Blog

Kloppen robots al aan de deur van uw bedrijf?

Er wordt te veel gespeculeerd over welke banen robots op lange termijn zullen overnemen. Zelfstandigen concentreren zich beter op de effecten op korte termijn.

 
De terminologie die bij het fenomeen van robotisering hoort, lijkt voor veel mensen negatieve connotaties te hebben. Wanneer ze het woord ‘robots’ horen, denken ze meteen aan R2-D2 of Terminator-achtige machines. Indien we de voorspellingen mogen geloven, zullen robots binnenkort machines gaan bedienen, gezondheidszorg verstrekken en maaltijden en drankjes bij ons thuis serveren.
 
Door op die manier naar robotisering te kijken, missen we echter één belangrijk aspect: het feit dat robotisering tegenwoordig vooral betrekking heeft op softwareautomatisering. Voor ondernemers die willen nagaan hoe relevant robots nu en in de nabije toekomst zijn voor hun bedrijf, is het evenwel belangrijk om dat onderscheid te maken.
 

Fysieke robots

Veel mensen bekijken robots in de traditionele zin van het woord: fysieke machines die in meer of mindere mate op mensen lijken. Hoewel men er steeds beter in slaagt om robots te maken die op mensen lijken, is dat niet per se het meest relevante gebied van de robotica – althans nu nog niet.
 
Momenteel worden fysieke robots op grote schaal gebruikt in sectoren zoals de productie en onderhoud. Het gaat dan over robotarmen die zware voorwerpen kunnen tillen in fabrieken of drone robots die worden ingezet voor het onderhoud van elektriciteitsmasten. Deze robots hebben één ding gemeen: ze hebben geen fysieke beperkingen. Mensen hebben echter wel een beperkte spierkracht. Bovendien kunnen we niet vliegen of 24 uur per dag non-stop werken.
 
Men zou kunnen zeggen dat fysieke robots op dit moment ongeschoold en hard werk voor ons verrichten, van bestrating tot metselwerk of zwaar hijswerk. Maar in sommige gevallen kunnen ze ook  complexere taken uitvoeren, zoals chirurgische ingrepen. Experts zijn het erover eens dat robots ons de komende jaren in toenemende mate zullen bevrijden van repetitieve taken en dat ze daarna ook meer geschoolde arbeid zullen verrichten. Een goed voorbeeld zijn magazijnen: daar worden al geruime tijd robots ingezet voor het order verzamelen. Maar nu kunnen robots ook intelligent order verzamelen.
 

Softwarebots

Hetzelfde geldt voor robots die voornamelijk uit software bestaan. Die robots kunnen veel taken efficiënter en effectiever uitvoeren dan mensen. Zo kan hun software sneller en nauwkeuriger grote hoeveelheden patiëntendossiers verwerken. Zo’n robots kunnen ook ingezet worden om artsen te helpen bij het stellen van diagnoses: gegevens worden uit systemen gehaald, zodat artsen beslissingen kunnen nemen en behandelplannen kunnen maken. Dat geldt ook voor advocaten, die met behulp van software waardevolle informatie over hun zaken kunnen ontdekken of jurisprudentie kunnen zoeken.
 
In de financiële sector maakt robotisering het mogelijk eenvoudige bewerkingen door computers te laten uitvoeren – bijvoorbeeld de automatische goedkeuring en verwerking van facturen. Dat is echter nog maar het begin. Als we een robot kunnen leren om facturen te verwerken, is het niet zo’n grote stap om hem met behulp van automatische leersoftware te helpen om de regels te begrijpen die voor financiële processen gelden. Dat zorgt ervoor dat softwarebots met een zekere mate van autonomie kunnen werken. Er zal alleen een beroep worden gedaan op mensen bij uitzonderingen die de robot niet kan inschatten.
 

Robotiseren of niet?

