Haal het maximale uit je batterij

Zowel je laptop als je smartphone, en misschien ook nog enkele andere gadgets, gebruiken een lithium-ion-batterij. Dat die niet onsterfelijk is, had je waarschijnlijk al gemerkt. Na verloop van tijd wordt een batterij nu eenmaal slechter. Ik geef je enkele tips om de batterij van je mobiele telefoon, tablet en computer zo lang mogelijk in topvorm te houden, en er bij het gebruik zoveel mogelijk energie uit te persen.

Verstandig laden

Het onderhoud van je batterij begint bij het opladen. Hoe je de fragiele energieopslag bijvult heeft een rechtstreekse invloed op de levensduur er van. Het allerbelangrijkste om hier te weten is dat iedere lithium-ion-batterij een beperkt aantal oplaadcycli aan kan. Iedere keer dat je de batterij helemaal leeg laat lopen om ze vervolgens opnieuw op te laden, ben je een cyclus kwijt. Hoe meer je dat doet, hoe slechter de batterij wordt. Hoewel veel fabrikanten specifieke info over hun batterijen niet delen, kan je ervan uitgaan dat een gemiddelde batterij gemaakt is om ongeveer twee jaar mee te gaan. In de praktijk wil dat zeggen dat je na zo’n 600 cycli nog wel 80 procent van de originele batterijcapaciteit zal bezitten, maar daarna gaat het stijl bergaf. Apple garandeert die 80 procent na 500 cyclussen en ook laptops zijn er onderhevig aan.

Je kan helaas niet valsspelen. Wie zijn smartphone of laptop nooit helemaal leeg laat lopen, ontsnapt niet aan de regel van de cycli. Laat je de batterij telkens tot 75 procent afzakken voor je de overige 25 procent bijlaadt? Dan doorloop je na vier keer één cyclus. Zelfs wanneer je twintig keer maar vijf procent bijvult, zal de batterij dat geweten hebben, en ben je opnieuw een cyclus kwijt.

Met de gevolgen van de laadcyclus in het achterhoofd is het verstandig om zo weinig mogelijk cycli te verspillen. Veel kan je niet doen, maar er zijn kleine zaken. Zo kan je tijdens intensief gebruik je telefoon aan de oplaadkabel laten. In plaats van te ontladen, zal je toestel zijn stroom van het net halen. Bij intensief telefoonwerk verloor je anders misschien 20 procent batterij of 1/5e van een cyclus, die je nu niet kwijt bent. Let wel op: je telefoon de hele tijd in het stopcontact laten, is ook geen goed idee: het toestel kan zo erg warm worden, wat de batterij dan weer slechter maakt.

Over batterijonderhoud gaan heel wat wilde theorieën de ronde: zo is het volgens sommigen een goed idee om je toestel van tijd tot tijd helemaal leeg te laten lopen, terwijl anderen dan weer claimen dat je dat net niet mag doen. De waarheid is eenvoudiger: bij een modern toestel maakt dat niet uit. Oude nikkel-cadmium-batterijen gingen stuk wanneer je ze helemaal liet ontladen en ook loodbatterijen konden onherstelbaar beschadigd raken van een te diep gebruik, maar de de moderne lithium-ion-batterij is bestand tegen gebruik tot je toestel er letterlijk bij uitvalt.

Het juiste materiaal

Eén oplader om ze allemaal te overheersen: het zou een goede Lord of the Rings-spinoff zijn, maar in de praktijk laad je ieder toestel best op met de juiste oplader, zelfs wanneer dat wil zeggen dat je twee ubs-laders mee op reis moet nemen, één voor je tablet en één voor je telefoon. Een batterij is immers voorzien om geladen te worden aan een bepaald voltage, en te veel of te weinig stroom geven is schadelijk voor de levensduur van je lithium-ionvriend. Je zal je tablet niet meteen vernietigen door hem op te laden met je smartphone-adapter, maar op termijn zal de autonomie van het toestel slinken.

