AMD Radeon RX 6800 XT review: Klaar voor dominantie

Jarenlang heeft AMD zich gericht op het lager en middensegment van de markt, maar na vorige jaar al indruk te maken, wisten we dat het niet lang meer zou duren voor AMD ook op het hoogste niveau op zoek zou gaan naar een medailleplaats. Met de AMD Radeon RX 6800 XT bijvoorbeeld.

De 6800 XT bewijst dat Team Red klaar is om de koppositie van NVIDIA over te nemen (en dan zwijgen we nog maar over de 6900 XT). NVIDIA heeft met de GeForce RTX 3080 echter ook heel veel te bieden en de titel van beste kaart zal grotendeels afhangen van de games die je speelt. Hoe dan ook doet AMD ons alvast uitkijken naar toekomstige GPU-generaties, want met zulke sprongen laat je iedereen al snel achter je. 

Prijs en beschikbaarheid

Beschikbaarheid, daar draait het de laatste maanden allemaal om. PC gamers hebben het zowaar nog moeilijker gehad dan console gamers om de nieuwe generatie hardware te pakken te krijgen. Bij NVIDIA duurde het tot de launch van de 3060 TI voor er sprake was van een voorraad die zelfs maar in de buurt kwam van minimaal. Ook AMD kon lang niet aan de vraag voldoen en de 6000-series grafische kaarten zijn zowaar nog schaarser. 

De kans dat je momenteel de retailprijs gaat betalen voor de kaart van je keuze (als je zelfs al kan kiezen) is dan ook heel klein. We raden je aan om niet naar eBay te trekken en gewoon nog even geduld te hebben. De schaarste kan mogelijk nog enkele maanden aanhouden, maar zo spaar je wel aardig wat euro’s uit. 

Ter illustratie bespreken we de positionering aan de hand van de dollarprijzen voor de verschillende kaarten. Voor de 6800 XT gaat het dan over een bedrag van 649 dollar voor de referentiekaart, terwijl dat voor de RTX 3080 699 dollar is. AMD positioneert zich dus zeer sterk, zoals we dat bij de 5700 XT ook al zagen. Op dat prijspunt krijgt AMD echter ook concurrentie van zichzelf, want de RX 6800 kreeg een prijskaartje mee van 579 dollar en dat is wel heel sterk geprijsd voor een kaart die volgens de beschikbare reviews slechts 5 tot 10 procent minder krachtig is dan zijn XT broertje. 

Dit wil zeggen dat het op vlak van prijs/kwaliteit heel moeilijk is om de RX 6800 XT aan te raden, maar tegelijkertijd wil dit ook zeggen dat je geen miskoop zal doen als de 6800 de enige grafische kaart in stock is bij je lokale retailer. Het is een conclusie die gelijk loopt met degene die we maakten toen we de RX 5700 en RX 5700 XT vergeleken. De beslissing of die extra procenten de investering waard zijn moet je dus zelf maken. 

Wat kan je verwachten?

De AMD Radeon RX 6800 XT is gebaseerd op de RDNA 2 architectuur, die op zijn beurt gebruik maakt van een 7nm procedé. AMD heeft ervoor gekozen om de die niet kleiner te maken en in plaats daarvan nieuwe mogelijkheden in te bouwen en de efficiëntie te verhogen, waardoor we dus betere prestaties zien dan bij zijn voorgangers. 

De belangrijkste nieuwkomer is Infinity Cache, dat een belangrijke rol speelt wanneer je in het achterhoofd houdt dat de Radeon RX 6800 XT 16 GB DDR6-geheugen gebruikt in vergelijking met het GDDR6X-geheugen van de RTX 3080. De Infinity Cache is een global cache van 128MB, die volgens AMD 3,25 keer sneller is dan GDDR6 VRAM met een 256-bit bus. Dit helpt met het overbrengen van data uit de 16GB VRAM naar de GPU met een bandbreedte die per watt tot 2,4 keer hoger ligt dan VRAM op zichzelf aankan. Infinity Cache zorgt er met andere woorden voor dat het verschil in prestaties tussen hun GDDR6-geheugen en het GDDR6X-geheugen van de high-end NVIDIA lang niet zo groot is. 

Een tweede grote toevoeging zijn de Ray Accelerators aan elk van de 72 Compute Unit. Deze zorgen voor DirectX Raytracing ondersteuning, waardoor de RX 6800 XT real-time ray tracing aankan met een speelbare framerate. Technologieën zoals deze groeien meestal mee met de drivers voor grafische kaarten en je kan in de toekomst ongetwijfeld steeds betere prestaties verwachten, iets dat we ook bij NVIDIA zagen. 

