E-bike aankoop checklist: vink ze allemaal af
Voor een elektrische fiets betaal je al snel 2.000 euro. Je wil er dan ook niet na enkele weken achter komen dat de fiets toch niet helemaal voldoet. Na enkele testritten krijg je daar wel steeds iets meer gevoel voor; plan dus sowieso enkele testritten voor je een definitieve keuze maakt. Toch heeft ook zo’n testrit nog enkele zwakten. Lang duren ze namelijk meestal niet en men fietst vaak toch anders tijdens het testen dan op de openbare weg.
Het is daarom goed om op voorhand te bepalen wat je van de e-bike verlangt. Zo kan je gerichter op zoek gaan en neemt de kans af dat je naderhand erachter komt dat de fiets toch niet zo goed past bij jouw fietsomstandigheden. Voor het gemak hebben we hieronder de belangrijkste keuze-elementen voor elektrische fietsen op een rij gezet. Bepaal op basis daarvan steeds wat jouw voorkeur heeft: de keuzes zijn leidend in het vervolg van je e-bike zoektocht.
Alle keuzes voor je op een rij:
1. Zithouding op de e-bike
2. Trapondersteuning
3. Versnellingen
4. Maximaal bereik
5. Wel of niet geveerd
6. Type remmen
7. E-bike bediening
8. Kabelspaghetti
Uiteraard is deze lijst niet alomvattend en kun je ook persoonlijk nog punten toevoegen waar je graag op let. Zo kun je uiteraard discussiëren over het ontwerp van fietsen of welk merk je liever koopt. Daarnaast speelt voor sommigen het zadel een grote rol, of willen ze misschien automatische versnellingen.
1. Zithouding op de e-bike
Sommige e-bikes zijn meer op de sportieveling gericht. Daarvan merken we vaak dat ze een meer voorovergebogen zithouding bieden. Ideaal voor de luchtweerstand en daarmee ook de prestaties. Niet iedereen zal daardoor gecharmeerd zijn. We merken nogal eens dat onze ruggen toch beginnen te klagen als we langere ritten rijden met zulke fietsen. Zeker op meer hobbelige wegen vinden wij het geen comfortabele zithouding. Uiteraard is dat iets om zelf te bepalen.
Keuzemogelijkheden
In principe liggen er nu twee opties voor je: voorovergebogen (performance) en rechtop (comfort).
2. Trapondersteuning
Alle e-bikes bieden trapondersteuning. Het verschil zit hem in de hoeveelheid ondersteuning die ze kunnen bieden. Sommige motoren geven ons het gevoel dat je er gerust nog een caravan achteraan kan hangen. Net zo vaak merken dat je toch zelf iets meer kracht moet leveren. Voor ons is dat nog niet zo’n probleem. Houd je conditie niet over of wil je simpelweg ‘zonder moeite’ fietsen, dan is dit net een ander verhaal. Hoeveel ondersteuning je ervaart hangt ook samen met het type motor. Een motorfabrikant benoemt de geleverde kracht altijd in Nm (newtonmeter).
In het kort: middenmotoren zijn meestal het krachtigst en bieden de meeste ondersteuning als het zwaar wordt. Tegelijk bieden achterwielmotoren soms wat meer een ‘duwtje in de rug’. Zo’n motor laat blijken dat hij je helpt vooruit te komen, terwijl middenmotoren vaker op de achtergrond hun werk doen. We raden achterwielmotoren aan voor ritten binnen de stad. Kom je vaker buiten de stad? Kies dan eerder voor een middenmotor.
Keuzemogelijkheden
Zoals gezegd hangt de keuze voor hoeveel ondersteuning je nodig hebt samen met de motor waarover de e-bike beschikt. Hieronder zetten we beide keuzes uiteen.
- Type motor: achterwielmotor (stadsverkeer) of middenmotor (mix stads-, recreatief en woon-werkverkeer buiten de stad).
- Geboden trapondersteuning (in Nm): 35 tot 50Nm (stadsverkeer), 50 tot 75Nm (woon-werkverkeer (gemixt vlak en heuvelachtig landschap)) en 75 tot 90Nm (woon-werkverkeer (gemixt vlak, heuvelachtig en berglandschap));
3. Versnellingen
Hoe zwaar een e-bike fietst hangt uiteraard ook af van het verzet waarin hij staat. Afhankelijk van de ritten die je op de planning hebt staan, volgt ook een keuze voor het juiste versnellingssysteem.
