AI: de kronkelende weg naar nieuwe banen (en een beter leven)

 
Er zullen integendeel steeds maar banen bijkomen. En de wereld kan enorm veel verbeteren met de nieuwe technologie. Alleen moeten we wel een groot aantal valkuilen ontwijken.
 
Recent onderzoek toont aan dat de digitale industrie in 2020 procentueel meer nieuwe banen gecreëerd zal hebben dan eender welke andere sector. Een onderzoek dat, ironisch genoeg, dankzij AI werd gerealiseerd. Met name kunstmatige intelligentie, dat nu eenmaal put uit een steeds grotere zee van data, zorgt voor vooruitgang in steeds meer toepassingsgebieden. In mijn dagelijkse werk merk ik dat ik makkelijker kan anticiperen, simpelweg omdat de technologie mijn blikveld verruimt. Sterker nog, ik geloof er heilig in dat de vernieuwingen dankzij AI en robotica zullen bijdragen tot een beter benutten van het menselijk potentieel.

Voorkom (grotere) ongelijkheid

Maar er dreigen wel enkele gevaren om de hoek. Het aantal nieuwe mogelijkheden dankzij AI en robotica is wel onbeperkt, maar dat is geen garantie voor een samenleving gebaseerd op openheid, gelijkwaardigheid en samenhorigheid. Kijk maar om je heen: het nieuwe nationalisme viert wereldwijd hoogtij, en de wereld wordt daar niet stabieler van.
 
De Industriële Revolutie 4.0 (revolutie door digitalisering dus) biedt ondenkbare mogelijkheden voor innovatie en efficiëntie, maar draagt tegelijk ook bij aan een toenemende inkomensongelijkheid. Bedrijven hebben de verantwoordelijkheid en de plicht om deze technologie niet alleen voor zichzelf maar ook voor de wereld om zich heen in te zetten.

Bouw vertrouwen op

Gaan we drones en robots overal inzetten om te waken over onze veiligheid? Dat hangt in grote mate af van de consument. Zal de mens zijn technologische beschermer omhelzen of vrezen? Die analogie gaat net zo goed op voor privacy-vraagstukken. Mogen bedrijven in dit digitale tijdperk al jouw data verzamelen en bewaren? Informeren of indoctrineren sociale media ons? Bedrijven zullen moeten zorgen voor transparantie over hoe ze met de technologie omgaan. Daarnaast moeten ze keiharde veiligheidsgaranties afgeven, die laten zien dat we anderen niet zullen toestaan misbruik te maken van die persoonlijke data.

Stimuleer groei

Regeringsleiders beloven wereldwijd talloze nieuwe banen. Maar dat verloopt niet over een mooi effen pad zonder obstakels. De versnelde automatisering dankzij AI en robotica kost gewoon banen en draagt dus bij aan de inkomensongelijkheid. Honderden miljoenen banen – veel hand- en routinematig werk – dreigen overbodig te worden.
 
Daar staat tegenover dat er misschien zelfs nog meer nieuwe jobs bijkomen. Alleen zijn daar totaal andere vaardigheden voor nodig, en die worden aan de schoolgaande jeugd vandaag niet aangeleerd. Even ter afweging: in 2020 zal meer dan vijftig procent van de banen IT-gerelateerd zijn. Om de wereld in balans te krijgen en te houden moeten we onderwijsprogramma’s voorzien die jonge mensen opleiden voor de banen van morgen, en een nieuwe toekomst bieden aan mensen die hun baan verliezen. Dat betekent: anders naar innovatie kijken, op een heel andere manier dan we tot nu toe gewend waren.

Innovatie is een tweesnijdend mes

De mens heeft nooit tevoren zó veel innovatie beleefd. Naast AI en robotica zien we steeds slimmere smartphones, nanotechnologie, 3D-printing, virtual reality en genetic engineering verschijnen. Technologie heeft ons geleid tot meerdere manieren om het Zika-virus te bestrijden. Daarnaast zijn er de deep learning neurale netwerken waarmee digitale assistenten en robots complexe operaties kunnen uitvoeren. Maar wat betekenen al die onvoorstelbare technologische doorbraken voor onze flora en fauna, en voor onze ecosystemen? Anders gezegd: is deze grote medische vooruitgang voor de mens niet geboekt ten koste van de rest van ons ecosysteem? Ook daar moeten we angstvallig over waken.

Naar een rechtvaardiger wereldeconomie

Naast natuur en milieu is er nóg een ecosysteem dat vraagt om een paradigmaverschuiving: onze wereldeconomie. Momenteel zijn er zo veel veranderingen aan de gang, en op komst. Denk aan zelfrijdende voertuigen die de transportwereld gaan beheersen. Als dit alles voorbehouden blijft aan de huidige ‘eerstewereldlanden’, wordt de kloof tussen landen alleen maar groter.
 
Een sterk wapen om het loerende gevaar van groeiende ongelijkheid te bestrijden is het onderwijs. Gelijkheid kun je, om te beginnen, creëren door de jeugd gelijke kansen op goed onderwijs te bieden. Hetzelfde geldt voor gelijke rechten voor vrouwen en minderheden. Het World Economic Forum voorspelt dat economische gelijkheid voor vrouwen aan het huidige tempo nog een jaar of 170 (!) zal duren. Met de juiste regelgeving, beloning én technologie kunnen we dat proces richting gelijkheid aanzienlijk versnellen.

Voortouw nemen

Samengevat: de veranderingen die de Digitale Industriële Revolutie kenmerken, zijn groter dan we ooit hebben meegemaakt. Toonaangevende bedrijven zijn uitermate geschikt om het voortouw te nemen, zodat de noodzakelijke veranderingen onze hele samenleving ten goede komen. Ieder bedrijf heeft mensen in dienst die hieraan willen bijdragen. Ze kunnen kinderen leren coderen, ontslagen medewerkers omscholen voor een nieuwe baan, of hun kennis en vaardigheden in dienst stellen van een non-profitorganisatie.
 
Een rechtvaardiger wereld begint bij ons, managers van technologische én andere bedrijven. Wij kunnen samenwerken, wij hebben de kennis, de mensen én de technologie om deze klus te klaren. AI en robotica zullen ons hierbij goed van pas komen.
 
 
Bob Vanstraelen is Area Vice President Benelux bij Salesforce