Nieuws

Snowden; de klokkenluider die Quasimodo liet vergeten

onthullingen
Wie het woord ‘klokkenluider’ zegt, denkt al lang niet meer aan de Nôtre Dame, maar wel aan Edward Snowden, de befaamde luis in de pels van menig natiestaat. Snowden was in zijn eentje verantwoordelijk voor politieke onthullingen waarover nog lang gesproken zou worden.


Snowden verblijft ondertussen al 6 jaar in ballingschap in Rusland. Hij moet wel. Hij kan niet internationaal reizen, en als hij dat dan al zou doen, wordt hij meteen geklist door de FBI. Vereffening van zijn rekening; Snowden ging zijn boekje namelijk te buiten toen hij verschillende staatsgeheimen doorsluisde naar journalisten van the Washington Post en the Guardian.

Maar hoe kwam Snowden toch aan al die informatie? Simpel; de klokkenluider was een voormalig medewerker van de CIA en was daarnaast ook systeembeheerder voor de NSA. Iets meer dan 6 jaar geleden rond juni 2013, tipte Snowden journalisten van de Washington Post en The Guardian over niet al te koosjere spionage-activiteiten bij zijn voormalige werkgever. Zo wist hij te vertellen dat de NSA wereldwijd alle online communicatie bewaakt met het computerprogramma PRISM. Niet snel na de onthullingen kreeg Snowden de FBI aan zijn been, die de arrestatie tegen hem uitvaardigde wegens – je raadt het nooit – spionage.  

Inderdaad ja, de man die zelf onthullingen deed over illegitieme spionage werd nu zelf beschuldigd van spionage. De wereld op zijn kop. Maar dat terzijde. Nadat de FBI zijn oog op Snowden had laten vallen, moest de klokkenluider van de NSA snel handelen. Op het moment van zijn onthullingen verbleef hij namelijk in een hotel in Hongkong, waar hij immers op verzoek van de VS zou kunnen gearresteerd worden. Op 23 juni nam Snowden vanuit Hongkong een vlucht naar Moskou; later op de dag werd duidelijk dat Snowden politiek asiel zou hebben aangevraagd in Ecuador. Ook Julian Assange, de man achter Wikileaks, vroeg asiel aan in Ecuador. Dat was niet omwille van de prachtige natuur en het gunstige klimaat, maar kwam omdat Ecuador geen uitleveringsverdrag heeft met de Verenigde Staten voor politieke misdrijven.  

Snowden heeft Ecuador uiteindelijk nooit gehaald. Ecuador had hem dan weliswaar asiel aangeboden, maar op 22 juni had de VS het paspoort van Snowden al ingetrokken, waardoor hij dus niet kon reizen. Op 1 augustus kreeg Snowden het bericht dat zijn tijdelijke asiel voor een jaar was goedgekeurd door Rusland. Inmiddels is die periode al verlengd tot 2020. 

Onthullingen; ook in België

Sinds 2013 zijn er door Snowden verschillende zaken aan het licht gekomen waarvan sommige regeringen liever hadden gewild dat ze het daglicht niet hadden gezien. Wie het strikt bekijkt, weet echter dat Snowden niet zelf de onthullingen heeft gedaan, maar dat het de journalisten waren (Glenn Greenwald, Barton Gellman en Laura Poitras). Zij beslisten dat het in het publieke belang was om de onthullingen te publiceren.  

Ook België bleef niet gespaard van de klokkenluider.

Ook België bleef niet gespaard van de effecten van de klokkenluider. Eind 2014 onthulde De Standaard namelijk dat de Britse afluisterdienst GCHQ 2,5 jaar toegang had gehad tot het netwerk van Belgacom, waardoor de Britse afluisterdienst toegang tot het mobiele verkeer van Belgacom-klanten over de hele wereld had.  

Snowden heeft waarschijnlijk al meer aliassen gehad dan jij op je Tinder-account. Toen hij eerst met journalisten communiceerde over de NSA-lekken, deed hij dat onder obscuur klinkende namen zoals Citizenfour, Cincinnatus en Verax. Dat laatste is trouwens Latijn voor ‘iemand die de waarheid spreekt’. Tegelijk was die naam ook een zinnespeling op het hacker-account van Julian Assange. Die luidde ‘mendax’ oftewel; iemand die leugens verkoopt.  

