iOS 5: revolutionair of mooi afgekeken?
Apple speelt een voortrekkersrol bij smartphones, maar het nieuwe iOS 5 toont aan dat het bedrijf ook goed weet te kijken naar de concurrentie. Deze update voor het besturingssysteem zit propvol functies die elders eerst opdoken. Maar Apple geeft er wel een eigen draai aan.
iOS 5 toont vooral goed hoe Apple de toekomst van de smartphone én de tablet ziet evolueren. Waar je tot nu toe nooit een iPhone of iPad zonder computer kon gebruiken – want je hebt deze nodig om de toestellen te activeren – verandert dat nu helemaal.
Activeren en synchroniseren
Met iOS 5 kun je een toestel activeren zonder het iTunes-programma. Bij het opstarten geef je aan in welke regio je je bevindt en kies je een taalinstelling. Je krijgt dan de optie om te activeren over een draadloos netwerk. Desgewenst kan het activeren nog altijd door de iPad of iPhone via een USB-kabel op een pc of Mac aan te sluiten.
[related_article id=”158256″]
Als je toch wilt synchroniseren met iTunes (bijvoorbeeld om muziek over te zetten), dan kan dat nu ook draadloos. Voorwaarde is wel dat de computer met iTunes en het iOS-toestel op hetzelfde netwerk zit.
Kortom, het "post-pc-tijdperk" waar Steve Jobs graag over orakelde maar dat er door die verplichte koppeling aan iTunes nooit echt was, komt nu toch veel dichterbij.
Dat blijkt ook uit de stap net na het activeren. De iPad of iPhone kan als nieuw toestel worden ingesteld – en dan kun je meteen aan de slag – of je kunt een reservekopie van een ouder toestel op het nieuwe plaatsen. Nieuw is daarbij dat je een iOS-toestel kunt instellen aan de hand van een kopie die online bij de iCloud-dienst staat. Het is meteen de eerste ontmoeting met iCloud in iOS5, maar niet de laatste.
Kwatongen zullen trouwens (terecht) opmerken dat deze draadloze activering al langer gemeengoed is op Android-toestellen. Door de koppeling met iCloud en de mogelijkheid om een onlineback-up terug te zetten op je toestel gaat Apple wel verder.
Draadloze back-ups
Zoals uit het bovenstaande blijkt, kun je in iOS 5 ook back-ups laten nemen naar de cloud. Dit gebeurt gelukkig alleen via een wifiverbinding, niet via 3G, en alleen als het toestel niet in gebruik is. Er wordt dan een back-up genomen van de filmrol, mailaccounts, documenten en instellingen.
Apple lijkt zich ook bewust van het spanningsveld tussen privacy en het bepalen van de locatie. Niet verwonderlijk allemaal, gezien de intense discussie eerder dit jaar over iPhones die hun locaties bijhielden in een gemakkelijk te lezen database. Wellicht daarom dat je meteen bij het opstarten moet aangeven of het iOS-toestel locatiebepaling mag uitvoeren.
Het beginscherm zelf is niet veranderd. Wel duiken er nieuwe pictogrammen op: Herinneringen en Kiosk.
De eerste is een simpele app waarmee je herinneringen aan kunt maken over uit te voeren taken. Je kunt zo"n boodschap ook ontvangen als je een bepaalde locatie betreedt of verlaat.
Kiosk hoort bij de iBook Store (een app die je trouwens nog apart moet downloaden), een plek waar tijdschriften- en kranten-apps geëtaleerd worden. Er is ook een knop die je rechtstreeks naar de relevante plek in de App Store brengt.
Subtiele boodschappen
En dan komen we bij het onderdeel dat wellicht het meest bij Android-fans de kreet "gestolen" zal ontlokken: het notificatiesysteem. Deze vervangt de irritante pop-ups van weleer door subtielere boodschappen die boven aan het scherm verschijnen, en na enkele seconden opnieuw verdwijnen. Alle boodschappen bekijken kan gewoon door een verticale veegbeweging te maken. Je ziet dan in het Berichtencentrum een kort weerbericht en berichten van apps zoals Agenda en Mail, en van alle andere apps die je toestemming hebt gegeven om meldingen te sturen.
Bovendien krijg je als gebruiker fijnmazige controle over hoe een bepaalde app een melding op het scherm mag tonen. Per app kun je aangeven of een bericht bovenaan of midden in het scherm verschijnt, of het ook te zien is als de iPad of iPhone vergrendeld is, of een app met een nummertje aan haar pictogram kan aangeven hoeveel berichten er staan te wachten, en of er in een boodschap een preview wordt getoond.
Mooi toeval
Zijn de gelijkenissen met hoe Android het aanpakt toeval of niet? Dat is moeilijk te zeggen: aan de ene kant zijn er wellicht maar weinig manieren om meldingen goed te doen, aan de andere kant moet Apple wel gekeken hebben naar de superieure notificatie-aanpak van Android. Hoe het ook zit, het is in elk geval een enorme verbetering met genoeg eigen tweaks die het upgraden naar iOS 5 alleen al de moeite waard maken.
