Daar zijn de draadloze piraten

De voorbije maanden zijn er opvallend veel nieuwe plaatsen bijgekomen waar u voortaan – al dan niet gratis – draadloos het internet op kunt: in de dichtstbijzijnde McDonald’s, op de Thalys, en zowaar zelfs op het strand van Knokke. Dergelijke initiatieven, in combinatie met de bestaande netwerken van gratis hotspots zoals FON en free-hotspots.com (zie kaderstuk Hete plekjes), zorgen ervoor dat u tegenwoordig bijna overal binnen het bereik van een of ander draadloos netwerk bent. Behalve deze ‘georganiseerde’ gratis toegangspunten zijn er namelijk ook de draadloze netwerken van particulieren die niet of onvoldoende afgeschermd zijn voor bezoekers van buitenshuis. Sommigen laten hun netwerk bewust openstaan, bijvoorbeeld om principiële redenen of om hun buren een plezier te doen. Maar de meeste gebruikers zijn zich gewoonweg niet bewust van het risico of slagen er niet in om het hoofdstuk over beveiliging in de handleiding van hun draadloze router te ontcijferen.
Zeker in stedelijke gebieden vliegen de bits en de bytes u massaal, doch onzichtbaar om de oren. In Londen bijvoorbeeld is het aantal hotspots, zowel private als publieke, op één jaar tijd met maar liefst 160 procent gestegen.

Geen bedreiging

Men zou kunnen stellen dat de aanwezigheid van al die netwerken stilaan een bedreiging vormt voor de relatief dure GPRS- en UMTS-connecties die volgens de telecomoperatoren de beste methode vormen om op verplaatsing online te gaan. Waarom zou u voor uw mobiele werknemers eigenlijk nog zulke abonnementen afsluiten als ze – mits wat handigheid en een snuifje improvisatie – ook gewoon gratis kunnen surfen en mailen? En aangezien teleFONeren via het internet steeds eenvoudiger en beter verloopt, kan er tegelijk zelfs op die kost worden bespaard.

Het enige dat u moet doen, is de laptops van uw medewerkers uitrusten met een programmaatje dat de beschikbare netwerken ontdekt. Daarna geeft u ze wat uitleg over hoe ze tewerk moeten gaan, en even later kunnen ze de straat op. In grote ondernemingen huivert men allicht bij de gedachte aan zo’n piratenaanpak, maar voor KMO’s is het misschien wel een optie. Eventueel kunt u uw mobiele troepen lid maken van FON, waardoor ze ook van die hotspots gebruik kunnen maken. In de praktijk blijkt dit echter nogal tegen te vallen (zie kader Op hotspot-safari). Maar dat heeft BT in Groot-Brittannië niet belet om in zee te gaan met FON; al hun breedbandabonnees hebben vanaf nu ook toegang tot de circa 190.000 hotspots die FON-gebruikers wereldwijd aanbieden, als ze tenminste zelf ook hun draadloze router openstellen voor FON-gebruikers.

Bij Belgacom ligt men niet echt wakker van deze ‘bedreiging’. “Die open WiFi-netwerken zijn niet afgestemd op zakelijk gebruik, zelfs niet voor KMO’s”, zegt woordvoerder Jan Margot. “Volgens ons verkiezen zakelijke klanten het gebruiksgemak van 3G-breedband, zeker gezien de vele nadelen van de gratis draadloze netwerken. De beperkte en gefragmenteerde dekking is bijvoorbeeld een serieuze handicap. Deze netwerken zijn niet altijd beschikbaar op locaties met een zakelijk karakter. U gaat toch niet midden op straat uw e-mails binnenhalen, of wel? Klanten weten ook graag waar en wanneer ze kunnen connecteren, en dat is gezien het amateuristische karakter van deze hotspots niet altijd duidelijk. Bovendien is er ook geen controle van de kwaliteit.”

“Wanneer het gebruik in een bepaald gebied oploopt, kan er interferentie optreden. Op onze netwerken is dat uitgesloten. Maar het grootste nadeel is wellicht dat het gebruik van openstaande WiFi-netwerken allesbehalve veilig is.”

Valstrik

Dat beaamt ook Jan Guldentops van het IT-beveiligingsbedrijf Better Access. “Het is een koud kunstje om al het verkeer op een bepaalde router te loggen, zodat je achteraf de gegevens kunt ontcijferen. Alleen wie een goede encryptiemethode gebruikt, weet hier doorgaans aan te ontsnappen. Alleen doet bijna niemand dat. Daarom is het heel verleidelijk om zo’n rogue hotspot – zeg maar een pirateneiland – op te zetten met een naam die officieel lijkt, maar in werkelijkheid een valstrik is om uw gegevens te onderscheppen. Een Virtual Private Network of VPN gebruiken – een soort beveiligde buis die rechtstreeks naar de servers van uw werkgever loopt – kan in zo’n geval veel problemen vermijden, maar dat wordt op zo’n rogue hotspot vaak niet toegestaan.”

Toch is Guldentops niet altijd te spreken over de kwaliteit van commercieel uitgebate hotspots. “Ten eerste zijn ze vaak niet krachtig genoeg, zodat u er bijvoorbeeld geen gebruik van kan maken als u in de auto naast het gebouw zit waarin internettoegang wordt aangeboden. En over het aanbod in hotels zullen we het best maar helemaal niet hebben: veel te duur, slecht ondersteund en allesbehalve snel genoeg.”

