5 januari 2022 09:42

De onvermijdelijke dood van de BlackBerry smartphone

De BlackBerry-telefoon is niet meer. Wij schetsen hier de geschiedenis van het iconische merk en hoe het door de jaren heen is geëvolueerd.

Update 05/01/2022: BlackBerry heeft op 4 januari 2022 de ondersteuning voor BB OS en BB 10 definitief stopgezet. De apparaten kunnen niet meer bellen en geen berichten meer verzenden. Het trieste einde van een tijdperk.

Origineel artikel: In 1999 maakten we kennis met het allereerste mobiele toestel van BlackBerry. Het merk wist in de jaren daarop uit te groeien tot een van de grootste merken aller tijden, maar deze piek was van relatief korte duur. De introductie van smartphones met touchscreen en hun snelle evolutie zorgen ervoor dat BlackBerry al snel op de achtergrond verdween. Hun verkoopcijfers kelderden en hun toestellen werden elk jaar steeds minder relevant. Inmiddels is het einde van het tijdperk ingeluid. Hoe is het zover kunnen komen? Waar heeft het merk cruciale steken laten vallen? Op deze vragen proberen we hier een duidelijk antwoord te formuleren.

Iconisch van bij de startlijn

De BlackBerry 850 was het eerste toestel van het merk en verscheen in 1999. Het apparaatje was een pager waarmee je mails kon versturen en dat heel beperkte html-browsing ondersteunde, een gsm was het dus nog niet. Deze allereerste BlackBerry had zelfs al een volledig fysiek toetsenbord, wat zou uitgroeien tot de meest kenmerkende eigenschap van het merk. Op dat moment besefte de fabrikant nog niet dat het fysieke toetsenbord op termijn zijn ondergang zou worden. De daaropvolgende toestellen behielden een gelijkaardig ontwerp en hadden telkens een iets groter schermpje.

Het allereerste mobiele toestel van BlackBerry, toen al met een volledig toetsenbord.

In 2002 zagen we de eerste BlackBerry die we een gsm konden noemen. De BlackBerry 5810 had een nog groter scherm, nog steeds een volledig fysiek toetsenbord en je kon er sms’en en e-mails mee versturen. Wat ook opviel, is dat je hier een oproep kon beantwoorden terwijl je koptelefoon was aangesloten op het toestel. In de loop van de jaren behield BlackBerry hetzelfde recept en werden er systematisch verbeteringen aangebracht. Denk bijvoorbeeld aan grotere toetsenborden, scherm, een trackball en later ook mini-trackpad voor navigatie en de nodige updates van het BB-besturingssysteem. Een duidelijk breakpoint is de opkomst van die twee besturingssystemen die je wel bekend in de oren zullen klinken: Android en iOS.

Ook Blackberry had slider phones, nog steeds met het volledige toetsenbord.

De hopeloze strijd met Android

BlackBerry’s beste jaar was 2013, toen het 85 miljoen toestellen wereldwijd wist te verkopen. Die piek werd echter gevolgd door een diep dal, aangezien zowel Android als iOS op dat moment aan het opkomen waren. Toen Android en iOS in 2015 de markt begonnen te overheersen, moest BlackBerry mee op de Android-boot stappen om relevant te kunnen blijven en zo geschiedde. Het werd echter snel duidelijk dat dit geen match made in heaven was.

De Priv moest bewijzen dat Android kan werken met een fysiek toetsenbord, maar slaagde daar niet in.

De twee eerste Android-smartphones van BlackBerry waren de Priv en de DTEK50. Bij de DTEK50 ontbrak een essentieel onderdeel: het fysieke toetsenbord. De identiteit van BlackBerry werd grotendeels bepaald door het volledig fysieke toetsenbord, maar dat zagen we hier niet terug. Het bedrijf heeft hier wel degelijk een poging gedaan om een mainstream toestel te maken, hoewel de DTEK50 (en zijn opvolgers zonder toetsenbord) weinig succes kenden. De BlackBerry Priv moest daarentegen bewijzen dat een Android-smartphone met zowel een touchscreen als volledig fysiek toetsenbord relevant kon zijn. Deze smartphone bewees spijtig genoeg het tegendeel. De BlackBerry Priv kende heel wat softwareproblemen en de software van BlackBerry werkte niet heel goed samen met Google’s Android. Het feit dat hij een richtprijs had van ongeveer 700 euro maakte zijn situatie niet veel beter.

TCL waagt een laatste poging

Eind 2016 besloot BlackBerry dat zijn smartphones genoeg kansen hadden gehad om zich te bewijzen en stopte het definitief met de productie. Het Chinese telecombedrijf TCL was toen de redder in nood die de productie en ontwikkeling van smartphones kon voortzetten onder dezelfde merknaam (vergelijkbaar met HMD Global dat nu Nokia-smartphones ontwikkelt). In India en Indonesië zijn er nog twee andere bedrijven die smartphones maken onder het BlackBerry-merk, maar die toestellen verschijnen uitsluitend in die markten. De laatste smartphone die door BlackBerry zelf gemaakt werd, was de KeyOne mét fysiek toetsenbord die in 2017 op de markt kwam.

TCL heeft het merk tot slot nog drie jaar in leven kunnen houden met de lanceringen van o.a. de BlackBerry DTEK60 en de BlackBerry Key2. Veel meer dan “in leven houden” kunnen we niet zeggen, aangezien ook TCL er niet slaagde om het merk weer te laten groeien. Voor een smartphone met fysiek toetsenbord is er duidelijk geen plaats meer op de markt en de smartphones zonder fysiek toetsenbord wisten niet boven de concurrentie uit te springen en waren geen aandachtstrekkers. TCL brengt vandaag de dag smartphones en tablets onder eigen naam uit.

De Key2 is één van de laatste BlackBerry smartphones ooit.

Is er nog een toekomst voor BlackBerry?

Na bovenstaande gebeurtenissen leek het definitief voorbij te zijn voor de iconische telefoons, tot in 2020 de Amerikaanse startup OnwardMobility de licentie overnam van TCL. Het Amerikaanse bedrijf wilde de smartphones in 2021 nieuw leven inblazen, al is het tot heden nog steeds wachten op die grote comeback. De merknaam is nog niet helemaal verdwenen en wordt nu vooral gebruikt op de cybersecuritymarkt. Zo blijft BlackBerry in een andere hoedanigheid toch nog voortbestaan.