Worden NFT’s de toekomst van bezittingsrecht?

Op 11 maart verkocht kunstenaar Beeple een NFT bestaande uit een digitale collage van zijn eerste 5.000 werken voor maar liefst 69,3 miljoen dollar. Daarmee werd hij volgens veilinghuis Christie’s op slag een van de best verdienende levende artiesten op de wereld. Het zette tevens de cryptokunst, maar voornamelijk de achterliggende NFT’s op de kaart. Voor velen is het nog onduidelijk wat de technologie juist inhoudt. Daarom willen we je graag van wat meer informatie voorzien over hun werking, en we hopen je ook te tonen waar ze allemaal toe in staat zijn. 

• Lees ook: Jack Dorsey veilt de allereerste tweet ooit

Blockchains 

NFT’s werken op basis van de blockchain, wat zeker bijdraagt aan de nodige verwarring rond het onderwerp. Om de NFT’s zo helder mogelijk uit te leggen is het dan ook belangrijk dat we even kort naar de werking van de blockchain kijken. Een blockchain is eigenlijk een database. Het beschikt over een bepaalde manier om informatie op te slaan die verschilt van de standaardmethode waarbij er een hoeveelheid informatie ergens op een server wordt geplaatst. Bij een blockchain wordt de informatie in zogenaamde ‘blokken’ geplaatst die slechts een bepaalde hoeveelheid informatie kunnen bevatten. Zodra dat blok ‘vol’ is, wordt er een nieuw blok opgestart dat aan het voorgaande blok gelinkt is. 

Alle blokken staan dus in een lineaire en chronologische volgorde, zodat je naast de informatie ook een tijdlijn krijgt van wanneer deze werd geüpload. Dat zorgt er mee voor dat de informatie in die database enorm moeilijk aan te passen of hacken is. Als er immers ergens vooraan informatie wordt gemanipuleerd, dan dient deze over de hele ketting te worden aangepast, anders valt het al snel op. De blockchain vormt als het ware een digitaal logboek dat wordt beheerd door de computers die deel uitmaken van het netwerk.  

De meeste NFT’s maken deel uit van de Ethereum-blockchain. Ook andere blockchains kunnen hun eigen NFT’s in hun structuur verwerken. Bij Ethereum is dit echter reeds in de blockchain verwerkt, waardoor het momenteel de meest populaire keuze blijft.  

Vervangbaar goed 

NFT is een acroniem voor het Engelse non-fungible token. Vrij vertaald is het een specifieke verwijzing naar een bepaald goed dat niet met een ander gelijkaardig goed inwisselbaar is qua waarde. Elke token is dus uniek en kan niet zomaar worden omgeruild met een andere. De NFT vormt een token, of bewijs, van een digitaal product dat in de blockchain is verwerkt. Dat digitale ‘product’ kan uit allerlei zaken bestaan, gaande van muziek, tekeningen, video’s en films, games, tweets en meer. Dit bewijs geeft de eigenaar van de token ook op als eigenaar van dat product. Er is niemand die je kan tegenspreken, want alles wordt bijgehouden door zowat iedereen die mee deel van de blockchain uitmaakt. Een NFT is dus eigenlijk niet veel meer dan een soort cryptomunt. 

Schakel 

Zoals we hierboven aanhalen, bestaat een NFT dus niet uit het product of werk, maar wel uit de verwijzing naar dat goed. Als we bijvoorbeeld een NFT van een digitale video onder de loep nemen, dan is het niet zo dat deze video op de blockchain wordt verwerkt. Een video bevat immers best veel informatie die dan op de blockchain moet komen, wat praktisch onmogelijk is. Je kan de NFT best zien als een soort van specifieke schakel die jou als startpunt opgeeft, en het product in kwestie als eindpunt.  

Er zijn wel enkele kanttekeningen die de boel nog wat extra verwarrend maken. Mensen die een bepaalde token maken, kunnen deze beperken tot één token die naar bijvoorbeeld een unieke digitale tekening verwijst, of meerdere tokens die naar dezelfde verwijzen, al zullen de eigenaars dan steeds een verschillende versie en token van dat product in handen hebben. Je kan dus met meerdere mensen eigenaar zijn van een kunstwerk of product.  