Er is een reden dat opladers van een merk veel geld kosten, en Chinese varianten niet. Nee: het gaat niet om afzetterij van bekende fabrikanten: hoewel een goedkope en een dure lader er hetzelfde uit kan zien langs buiten, is de binnenkant helemaal anders. Niet alleen ontbreken er essentiële stukken isolatie en beveiligingscircuits, wat tot brand kan leiden, ook het voltage dat uit de lader komt, is niet bepaald strak geregeld. Kort gesteld: je hebt geen idee wat je iPhonelader van twee euro naar je telefoon stuurt, wat de levensduur van de batterij achteruit haalt. Moet je dan laders van 30 euro kopen als er één stuk gaat? Best wel. Zeg nu zelf: lijkt het echt verstandig om het leven van je stuk elektronica van 500 euro of meer te laten afhangen van een stuk goedkope techniek?

Mooi weer

Idealiter laad je eender welke li-ion-batterij op bij twintig graden Celsius, al verwacht niemand dat je een airco koopt om je batterij enkele maanden langer in topvorm te houden. In de praktijk zijn temperaturen tussen de vijf en 45 graden adequaat. Boven de 45 graden gaat je batterij afzien. Tijdens een mooie zomerdag je smartphone in de zon leggen en aan het stopcontact hangen, is dus vragen om problemen, maar ook in de winter ben je niet veilig: onder het vriespunt laden kan de batterij onmiddellijk en permanent beschadigen.

Gooi er niet mee

Het spreekt voor zich, maar voor de volledigheid vermeld ik het er graag bij: je batterij is niet kogelbestendig. Sterker nog: een flinke val kan het ding beschadigen, en wanneer de integriteit van je batterij beschadigt raakt, zit je pas echt in vieze papieren: een lekkende batterij zal je hele toestel aantasten en het goedje dat vervolgens uit je toestel lekt, is bovendien nog eens erg slecht voor je eigen handen. Opletten dus.

Opslag

Wat moet je doen met de batterij van een toestel wanneer je het geruime tijd niet gaat gebruiken? De batterij helemaal leeg laten kopen is één populaire optie, een andere is om ze net vol te laden. De waarheid ligt, letterlijk, in het midden: voor langdurige opslag zal een laadpercentage van 50 procent je batterij het minst beschadigen. Het is bovendien geen slecht idee om, wanneer mogelijk, de batterij uit je toestel te verwijderen wanneer je echt van plan bent het enkele maanden niet te gebruiken. Ook hier geldt de temperatuurregel: opslag bij twintig graden is ideaal. Leg je toestel dus niet in de garage bij vriesweer, of naast een verwarming.

Gebruik je een laptop die je weinig of niet verplaatst? Waarom zit de batterij er dan in? Plan je om je laptop 90 procent van de tijd aan het stopcontact op een bureau te zetten, dan kan je de batterij beter verwijderen. Plaats ze er gewoon terug in wanneer je ze nodig hebt, zo verslijt ze niet.

Zuinig werken

Met de batterij in topvorm is het een kwestie van zoveel mogelijk werktijd uit je toestel persen. Zal je enige tijd geen stopcontact zien maar moet je smartphone blijven werken, dan moet je compromissen sluiten. Onnodige functies afzetten, is de eerste stap. Gebruik Bluetooth alleen wanneer je het echt nodig hebt, zet wifi buitenshuis af en mobiele data wanneer je binnen bent. Ook de schermhelderheid kan best een tikje lager.

Om flink te besparen kan je nog verder gaan: iedere moderne smartphone is uitgerust met één of andere energiebesparende modus waar de capaciteiten van je gsm worden teruggeschroefd in ruil voor meer autonomie. Denk aan de Staminamodus van Sony of de Power Saving Mode van Samsung. Je telefoon zal iets trager worden, je mobiele data zal bijvoorbeeld worden uitgeschakeld wanneer je scherm uit staat en meer. Sommige supermodi gaan nog verder en toveren je smartphone om tot een klassieke featuretelefoon die nauwelijks iets kan, maar wel dagen zonder stopcontact werkt.

Ook je laptop heeft een besparingsmodus. Je activeert hem via het batterij-icoontje in je systeemvak. Veel laptops schakelen zelf naar de besparingsmodus wanneer de batterij onder een bepaald percentage valt, maar wanneer je op voorhand weet dat je lang elektriciteitsloos zal zijn is het een erg goed idee om zelf het initiatief te nemen. Van in het begin in een ecomodus werken kan in het beste geval enkele uren aan batterijleven schillen.

