rest van de hardware in alle talen gezwegen wordt.