Je hebt daarbij keuze uit twee typen versnellingen op elektrische fietsen (en dit geldt eigenlijk voor elk type fiets): een versnellingsnaaf en derailleurversnellingen. Het eerste type wordt steeds in het achterwiel verwerkt en zie je eigenlijk niet. Derailleurversnellingen zijn daarentegen zichtbaar aanwezig op het achterwiel.
Wat de twee van elkaar doet verschillen is niet alleen het uiterlijk. Het versnellingsbereik van een setup met derailleurversnellingen is vele malen groter dan bij naafversnellingen (Enviolo-naven vormen een uitzondering). Daar staat tegenover dat versnellingsnaven onderhoudsvriendelijker zijn: je moet enkel de ketting invetten. Bij derailleurversnellingen zal je toch regelmatig de tandwielen in de cassette moeten schoonmaken en invetten. Een bijkomend voordeel van een versnellingsnaaf is dat e-bikes met zulke versnellingen steeds vaker gebruikmaken van riemaandrijving. Daarbij wordt de metalen ketting ingeruild voor een carbon riem.
Keuzemogelijkheden
Eigenlijk zijn er drie overwegingen die je moet maken bij de versnellingen van e-bikes. Dat begint bij het vereiste versnellingsbereik. Daarmee kies je ook gelijk het type versnelling (naaf of derailleur) en hoe onderhoudsvriendelijk het geheel is.
- Derailleurversnelling: off-road, berg- en heuvelachtig landschap
- Naafversnellingen: asfalt/verharde wegen, relatief vlakke omgeving met kleinere heuvels
Je kan uiteraard een onderhoudsvriendelijke keuze maken door voor naafversnellingen te gaan. Maak die keuze echter wel steeds vanuit de omgeving waar je op stap gaat. Naafversnellingen zijn niet geschikt voor zware beklimmingen: ze bieden dan simpelweg onvoldoende versnellingsbereik. Derailleurversnellingen zijn daarentegen weer overbodig op vlakke wegen.
4. Maximaal bereik
Niet onbelangrijk is ook het bereik van de elektrische fiets. Kijk daarvoor steeds op de website van de fabrikant van de e-bike. Houd er vervolgens rekening mee dat de aangegeven autonomie in de praktijk enkel haalbaar is in de ‘ecomodus’. Staat op de website dat de fiets een bereik heeft van wel 140km? Haal er dan ongeveer 25 tot maximaal 50 procent vanaf voor een realistisch bereik in een van de andere ondersteuningsstanden. Vervolgens kun je de gewenste autonomie (afstand die je graag retour wil afleggen zonder bij te laden) ernaast leggen om te bepalen of de e-bike afdoende range biedt.
Mocht de standaard accu niet het gewenste bereik bieden? Vraag dan eventueel bij de fabrikant of (lokale) fietsenwinkel na of er een krachtigere accu in gezet kan worden. Let wel, dit komt altijd aan een forse meerprijs van enkele honderden euro’s.
Keuzemogelijkheden
Wat hier vooropstaat is dat je gewenste bereik moet matchen met de autonomie van de e-bike. Als die twee niet samengaan, is de e-bike eigenlijk niet geschikt. Je kan uiteraard wel zelf bepalen of de e-bike tussendoor opgeladen kan worden om wél aan je wensen te voldoen.
5. Wel of niet geveerd
Wat het rijcomfort van veel e-bikes ten goede komt is de geveerde voorvork. Op hoge snelheden is het nu eenmaal zo dat je aardig wat klappen te verwerken krijgt van hobbelig wegdek. Rijd je nogal eens over kasseien, dan merk je dit zelfs nog iets sterker. Steeds vaker zien we e-bikes die de vering missen en waarbij je armen dus fungeren als ‘vering’. Zoals gezegd: niet bijzonder comfortabel voor ritten op hobbelig wegdek. Daarbij is het ook nog eens slechter voor de fiets en vooral de wielen – alle klappen en energie komt terecht in het frame, terwijl vering dit juist kan wegnemen.
Keuzemogelijkheden
Uiteraard moet je zelf bepalen hoeveel waarde je hecht aan rijcomfort en of je last hebt van alle hobbels tijdens het fietsen. Eenmaal je die keuze hebt gemaakt is er, tenzij je dieper in technische specificaties wil duiken, niet veel te kiezen: het is ofwel met, ofwel zonder geveerde voorvork. Wel kun je nog op zoek gaan naar e-bikes met geveerde zadelpennen voor extra comfort.
