Hands-on met Ubuntu-smartphone: Verwarrend maar verfrissend
De Aquarius, ’s werelds eerste smartphone met Ubuntu, is uitzonderlijk moeilijk te verkrijgen. Het toestel wordt voorlopig in beperkte oplage gefabriceerd en aan de man gebracht via flash sales, waar je erg snel bij moet zijn. Gelukkig staat maker Canonical ook op MWC met de 4,5 inch-toestellen, zodat we toch even aan de slag konden gaan met een Aquarius. Is de smartphone spectaculair genoeg om uit te kijken naar de volgende Flash Sales in een poging er één op de kop te tikken?
Verwarrend
Het valt eerst en vooral op hoe verschillend het Ubuntu 14.10-besturingssysteem is van de gekende smartphone-OS"en. Zowel Androidgebruiker als iPhone-fan zullen eerst verloren lopen in dit toestel. Dat komt omdat ze bij Ubuntu niet geloven in een hoofdscherm met daarop een berg apps: alles draait om een aanpasbaar en contextueel hoofdscherm waar video’s, nieuws en relevante applicaties door elkaar staan.
[related_article id=”161563″]
Ubuntu-charms
Om naar de meest voor de hand liggende toepassingen te navigeren swipe je het scherm langs links binnen, een beetje zoals je de charmsbar langs rechts tevoorschijn tovert op een Windowstoestel. Die beweging tovert op Ubuntu een snelstartmenuutje tevoorschijn waar klassiekers zoals sms, instellingen en contacten hun opwachting maken, naast enkele recente apps. Het menu is vooralsnog niet aan te passen. Onderaan dat menu vind je het Ubuntu-logo. Dat is je anker op dit toestel: door er op te klikken vlieg je terug naar het contextueel hoofdscherm. Een home-knop ontbreekt dan ook volledig. De functie is immers overbodig, maar het is toch even wennen.
Tabs
Multitasken doe je door langs rechts naar binnen te swipen. Een doorbladerbaar rijtje van al je openstaande applicaties verschijnt dan ten tonele. De look daarvan doet denken aan tabs binnen een browser, en niet toevallig. De makers van de telefoon houden immers niet echt van apps en zien de dingen liever als contextuele webportalen. Die portalen worden in een lightversie door de enthousiaste Linux-community in elkaar gebokst, waarna zo’n halve app wordt aangeboden aan de oorspronkelijke ontwikkelaar, zodat die er dan verder mee aan de slag kan. Op die manier hoopt Canonical het Ubuntu-ecosysteem snel een boost te geven.
Androidmenu
Het enige aspect van het Linux-besturingssysteem dat vertrouwd overkomt krijg je te zien wanneer je van boven naar beneden swipet. Het drop down-menu met instellingen lijkt zo van een Androidtelefoon afkomstig.
Ik begrijp wat Ubuntu wil doen met zijn besturingssysteem, en de poging verdient applaus, al is het maar omdat het moedig is om een origineel OS op de markt te willen zetten. Android, iOS, Windows Phone en zelfs Firefox OS zijn ieder hun eigen besturingssystemen, maar ze werken alle drie volgens hetzelfde stramien: je activeert je telefoon, kiest een app en werkt daarin tot je klaar bent. In dat opzicht werkt Ubuntu helemaal anders en er zijn ongetwijfeld mensen die dit meer inhoud-centrische systeem zullen verkiezen.
Aantrekkelijk?
Functionaliteit ter zijde ziet Ubuntu op de telefoon er goed en mooi afgewerkt uit. Het OS draait vlot, zelfs op de bescheiden specificaties van de Aquarius. Dat toestel zelf zal dan weer niemand wild maken: het is blokkig en niet al te dun, met een matig scherm (540 x 960) en een matige camera. “Een bewuste keuze”, zo klinkt het op de stand. “Ons besturingssysteem staat nog in de kinderschoenen en we gingen ervan uit dat de eerste lading toestellen vooral enthousiastelingen en ontwikkelaars zou aanspreken; die wilden we zeker niet op kosten jagen.”
Kort samengevat is Ubuntu op de telefoon vooral één ding: verfrissend anders. De initiële verwarring is daar een onvermijdelijk neveneffect van, maar het OS zit goed in elkaar en lijkt met liefde ontwikkeld. Je zal de kneepjes dan ook snel te pakken krijgen. Is het OS ook beter? Voorlopig nog niet; daar ontbreekt ondersteuning van ontwikkelaars voor, al kan je al wel van grote namen zoals Twitter, Facebook en Evernote genieten.