Voordelen 

NFT’s en hun structuur brengen een boel interessante voordelen met zich mee. We kunnen alvast stellen dat ze enorm veilig zijn. Dankzij de gedecentraliseerde aard van het netwerk is er niet één grote instantie die zich met alles bezighoudt, wat de nodige fouten kan opleveren. De blockchain bevat tevens ook steeds de volledige informatie van de oorsprong van het product tot alle gebruikers die eigenaar zijn geweest van de NFT. Deze gegevens maken immers mee deel uit van de NFT. Je zal dus nooit ver moeten graven om aan te tonen dat jij de daadwerkelijke eigenaar bent.  

Daarnaast zijn ze ook enorm eenvoudig uitwisselbaar. Je kan ze zonder al teveel moeite kopen en verkopen op een toegewijde marktplaats. Zodra je er eentje koopt, kan je er binnen 5 minuten weeral vanaf zijn. Daardoor zijn ze zeer interessant als ‘digitaal goed’. 

Cryptokunst 

Als we het vanuit het standpunt van de cryptokunst bekijken, dan zien we dat er zowel bij de kunstenaars als kopers best wel wat redenen zijn om ermee aan de slag te gaan. Om te beginnen vormt het een gedecentraliseerde markt waar alle kunstenaars aan kunnen deelnemen en hun kunstwerken op kunnen verkopen aan een enorm ruim publiek. Dat kan positief zijn voor minder bekende artiesten die graag hun werken buiten de traditionele kringen onder de aandacht willen krijgen. Er zijn ook systemen beschikbaar waardoor de originele maker van het product steeds geld krijgt als de token van eigenaar wisselt.  

Kunst wordt dankzij NFT’s weer iets dat verzamelaars aantrekt. Ze zijn makkelijk uitwisselbaar en artiesten kunnen meerdere kunstwerken voorzien van een NFT en deze op de markt gooien. Fans kunnen dan vechten om hun collectie aan kunstwerken van een bepaalde artiest uit te breiden.  

NFT’s zouden ook gebruikt kunnen worden om bepaalde zaken aan jou en jouw identiteit te koppelen, waaronder diploma’s, kaartjes voor het museum of zelfs je medische verslagen. De mogelijkheden zijn onbeperkt en beloven een gedecentraliseerde toekomst waarbij een veilige en snelle handel van digitale goederen centraal staan. 

Kritiek 

De opkomst van NFT’s heeft ook de nodige kritiek met zich meegebracht. Om te beginnen zijn er veel mensen die zich afvragen of NFT’s niet slechts een tijdelijke hype zijn. Worden NFT’s wel echt de volgende stap in het digitale bezittingsrecht en zullen ze een grote digitale revolutie ontketenen, of zullen ze eerder een korte rage blijken? NFT’s zijn naar verluidt ook voor iedereen toegankelijk, maar gezien de verwarring die de cryptomarkt met zich mee kan brengen is het natuurlijk maar de vraag of ook iedereen die stap durft zetten. 

Daarnaast kan je je ook afvragen wat in veel gevallen het nut is van deze tokens. Als iemand eigenaar is van een bepaalde afbeelding, dan is de kans nog steeds enorm groot dat je deze ergens op het internet kan terugvinden en kopiëren naar jouw eigen computer. Je bent natuurlijk niet de eigenaar, maar de vraag is hier hoeveel de gemiddelde internetgebruiker daar om geeft?  

Er zijn ook enkelen die zich vragen stellen bij het hele systeem dat achter de tokens schuilgaat. Het werkt zolang het volledige systeem onveranderd blijft, maar daar zijn natuurlijk geen garanties voor. Bij een NFT wordt er bijvoorbeeld een token opgemaakt. Deze toont jou als eigenaar van een afbeelding die op een server van bedrijf X staat. Wat gebeurt er echter als bedrijf X failliet gaat en de servers afsluit? Dan is de NFT eigenlijk volledig waardeloos, want deze kan niet worden aangepast. 