Er wordt momenteel veel gespeculeerd over de vraag welke banen al dan niet door robots zullen worden overgenomen. Met wat fantasie kan men zich voorstellen hoe het grootste deel van het menselijk werk uiteindelijk door robots kan worden uitgevoerd. Maar die kennis komt u als ondernemer op dit moment niet ten goede. Vandaag is het immers bijzonder interessant om te kijken naar de effecten op korte en middellange termijn.
 
Taken waarbij mensen het belangrijkste knelpunt vormen zullen de komende jaren op grote schaal door robots worden overgenomen. Het gaat dan onder meer over taken die lang duren om te voltooien, opdrachten waarvoor we de mentale capaciteit missen of activiteiten die gevaarlijk of saai zijn.
 
Houd er rekening mee dat software bots ook het analyseren van medische en juridische dossiers geleidelijk overnemen. Dat komt omdat ze erg goed zijn in het herkennen en analyseren van tekst en ook continu kunnen werken – ze kunnen uren of zelfs dagen geconcentreerd blijven. Ook kunnen ze in korte tijd enorme hoeveelheden gegevens analyseren en hun beslissingen baseren op wat ze daarin vinden.
 
Hetzelfde geldt voor de boekhouding, die doorgaans wordt beheerst door uitgebreide structuren en regels, waardoor taken kunnen gestandaardiseerd en geharmoniseerd worden. Een paar jaar geleden was het zinvol om facturen door mensen te laten verwerken en registreren, maar de huidige software is slim genoeg om dat proces eenvoudig te automatiseren.
 

Vier vragen

Voordat u als ondernemer beslist in robottechnologie te investeren is het raadzaam om de volgende vier vragen te beantwoorden:
 

  1. Wat is uw behoefte? Robotiseren alleen omwille van de technologie is nooit een goed idee. Het gebruik van robots moet een duidelijk voordeel bieden: bijvoorbeeld omdat het werk te veeleisend is voor mensen, of te saai en repetitief. Ook kunnen machines bepaalde taken efficiënter of beter uitvoeren.

 

  1. Waar begint u? Bekijk de processen en ontdek waar grote hoeveelheden repetitieve standaardbewerkingen verborgen zijn.

 

  1. Wat zijn de kosten? Hier is de businesscase van belang: hoe verantwoordt u de investering? Wanneer betaalt een robot zijn kostprijs terug? Hoe verwerkt u verborgen uitgaven – denk aan werkloosheid en omscholing – in de businesscase?

 

  1. Wie neemt de verantwoordelijkheid op zich? Robots correct implementeren en onderhouden is een taak die men niet mag onderschatten. Maak ook duidelijke afspraken over de verantwoordelijkheden die dat met zich meebrengt – is de afdeling die de robots gebruikt hiervoor verantwoordelijk of valt dat onder de IT-afdeling?

 

  1. Denk eraan dat robotisering niet alleen een kwestie van technologische ontwikkeling is. De succesvolle implementatie ervan heeft ook belangrijke sociale en bedrijfscultuuraspecten. Daarnaast moet u ook de taken van de medewerkers herbekijken van zodra een deel van hun werk is overgedragen aan robots.

 

Wat zullen mensen doen?

Voorlopig moet men zich als ondernemer vooral richten op taken waarbij mensen het grootste knelpunt vormen. Wanneer u dat gedaan hebt, kan u gemakkelijk de volgende stap zetten: het uitwerken van een businesscase. Hoe effectiever en efficiënter robots worden, hoe sneller de businesscase kan worden gemaakt. En als ú dit niet voor uw bedrijf ontwikkelt, dan zal een van uw concurrenten dat zeker wél doen. En dat betekent dat zij uiteindelijk het voortouw zullen nemen.
 
Het gaat er niet om ‘of’ men naar robotisering moet kijken, maar wel om ‘wanneer’. Zeker iets om over na te denken.
 
Jan Lamaire is General Manager België & Luxemburg bij Exact.

aianalyticsblogbusinessexact

Gerelateerde artikelen

Volg ons

Bespaar tot 83% op Surfshark One

Bespaar tot 83% op Surfshark One

Bekijk prijzen