De cocktail Scrum, projectmanagement en architectuur

Bedrijven missen vaak duidelijkheid over wat zich in hun IT-projecten afspeelt. Op hun vraag naar concrete resultaten moeten ze vaak wachten en wachten. Oorzaken? De “Wet van het voortschrijdend inzicht” (niet door mij gestemd), slecht functionerende “tools” (niet door mij gekozen), allerlei vreemde ziektes zoals “opstartpijnen” bij het begin of “refactorings” erna.

Bedrijven moeten efficiënt omgaan met hun beperkte middelen. Al was het maar om hun wettelijke verplichtingen te kunnen nakomen, hun marktaandeel te behouden of te vergroten. IT moet dus dringend werk maken van performantie- en transparantieverbetering, minder refactoring, lagere onderhoudskosten, beter beheer van verwachtingen en voorspelbaarheid van projecten.

De best practices-cocktail Scrum, projectmanagement en architectuur is hiervoor de perfecte tool. Het laat toe valkuilen van de ene aanpak op te vangen door maatregelen van de andere, om projecten zo efficiënt mogelijk en binnen realistische deadlines op te leveren.

Scrum als smaakmaker
Scrum is de smaakmaker en energy booster in de cocktail. De volgende sleutelconcepten zijn hierbij belangrijk:

• korte sprints van vier of minder weken met een demonstratie van werkende software aan het einde van de sprint
• kleine zichzelf beherende teams
• een geprioriteerde vereistenlijst
• een Scrum Master, vergelijkbaar met een projectbeheerder
• een Product Owner die de belangen van de klant verdedigt
• korte dagelijkse stand-up meetings
• een (elektronisch) Scrum-whiteboard met post-its
• continue verbetering en een sterke focus op samenwerking als team.

Pas je Scrum correct én volledig toe, dan krijg je een drastische verhoging van zowel transparantie als productiviteit. Een ervaren Scrum Master is hierbij een van de kritische succesfactoren. Hij/zij zorgt ervoor dat het team het Scrum-proces volgt én ruimt obstakels op.

Scrum heeft echter ook een aantal valkuilen. Door de sterke kortetermijnfocus loopt men het risico geen totaaloverzicht meer te hebben. Doelstellingen van een individuele sprint worden perfect gehaald, maar zowel de globale architectuur, budget als algemene projectplanning worden over het hoofd gezien. Met als gevolg refactorings en het niet halen van deadlines. Beide valkuilen kunnen worden opgevangen door Scrum te combineren met meer plangedreven benaderingen.

Architectuur geeft inhoudelijk overzicht, als je goed in kaart brengt hoeveel architectuur effectief nodig is op welk moment. Het heeft immers weinig zin bij de start van het project gedetailleerde plannen op te stellen die pas maanden later worden uitgevoerd.

Introduceer een “sprint 0” en vul dan de architectuur sprint per sprint in, met de nodige details. Beschouw de analyse als voorbereiding van de volgende sprint waarin overeenstemmend design, ontwikkeling en testing plaatsvinden. Ontwikkelaars en testrol moeten deel uitmaken van hetzelfde team, zodat de interne communicatie optimaal verloopt.

Een valkuil van architectuur is dat er vaak onvoldoende wordt getoetst met de realiteit. Op papier wordt al te gemakkelijk in cirkels gedraaid, waardoor je project verstart.

Snelle en continue architectuurfeedback op basis van werkende software is hét grote voordeel van de combinatie architectuurfocus en Scrum. Je trekt architectuur weg uit haar ivoren toren en brengt haar dichter bij de teamleden zelf. Dit leidt tot meer doordachte architectuurbeslissingen, met lagere herwerk- en onderhoudskosten achteraf. 

Stefaan Bergmans is senior project manager bij AE.