Bovendien zijn er ook enkele critici die zich vragen stellen bij de veiligheid van deze tokens. Zo zouden ethische hackers er al in zijn geslaagd om bepaalde NFT’s te minten in naam van een kunstenaar, om deze vervolgens in hun eigen portefeuille te steken. De methodes om dit te doen zouden niet eenvoudig zijn, maar het feit dat het überhaupt mogelijk is, kan zorgwekkend zijn. 

Ecologisch vraagstuk 

De luidste kritiek komt echter uit de hoek van milieuverenigingen. NFT’s werken op de blockchain en helaas is dat hele proces niet echt bepaald energiezuinig. Elke keer als er iets wijzigt op de structuur, zoals bijvoorbeeld het minten van een NFT of het verkopen van bitcoin, dan moet dit worden gecontroleerd en bevestigd door andere computers die op dat netwerk zitten. Dit houdt een reeks berekeningen in die door meerdere computers moeten gebeuren, waardoor jouw ‘eenvoudige’ handeling al snel veel rekenkracht en dus stroomverbruik opneemt. Volgens sommigen zou één enkel NFT evenveel energie gebruiken als een gemiddeld gezin per maand aan stroom verbruikt. De cijfers variëren echter te hard om daar harde uitspraken over te kunnen doen.  

Deze laatste commentaar aan het adres van NFT’s is hoe dan ook geldig en relevant, maar ze slaan de bal tevens lichtjes mis. NFT’s zijn hier namelijk niet de boosdoener, maar wel de huidige werking van de blockchain-structuur. Zoals we reeds aanhaalden, werken NFT’s grotendeels op de Ethereum-blockchain. Deze verbruikt al veel minder dan die van Bitcoin, maar dan nog blijft het een aanzienlijke hoeveelheid. Hoe meer NFT’s er echter gemint worden, ongeacht de blockchain-structuur, hoe meer energie men verbruikt. 

Toekomst van NFT’s

Wat de rol van NFT’s in de toekomst zal zijn, dat wordt nog koffiedik kijken. De meningen lijken alvast enorm verdeeld. Enkelen lijken klaar om op de digitale kar te springen en de NFT’s als frisse wind door bijvoorbeeld de kunstwereld te laten waaien. Zij zijn van mening dat NFT’s dé oplossing vormen voor het toekomstige copyright en bezittingsrecht van (digitale) goederen, en dat iedereen in de toekomst van de digitale portefeuilles gebruik zal maken.  

Voor anderen is het in het beste geval een zinloze hype, en in het slechtste geval een ecologische ramp. Voor de critici is het een financiële zeepbel die op barsten staat en mogelijk meerdere partijen hard kan treffen. Beide kampen hebben uitstekende argumenten zowel voor als tegen, dus we zullen je momenteel nog geen antwoord kunnen bieden op de vraag wie winnen zal. 

Wat we wel kunnen zeggen is dat de kennis rond NFT’s bij het algemene publiek nog steeds beperkt is. Dat heeft de technologie momenteel te danken aan zijn eerder ingewikkelde en dus afschrikkende blockchain-structuur. Dit gebrek aan kennis over de mogelijkheden zal mensen nog een tijdje weerhouden om met vol enthousiasme op deze kar te springen. De kans is groot dat NFT’s nooit het momentum zullen halen dat veel mensen ze toeschrijven, waardoor het waarschijnlijk ook nooit zo wijdverspreid van de grond komt zoals velen willen. Als de technologie ook niet de nodige aanpassingen maakt aan zijn structuur, dan is de kans groot dat velen afgeschrikt blijven door de impact ervan op het milieu. 

Hoe de technologie verder evolueren zal, is moeilijk te voorspellen. De populariteit van NFT’s is onlosmakelijk verbonden met die van blockchains, dus we moeten ons ook afvragen of de interesse daarin steeds sterk zal blijven.  Wie weet verhandelen we over enkele jaren ons huis via de NFT-markt, of zijn we de trotse eigenaar van een NFT van de Mona Lisa. We houden je op de hoogte.