Op de nieuwe Ray Accelerators na, is elke Compute Unit grotendeels gelijk opgebouwd als in de originele RDNA-kaarten. Elke unit heeft 64 Stream Processors, voor een totaal van 4.608 (64×72) op de 6800 XT. Het gevolg is dat de die gegroeid is, met 26,8 miljard transistors over een die van 519mm². 

De grotere die gaat hand-in-hand met hogere kloksnelheden en de Radeon RX 6800 XT heeft een Game Clock van 2015MHz en een Boost Clock tot 2250Mhz. Tijdens het gamen (en dus een stabiele workload over langere tijd) ga je natuurlijk vooral op deze eerste vertrouwen, terwijl de Boost Clock eerder van toepassing zal zijn voor korte maar intensieve workloads.

Een grotere die en hogere kloksnelheden vertalen zich natuurlijk in een hoger energieverbruik en in het geval van deze kaart is dat 300W, al zal je daar voorlopig nog niet aan toekomen. Verdere updates (zoals VBIOS) kunnen de prestaties van de kaart dus nog de hoogte injagen. Gelukkig heeft dit als gevolg dat ook de temperatuur beperkt blijft en dat merkten we in onze tests. De hoogste waargenomen temperaturen bevonden zich rond de 75 graden. De junction temperature (het warmste deel van de GPU) kwam in ons geval nooit boven de 98 graden, wat opmerkelijk is, want AMD liet al weten dat 110 graden ook nog prima is voor deze GPU. Het blijft vreemd en licht angstwekkend om te zien, maar je hoeft je daar dus geen zorgen over te maken. 

Leuk om bij stil te staan is het feit dat de Radeon RX 6800 XT in principe een betere versie is van de GPU in de nieuwe generatie consoles. Dit wil zeggen dat het een pak makkelijker zal zijn voor AMD om hun kaarten te optimaliseren en games goed te doen draaien. Wij merkten dit in Assassin’s Creed: Valhalla al, dat veel beter draait op AMD dan op NVIDIA hardware. Bovendien is ook het verschil in optimalisatie met Assassin’s Creed: Odyssey duidelijk te merken. Er zijn sinds de release daarvan in 2018 grote sprongen gemaakt. 

AMD heeft met de 6000-serie ook nog enkele andere zaken toegevoegd om de prestaties te verbeteren. We hebben het dan over de Rage Mode en Smart Access Memory (SAM), al ga je geen enorme verschillen zien bij deze eerste. 

Rage Mode kan je zien als een overklok preset dat is goedgekeurd door AMD. Er zijn er standaard zo drie: Quiet, Balanced en Rage Mode. Wij gingen aan de slag met 3DMark Time Spy en zagen daar tussen Quiet en Rage Mode een verschil van 187 punten of zo’n 1,2 procent. Niet meteen een resultaat om wild van te worden, maar leuk voor zij die niet juist weten waar te beginnen met het overklokken van hun kaart. Rage Mode was wel niet opvallend luider dan Quiet Mode, dus als je er een procentje bij kan doen, waarom dan ook niet. 

SAM zou echter voor een groter verschil in prestaties moeten zorgen, tot wel 10 procent volgens AMD. Daar moet je echter wel wat meer doen dan even een waarschuwing wegklikken. SAM vereist echter dat je met je BIOS, CPU en moederbord aan de slag gaat. Meteen al wat uitdagender. Zo zal je CSM (ondersteuning voor oudere besturingssystemen) moeten uitschakelen, met als catch dat je Windows 10 hiervoor ook opnieuw moet installeren als je momenteel geen UEFI-installatie hebt (UEFI is een moderne variant van gekende BIOS). Er is dan ook wat meer technische kennis vereist dan enkel het installeren van je GPU. Omdat de kans momenteel klein is dat je zowel een 5000-serie CPU als een 6000-serie grafische kaart hebt, laten we de functie even buiten beschouwing voor onze benchmarks en gaan we er in een apart artikel mee aan de slag. 

Verder komt deze grafische kaart met gekende features zoals Contrast Adaptive Sharpening (CAS) en Radeon Boost. De eerste zorgde niet meteen voor een zichtbaar verschil tijdens onze tests in Cyberpunk 2077, terwijl de laatste vooral voor shooters zoals Call of Duty impactvol zal zijn door de achtergrondresolutie te verlagen en dus de framerate te verhogen. Helaas heeft AMD nog geen antwoord op DLSS (AI ingezet voor hogere framerates), Nvidia Broadcast of RTX I/O (met als doel het verminderen van laadtijden), maar er wordt ongetwijfeld aan gewerkt. 

Ontwerp

Bij een nieuwe generatie grafische kaarten hoort een nieuwe ontwerp. Er zijn drie fans nodig om een kaart zoals de RX 6800 XT koel te houden, wat meteen ook de zeer aanvaardbare temperaturen van hierboven verklaart. 

