Achtergrond

Black Friday: een zegen of een vloek voor Belgische retailers?

black friday
Black Friday wordt steeds groter en groter in ons land. Maar is dat wel een goede zaak voor kleinere, lokale handelaars?

Of je nu voor- of tegenstander van Black Friday bent, je kon er de voorbije dagen weer niet om heen. Welke (online) winkel je ook bezocht hebt, de Black Friday-deals werden je om de oren geslagen. De tijd dat het koopjesfestival slechts één dag duurt, is ook al jaren voorbij. Black Friday heet tegenwoordig ‘Black Week’, en veel retailers beginnen tot een week op voorhand al uit te pakken met kortingen. Amazon was er dit jaar extra vroeg bij, de eerste deals verschenen al op 8 november. Als je denkt dat het na de vrijdag voorbij is, dan heb je het mis. De deals worden zonder enig probleem verlengd voor het weekend, en de maandag na Black Friday is het altijd Cyber Monday waarop veel winkels nog eens enkele nieuwe deals toevoegen aan het assortiment.

Voor consumenten zijn al die kortingsacties natuurlijk zeer prettig. Tijdens de Black Friday-periode kan je soms deals vinden die je je niet voor mogelijk houdt. Het is voor veel mensen het ideale moment geworden om de kerstcadeaus te beginnen kopen. Maar wat betekent het kortingsfestival voor Belgische retailers, zowel de grote als de kleine spelers? Genieten zij ook zo van de kortingen als wij, of is Black Friday voor hen letterlijk een zwarte dag?

Zwarte inkt

De roots van Black Friday liggen in de Verenigde Staten, waar het koopjesfestival al decennialang de dag na Thanksgiving georganiseerd wordt. Waar de naam precies vandaan komt, daar staan verschillende theorieën over. De meest gangbare is dat het verwijst naar zwarte inkt in de boekhouding. Naar Amerikaanse boekhoudtradities worden verliezen met rode inkt ingeschreven, en tijdens Black Friday zouden winkeliers dus zoveel verkopen dat ze eindelijk geen verlies meer draaien. Een andere verklaring is dat het woord ‘black’ verwijst naar de mensenmassa die het koopjesfestijn elk jaar op de been brengt en de straten dus letterlijk zwart van het volk zien. Voor meer achtergrondinformatie over het ontstaan van Black Friday verwijzen we je graag door naar dit artikel.

Door de intrede van grote Amerikaanse winkelketens in Europa geraakte Black Friday langzaam maar zeker ook bij ons ingeburgerd. In het begin was dat heel voorzichtig en bleef het vooral binnen de elektronicawereld. Maar tegenwoordig doet zowat elke winkel en elke sector mee met Black Friday. Het is dus een heel geforceerde en gecommercialiseerde traditie, maar dat kan je ook van andere ‘feestdagen’ zoals Valentijn en Halloween zeggen. Zelfs Kerstmis is meer en meer uitgegroeid tot een commercieel gebeuren.

Een hoogtepunt voor de e-commerce

Toch beleven we Black Friday lichtjes anders dan in de Verenigde Staten. Daar wordt de massa vooral gelokt naar de winkels zelf, al zullen retailers zich dit jaar ook wel hebben aangepast aan het coronavirus. In Europa was Black Friday al voor de coronapandemie grotendeels een online gebeuren. Dat het koopjesfestijn ook elk jaar aan populariteit wint, blijkt uit cijfers die fintechanalisten jaarlijks na afloop publiceren.

Dat illustreren onder meer de jaarlijkse cijfers van Wordline, ontwikkelaar van elektronische betaaloplossingen. De cijfers van 2021 zijn nog niet bekend, maar de cijfers van 2020 zijn illustratief voor wat we dit jaar weer mogen verwachten. Vorig jaar lagen de transacties tijdens Black Friday maar liefst 50% hoger dan tijdens een gemiddelde vrijdag en nog eens 40% hoger dan in het jaar 2019.