Eenzaam werken

Wil je lang laptoppen, dan moet je randapparatuur eraan geloven. Alles wat je via usb inplugd eet langzaam maar zeker energie. Heb je bestanden vanop een externe schijf nodig, kopieer ze dan naar je bureaublad en ontkoppel ook je extra muis. Via apparaatbeheer (in te typen bij zoeken via het startmenu) kom je op een venster terecht waar je andere zaken kan uitschakelen. Denk daarbij bijvoorbeeld aan je dvd-station. Gebruik je het niet, dan mag het uit.

Donker troef

Het spreekt voor zich dat de helderheid van een scherm een grote impact heeft op het batterijleven. Niet alleen bij je smartphone maar ook bij je laptop schroef je die helderheid dus best naar omlaag, maar vergeet ook de verlichting van het computertoetsenbord niet. Steeds meer laptops hebben verlichtte toetsen, maar die verlichting kost uiteraard elektriciteit. Uitschakelen dus, tenzij je in een pikdonkere kamer zit.

Focus op één zaak

Focus je op één taak als je veel werk wil verzetten op één batterijlading. Multitasken is leuk wanneer je veel kracht beschikbaar hebt, maar meerdere programma’s tegelijk openen vraagt vanzelfsprekend ook meer energie. Probeer zo structureel mogelijk te werken en openen het minimum aan vensters en applicaties om extra energie te besparen. Wanneer je bijvoorbeeld begint te werken in een document, sluit je best alle andere toepassingen die op de achtergrond actief kunnen zijn. Je kan er op je laptop voor kiezen om uitgebreidere programma’s zoals Word te vervangen door een simpele tekstverwerker die standaard in Windows zit om energie te besparen. Vooral de automatische functies zoals de spellingscorrector en automatisch bewaren van bestanden vragen telkens extra energie wanneer je ze gebruikt.

Hardware tunen

Aan je smartphone of tablet kan je niet veel veranderen, maar de hardware van je laptop upgraden is wel een optie. Ik kijk dan vooral naar toestellen met een klassieke harde schijf. Die is niet alleen veel trager en fragieler dan een SSD, ze is ook minder zuinig. In een gewone harde schijf zitten immers bewegende onderdelen en die heeft een solid state drive niet. Iemand met wat computerkennis zal niet veel moeite hebben om je HDD door een SSD te vervangen. Ook extra RAM-geheugen steken is een goede optie: hoe minder je computer moet zwoegen, hoe minder batterij hij verbruikt.

De stofzuiger

Je batterij houdt niet van warmte, en zoals je ongetwijfeld al gevoeld hebt kan een laptop best heet worden. Onnodige hitte tot een minimum beperkten is dan ook een goed idee. Dat doe je in de eerste plaats door ervoor te zorgen dat de koeling van je toestel optimaal functioneert. De ventilatieopeningen van een laptop hebben de neiging heel wat stof aan te trekken, waarna het hele systeem minder efficiënt wordt. Af en toe zal je de laptop dus met een stofzuiger te lijf moeten gaan.

Verbruikpolitie

Zorg er tot slot voor dat je laptop niet meer programma’s meedraagt dan je nodig hebt. Hoe meer er geïnstalleerd is, hoe meer risico je loopt dat er programma’s mee opstarten en stiekem op de achtergrond actief zijn. Ga regelmatig kijken welke software allemaal mee opstart, en hou hier grote kuis in. Dat doe je in Windows 7 door via start en zoeken msconfig in te typen. In Windows 8 ga je naar de tab Opstarten in taakbeheer. Maak je gebruik van de klassieke harde schijf? Defragmenteer die dan af en toe om ervoor te zorgen dat data sneller beschikbaar is, en minder energie vraagt om op te zoeken. Ruim ook regelmatig je harde schijf op en verwijder oude of verloren bestanden die je niet meer nodig hebt. Online vind je tal van verschillende toepassingen die deze taak uit jouw handen kunnen nemen om je pc eens grondig te reinigen, zoals het populaire CCleaner.

Versterking

Tot slot heb ik nog een tip die enkel voor smartphone of tablet werkt: neem versterking mee. Is één batterij niet voldoende, zorg er dan voor dat je een tweede exemplaar op zak hebt. Een externe batterij, ook wel powerbank genoemd, is niet duur, niet groot, en bijgevolg erg handig om in je rugzak mee te nemen. De dingen bestaan met verschillende capaciteiten maar ze werken allemaal hetzelfde: thuis laadt je ze op, waarna je op verplaatsing je telefoon of tablet kan bijladen met de energie die ze in huis hebben.