Connectiviteit is natuurlijk nog steeds belangrijk en daar heb je met de RX 6800 XT geen gebrek aan. Verwacht je aan een dubbele DisplayPort, een HDMI 2.1-poort en USB-C. Deze laatste was zeer welkom voor het aansluiten van een draagbare display en we zijn dan ook blij dat AMD deze optie aanbiedt waar NVIDIA dat niet doet. We kijken er niet naar uit om van kaart te wisselen en weer met stroeve HDMI-kabels in plaats van een braided USB-C-kabel te werken. De kaart zelf krijgt stroom via twee 8-pin connectoren. 

Je merkt meteen dat het om een grafische kaart voor gamers gaat, maar AMD heeft het ontwerp zeer subtiel gehouden. Zwart domineert gecombineerd met een zilveren tint rond de fans, terwijl rode accenten en een rood LED-logo het geheel afmaken. Door deze accenten valt de kaart wel meer op dan een 3000-serie Founder’s Editions van NVIDIA en zal ze mogelijk minder snel bij je build passen, maar omdat de kans dat je effectief een referentiekaart van AMD zal kunnen kopen zeer klein is, gaan we er niet over doorgaan. 

Gaming benchmarks

Systeemspecificaties:

• CPU: AMD Ryzen 9 5900X
• RAM: 16GB G.Skill TridentZ Royale DDR4 (3.600Mhz)
• Moederbord: ASUS ROG Crosshair VIII Hero (Wi-Fi)
• Voeding: BeQuiet Straight Power 11 850W
• Opslag: 2TB Corsair MP600 Gen4 PCIe M.2 SSD
• OS: Windows 10

We hadden heel graag een uitgebreide vergelijking gemaakt, maar omdat samples enorm beperkt zijn nemen we hier even het gemiddelde 3DMark Time Spy resultaat van de RX 6800 XT met Ryzen 5900X. Dat resultaat is 17047 en net iets hoger dan de gemiddelde score van 16948 die de RTX 3080 weet neer te zetten. Het lijkt dan ook dat het verschil tussen de twee kaarten verwaarloosbaar is als we het hebben over DirectX 12 benchmarks. 

Kijken we naar DirectX 11, dan wordt het echter interessant, want plots is AMD hier de duidelijke winnaar. De RTX 3080 behaalt in Fire Strike Ultra een gemiddelde van 11.024, terwijl de 6800 XT een sterke 12.597 neer weet te zetten. Goed nieuws dus voor fans van games zoals Grand Theft Auto V of Apex Legends.

Genoeg vergeleken dan, want uiteindelijk wil je gewoon weten of de RX 6800 XT de beste keuze is voor jou. Wij gingen aan de slag met Assassin’s Creed: Valhalla en draaiden daar de benchmark met alles op Ultra, motion blur af (en FOV op 115 procent) en haalden vlot 100 fps. In het oudere Assassin’s Creed: Odyssey haalden we slechts 84 fps. Beide games zijn geoptimaliseerd voor AMD, maar zoals we al aanhaalden is er de voorbije twee jaar duidelijk veel verbeterd. 

Shadow of the Tomb Raider is een andere benchmark-klassieker en daar mochten we met gelijkaardige instellingen 178 fps neerschrijven. Ook in World of Warcraft: Shadowlands zagen we sterke prestaties die ver boven de 100 fps zaten, al leken bepaalde zones een enorme impact te hebben op prestaties, waardoor drops naar 75 fps ook al wel eens voorkwamen. Jammer, want de Shadowlands uitbreiding werd in samenwerking met AMD op punt gezet. 

Kan de RX 6800 XT Cyberpunk 2077 draaien op ultra settings? 

Dit is momenteel de belangrijkste vraag die we ons kunnen stellen en het antwoord is zonder twijfel “ja, dat kan”. We draaiden de game zonder problemen op ultra met een resolutie van 2560×1080. Onze exacte fps was echter niet te bepalen, want momenteel lijkt er nog een bug te zijn die fps beperkt tot 60 in bepaalde gevallen. Gelukkig draaide de game wel waanzinnig goed en hebben we op geen enkel moment last van haperingen gehad. Bovendien ziet Night City er absoluut geweldig uit, zelfs zonder Ray Tracing. 

AMD Radeon RX 6800 XT: Eindoordeel

Ray Tracing of DLSS mag dan wel ontbreken, maar het is op zijn minst indrukwekkend te noemen dat AMD NVIDIA op dit niveau kan doen zweten. De 6800 XT is een enorme sprong vooruit vergeleken met de 5700 XT en dat na niet veel meer dan een jaar. Blijft AMD op hetzelfde tempo innoveren als ze met Zen deden op de CPU-markt, dan zal het GPU-landschap er binnen een generatie of twee helemaal anders uitzien. Wij kijken er alvast naar uit.