“Zelf maak ik gebruik van de Telenet-hotspots en dat werkt prima”, gaat hij verder. “Ik kijk gewoon of er in de buurt bijvoorbeeld een Q8-bezinestation of een Carestel-restaurant is en ga daar dan connecteren om bijvoorbeeld iets van de kantoorserver te halen. Voor een heavy user – met andere woorden: vooral als u grote hoeveelheden gegevens moet versturen – is zo’n formule wellicht de beste oplossing. De beschikbare bandbreedte is namelijk veel groter dan op het UMTS-netwerk. Zo’n UMTS-connectie is dan weer een goede keuze voor wie vaak om het even waar en om het even wanneer online moet zien te geraken – en er dus geen tijd is om de dichtstbijzijnde hotspot te zoeken.”

Sceptisch

Overigens staat men bij Belgacom eerder sceptisch tegenover de vele berichten over het stijgend gebruik van WiFi. “Op de drukste Proximus-hotspots zie we nu al tien keer meer gebruikers van 3G-breedband dan van Proximus wireless LAN. En dat zal in de toekomst wellicht niet veranderen. Momenteel zijn alle laptops namelijk alleen voorzien van WiFi, maar wellicht zal u er de komende jaren steeds vaker een ingebouwde 3G-breedbandmodule (gebruik makend van HSDPA) in terugvinden, en dat zal het gebruiksgemak van 3G-breedband uiteraard nog doen toenemen. Nu moet u daar namelijk nog een extra pc-kaart voor aanschaffen.”

Hete plekjes

1. Belgacom Hotspots
Met de logingegevens van uw Belgacom ADSL-internetlijn kunt u per maand drie uur gratis surfen op circa 1.000 hotspots. Proximus heeft daarnaast drie Mobile Internet-tariefplannen, waarin telkens Proximus Wireless Lan is inbegrepen. Volstaat 10 uur per maand, dan betaalt u 20,60 euro (*) per maand. Onbeperkte WiFi-toegang kost 41,31 euro per maand. Opmerkelijk: met een zakcomputer of smartphone is dat goedkoper: 12,40 euro per maand voor 50 MB, wat volstaat om geregeld uw mail binnen te halen, of 0,4132 euro per 100 KB.

2. Telenet Hotspots
Met een TurboNet-abonnement kunt u gratis gebruik maken van de 1.300 Telenet-hotspots in heel België en Luxemburg. Hebt u een ander Telenet-abonnement, dan kunt u voor 7,5 euro een pakketje van 60 surfminuten bestellen dat u gedurende een periode van 90 dagen kunt opsouperen, of hebt u voor 10 euro per maand onbeperkt toegang tot het netwerk via de hotspots.
Telenet biedt ook de Mobile Data Card aan, die op elk moment zelf kiest welke verbinding het meest geschikt is. Met één pc-kaart in de laptop surft u zowel via WiFi, GPRS, HSDPA, EDGE of UMTS. De tarieven variëren naargelang van het gebruik van 20 tot 70 euro per maand, de pc-kaart zelf kost ongeveer 300 euro.

3. www.free-hotspot.com
Op het wereldwijde netwerk www.free-hotspot.com kunt u opzoeken of er gratis toegankelijke hotspots te vinden zijn waar u zich op dat moment bevindt (of naartoe moet). Zodra u een verbinding met het netwerk tot stand hebt gebracht, moet u eerst een reclamespot uitzitten, en als u lang blijft surfen, krijgt u nog spotjes te verwerken.

4. FON-hotspots
FON is een Spaans bedrijfje dat ‘sociale routers’ verkoopt via www.FON.com. Als u zo’n draadloze router koopt, kiest u ervoor uw internetverbinding (op een relatief veilige manier) gratis open te stellen voor de circa 500.000 andere
FON-communityleden, én zelf ook draadloos te surfen thuis. Als u dan onderweg een FON-hotspot of FONero tegenkomt, waarvan er wereldwijd circa 190.000 zijn, kunt u inloggen met uw eigen accountgegevens en gratis surfen. Een lijst van FON-hotspots vindt u op //maps.FON.com.

5. Onbeveiligde privé-netwerken
Heel wat mensen laten na om hun draadloze internetverbinding thuis te beveiligen. Surfen via zo’n privé-netwerk doet u op eigen risico, maar het is wel helemaal gratis.

(*) Alle hierboven prijzen zijn exclusief btw.

Open WiFi-netwerken gebruiken of niet?

JA, als…
– U de verbinding niet gebruikt om gevoelige informatie te versturen én u uw laptop goed hebt beveiligd tegen kwaadwillige software.
– Er geen hotspot in de buurt is van een nationale operator zoals Belgacom of Telenet, en u toch grote hoeveelheden gegevens wil up- of downloaden.
– U zich in het buitenland bevindt en u zich niet blauw wil betalen aan een trage en onstabiele draadloze internetverbinding in uw hotel.

NEE, als…
– U bedrijfstoepassingen wil gebruiken of van plan bent om in te loggen op de mailserver van het werk.
– U de verbinding wil gebruiken om online aankopen te doen of voor andere financiële verrichtingen.
– U al een internetabonnement hebt bij Belgacom of Telenet – wellicht komt u dan in aanmerking voor goedkope of zelfs gratis toegang tot de hotspots van uw operator.
– U altijd en overal gegarandeerd online moet geraken; in dat geval is UMTS de beste keuze.