Update: Je zou vermoeden dat 2021 een nieuwe record neerzet, maar er is toch reden voor enige voorzichtigheid in de voorspellingen. Uit eerste schattingen door Adobe voor de Amerikaanse markt blijkt dat er dit jaar voor het eerst in jaren minder is uitgegeven tijdens Black Friday dan in het jaar voordien. Of die trend ook doorgetrokken wordt in de Benelux valt nog wel af te wachten. Maar ook hier waren door de globale chiptekorten producten vaak zeer snel uitverkocht of niet in voorraad.

Versterker van machtsverhoudingen

Black Friday lijkt een win-win situatie te zijn voor zowel koper als verkoper. Consumenten besparen heel wat uit op hun aankopen, en verkopers draaien meer omzet. Toch is het plaatje lang niet zo rooskleurig. Juist doordat Black Friday in onze streken vooral een feest van de e-commerce is, zorgt het voor een duidelijke spreidstand tussen grote en kleine handelaars. Grote handelaars hebben doorgaans veel meer middelen om een uitgebreide webshop uit te bouwen en deals te adverteren via hun socialmediakanalen. Het zijn daarom vooral gespecialiseerde online retailers zoals bol.com en Coolblue die gouden zaken doen tijdens het koopjesfestival. Veel meer dan kleinere, lokale handelaars die online nooit kunnen winnen tegen de grootmachten. UNIZO, de Belgische vereniging voor ondernemers, heeft Black Friday al ‘een strop’ voor kleine handelaars genoemd. Ze roepen consumenten dan ook vooral op om zoveel mogelijk lokaal te kopen.

Geloof niet elke deal

Ook voor consumenten is er een keerzijde aan de medaille. De deals die worden aangeboden ogen allemaal wel mooi, maar soms kan schijn bedriegen. Test Aankoop evalueerde tijdens de Black Friday-week 1950 promoties bij 67 verschillende webshops en zag dat er soms creatief wordt omgesprongen met de kortingsacties. Klassieke trucs zijn het gevoelig verhogen van de verkoopprijs in november zodat de voorgestelde korting eigenlijk niet helemaal representatief is, het hanteren van de adviesprijs als referentieprijs of het doorrekenen van cashbacks in de korting. Sommige deals zijn zelfs ronduit vals, al is dit maar een heel kleine minderheid.

Wanneer de geadverteerde prijs lager of vergelijkbaar (maximaal 10 % hoger) is met de laagste prijs op de markt in de afgelopen 12 maanden, spreekt Test Aankoop van een “goede deal”. Een slechte deal is een product waarvan de geadverteerde prijs minstens 10% hoger ligt dan de laagste prijs die in de afgelopen 12 maanden op de markt is teruggevonden, of waarvan de kwaliteit simpelweg niet goed genoeg is.

Black Friday: vloek of zegen?

Black Friday zal altijd voor- en tegenstanders hebben in onze maatschappij. Dit jaar heeft het evenement wel meer dan ooit aangetoond hoe cruciaal de rol van webshops binnen retail geworden is en hoe ook kleinere retailers gedwongen worden mee te gaan in die trend. Deze evolutie zien we in de komende jaren enkel maar toenemen. De consument scheidt mee het kaf van het koren met wat hij/zij koopt en vooral waar hij koopt.

Heb jij iets gekocht tijdens Black Friday of Cyber Monday? Laat het ons weten in de reacties.


Laatst bijgewerkt om 30/11/2021 (15u25).

Gerelateerde artikelen

Volg ons

Ga jij apps uit alternatieve appstores installeren?

  • Nee, App Store of Play Store is goed genoeg (57%, 109 Votes)
  • Alleen als ik een app écht nodig heb (29%, 56 Votes)
  • Ja, ik wil apps van andere bronnen installeren (14%, 27 Votes)

Aantal stemmen: 194

Laden ... Laden ...
69% korting + 3 maanden gratis

69% korting + 3 maanden gratis

Bezoek NordVPN

Business