6. Type remmen
Goede remmen zijn van levensbelang op e-bikes. Let bij de aanschaf dus ook op het type rem van de elektrische fiets. In principe kunnen we onderscheid maken van drie typen remmen: schijfremmen, rollerbrakes en V-brakes.
Het eerstgenoemde type is het populairst voor elektrische fietsen omdat deze verreweg de meeste remkracht bieden; cruciaal als je vanaf hogere snelheden tot stilstand moet komen.
Keuzemogelijkheden
Wij zouden altijd kiezen voor schijfremmen. De meerprijs die je betaalt voor zulke remmen komt ten goede aan de fietsveiligheid. Een goede deal, zouden we zeggen. Qua merken is het verschil relatief klein. Shimano wordt vaak gezien als een van de betere merken maar ook bij Magura en Tektro ben je aan het goede adres. Test ook zeker de sterkte van de remmen tijdens een testrit.
7. E-bike bediening
Voor het aflezen van je snelheid en overgebleven actieradius vind je op vrijwel alle e-bikes een klein schermpje. Soms kan je er ook ritstatistieken op aflezen en instellingen van de e-bike mee aanpassen. Nieuw is wel dat steeds meer elektrische fietsen ook verbonden zijn. Je kan ze dan via een app van de fabrikant aan je Android of iOS-smartphone bedienen. Net als op het display lees je via die app je overgebleven autonomie en ritstatistieken af.
Soms gaat het nog een stapje verder. Dat geldt bijvoorbeeld voor Bosch, waar je de instellingen van de ondersteuningsstanden kan aanpassen. Zo stel je in hoeveel kracht de e-bike moet leveren als je net op gang komt bijvoorbeeld. Bosch biedt bovendien routebegeleiding via het scherm. Zo hoef je je telefoon ook niet meer uit je zak te halen.
Keuzemogelijkheden
Het is zo goed als zeker dat je toekomstige e-bike een display bevat. Waar je op wil letten is wat je op dit scherm kan aflezen/wat je ermee kan instellen. Ook kun je kiezen voor een slim scherm. Let wel op: dit belemmert je wel in de keuze voor e-bikes. Vaak bevatten enkel duurdere e-bikes zo’n slimmer scherm. De vraag is dan of de extra geldsom die ervoor betaalt het waard is.
8. Kabelspaghetti
Wat vaak wordt vergeten maar zeker niet onbelangrijk is, is de afwerking van een e-bike. Kijk dan bijvoorbeeld naar de kabels die bij de voorvork het frame in lopen (als ze het frame in gaan). Ook de afwerking van lampen in het frame en de banden zijn niet onbelangrijk. Een strakke afwerking zorgt er nu eenmaal voor dat je e-bike langer kan meegaan.
Keuzemogelijkheden
Dit zijn niet écht keuzemogelijkheden en eerder aandachtspunten. We zetten ze hieronder voor je op een rij:
- Kabelspaghetti: pas op voor kabels die niet het frame in gaan of voor een grote hoeveelheid kabels die rondhangt bij het stuur. Als zulke kabels achter een andere fiets blijven hangen is het goed mogelijk dat ze losgetrokken worden of simpelweg breken. Zo’n reparatie kan bij e-bikes flink in de papieren lopen. Let er dus op dat zo veel als mogelijk kabels het frame in lopen bij het stuur;
- Lampen: kijk ook hier of de kabels netjes het frame in lopen en vooral hoe stevig het licht aan de voorzijde is. Staat je fiets vaak in een openbare stalling? Zoek dan al eens naar een fiets waarbij het licht in het frame werd ingebakken. Vergeet ook niet te controleren of de lampen op de stroomvoorziening van de fiets werken. Scheelt toch weer een batterij vervangen na verloop van tijd;
- Banden: controleer of de banden antilekbescherming bieden en geschikt zijn voor e-bike-gebruik (snelheden tot 25km/u of hoger). Banden van Schwalbe, CST en Continental zijn meestal gemaakt voor e-bikes. Let er ook op dat de banden het juiste loopvlak hebben voor de ritten die je gaat maken (asfalt of off-road).
Lees meer over e-bikes