Autobiografie

Zoals je wel kon verwachten, heeft Snowden heel wat te vertellen. Om aanhangers van complottheorieën – of is het net de waarheid? – niet op hun honger te laten zitten, heeft Snowden daarom zijn memoires uitgebracht. Het epos kreeg de titel ‘Permanent Record’ mee.  

De autobiografie van Snowden is makkelijk te verdelen in drie; het leven van Snowden voor hij in de spionagewereld terechtkwam, zijn leven bij de inlichtingendiensten en zijn ervaringen als klokkenluider en internationaal gezochte politieke vluchteling. Opvallend is dat Snowden benadrukt dat hij niet de katalysator was van de onthullingen. “Als ik het niet had gedaan, dan was het waarschijnlijk iemand anders geweest.”  

Hoewel Snowden het eerste amendement verdedigde, vinden de meeste Amerikaanse politici hem nog steeds een landsverrader.

De onthullingen van Snowden hebben hun effect niet gemist; met de goedkeuring van de Amerikaanse Freddom Act in 2015, werd het aantal telefoongegevens dat werd bijgehouden door de inlichtingendiensten drastisch verminderd. Het Amerikaanse congres denkt er nu over na om het verzamelprogramma van metadata stop te zetten. Er zijn dus veranderingen op til, al vinden de meeste Amerikaanse politici hem een landsverrader. 

Dat Snowden over een ongebreidelde macht beschikte binnen de NSA is zelfs een understatement. “Ik was de enige werknemer in het departement voor informatie-uitwisseling. Ik was met andere woorden het departement voor informatie-uitwisseling. Het was dus mijn job om te weten welke interessante informatie er allemaal voorhanden was.”  

Nostalgie naar een internet dat niet meer bestaat

Wat in Snowdens boek vooral opvalt, is de nostalgie naar het internet van weleer. Het internet waar je in de donkerste chatboxen nog zonder problemen een domme uitspraak kon doen. Want hop, delete account, en je maakt gewoon een nieuwe. Aan de jeugd vandaag wordt die anonimiteit grotendeels ontzegd. Wie vandaag ergens op Facebook een scheve comment neerpent, weet dat die uitspraak tot in den treure aan jouw persoon verbonden blijft. Zelfs lang nadat je de comment al verwijderd hebt. Snowden beschrijft die evolutie mooi. “de generatie van vandaag de dag is zo meedogenloos geïdentificeerd op elk platform. Daardoor krijgen ze niet de kansen die wij ooit hadden; namelijk om vergeten te raken en om onze fouten te laten vergeven.” 

Snowden vindt dat er een grenzeloze vrije meningsuiting moet bestaan. Ja, zelfs voor alt-right-activisten.

Snowden maakt zich ook sterk over inbreuken op mensenrechten, zoals het groeiend aantal surveillancetools door overheidsdienten. Snowden blijft dan ook een voorstander van een vrije, anoniem en anarchistisch internet. Hij trekt die mening ook consequent door; zelfs voor alt-right-activisten. In het licht van 8chan en de aanslagen die al verschillende malen werden aangekondigd op het platform, is die stelling nogal pijnlijk. Toch verdedigt Snowden zijn statement met verve. “het beste antwoord op de ergste persoon is niet om hem of haar te vrezen, maar om hem of haar te corrigeren, en om hen beter te maken dan wat ze daarvoor waren.”  

Gerelateerde artikelen

Volg ons

Ga jij apps uit alternatieve appstores installeren?

  • Nee, App Store of Play Store is goed genoeg (57%, 109 Votes)
  • Alleen als ik een app écht nodig heb (29%, 56 Votes)
  • Ja, ik wil apps van andere bronnen installeren (14%, 27 Votes)

Aantal stemmen: 194

Laden ... Laden ...
69% korting + 3 maanden gratis

69% korting + 3 maanden gratis

Bezoek NordVPN

Business