Overigens vind ik het meldingensysteem véél eleganter op de iPhone dan op de iPad. Het compacte Berichtencentrum lijkt niet goed te passen bij het grotere scherm van de tablet, al blijft het wel nuttig.
Deal met Twitter
Ook opvallend is dat Twitter een opvallend hoge plek krijgt in het overzicht van meldingen. Het gevolg van een deal tussen Apple en Twitter, die er ook voor zorgt dat het sociale netwerk zowaar geïntegreerd is in iOS 5. Wat dat concreet betekent, is dat je jouw Twitter-gegevens via de Instellingen kunt ingeven en meteen het aanbod krijgt om de officiële Twitter-app te installeren.
Dat zal makers van andere Twitter-clients niet bepaald gelukkig maken, vermoeden we. De integratie met Twitter toont zich verder onder meer in Foto’s en in de Safari-browser, die nu een snelkoppeling heeft om te tweeten.
Bij Safari is de opmerkelijkste verandering echter de toevoeging van tabs. Waar je vroeger aparte vensters had per browserssessie, heb je nu tabs. Althans op de iPad, want op de iPhone is het oude systeem gebleven. De overstap naar tabs is geen onverdeeld succes, vind ik, want bij veel open tabs worden de tabs klein en onoverzichtelijk.
Er is ook goed nieuws voor wie graag foute websites bezoekt: er is een privémodus. Maar je moet naar de Instellingen om die aan te passen.
Nieuw: iMessage
Ook nieuw in iOS 5 is iMessage, een berichtensysteem dat vergelijkbaar is met sms maar over het internet gaat. De grote troef is dat je berichten gratis stuurt én ook iPads en iPod Touches kunt bereiken. Dat is met sms niet mogelijk.
In de niet-definitieve versies van iOS 5 die wij onder ogen kregen, is uiteraard iCloud goed geïntegreerd. Mail, Contacten, Agenda’s, Herinneringen, Bladwijzers en Notities worden allemaal gesynchroniseerd met iCloud. Dat geldt ook voor documenten en de Fotostream. Met andere woorden, alle toegevoegde foto’s worden meteen gekopieerd naar iCloud en naar toestellen die hetzelfde iCloud-account gebruiken.
Het is nu vooral afwachten hoe Apple deze synchronisatie wil laten werken bij mensen met meerdere accounts. Wat bijvoorbeeld als je een iTunes-account hebt op één mailadres en daarnaast een Mobile Me-account? Het zou mogelijk zijn om accounts te consolideren, maar het moet nog blijken hoe dat precies in zijn werk gaat.
iTunes Match
Het is ook afwachten hoe de integratie met iTunes Match verloopt. Vooralsnog is daar nog weinig van te zien in iOS 5, en dat blijft nog even zo. iTunes Match wordt pas eind oktober gelanceerd, wellicht alleen in de Verenigde Staten. Over de Belgische en Nederlandse verschijning is nog niets bekend.
iTunes Match brengt jouw muziekcollectie naar de cloud, zodat deze gemakkelijker toegankelijk is op mobiele toestellen. Afgaande op de presentatie die Apple gaf bij de lancering van de iPhone 4S wordt het mogelijk om tracks uit de cloud naar je toestel te streamen. Liedjes die je veel beluistert zou je kunnen downloaden, zodat je niet altijd opnieuw data zit af te halen.
Het verdienmodel van iCloud is wel al zichtbaar.
Standaard heb je gratis 5 GB aan opslagruimte voor back-ups. Dat lijkt veel, maar wie bijvoorbeeld veel foto’s importeert van een digitale camera of meerdere iOS-toestellen heeft, gaat daar zo overheen. Op dat moment wordt het extra iCloud-opslagruimte kopen.
Uiteraard heeft Apple geregeld dat je dat rechtstreeks vanuit iOS 5 kunt doen. De prijzen? 16 euro per jaar voor 10 GB, 32 euro per jaar voor 20 en 80 euro per jaar voor 50 GB.
Conclusie
Upgraden of niet? Het is in dit geval eigenlijk een wat overbodige vraag. De druk van Apple zal groot genoeg zijn dat de meeste mensen op die Update-knop gaan klikken. Toch goed om te weten is dat iOS 5 de laatste update wordt die je via iTunes moet aanbrengen. Hierna gaat alles draadloos via de iPhone of iPad zelf.
Maar de meeste gebruikers zullen niet teleurgesteld zijn, want iOS 5 bevat heel wat reële verbeteringen. Dat enkele van die verbeteringen slechts nieuws zijn voor bepaalde app-bouwers, daar zullen de meeste mensen niet van wakker liggen. Bij sommige ontwikkelaars, vermoed ik, zal het effect omgekeerd zijn.
Alleen over het browsen met tabs heb ik mijn bedenkingen, al blijft dat een detailpunt. Het valt vooral op dat de iPad en iPhone door iOS 5 veel zelfstandiger worden. En dus aantrekkelijker voor consumenten die geen computer hebben of om een of andere reden hun mobiel toestel niet willen synchroniseren met hun laptop.
Voor Apple is het dus een manier om nieuwe markten aan te boren én er iets aan te verdienen. Dat zal de concurrentie niet graag horen.
