Tien tips om anoniem te surfen

Je zou ervan versteld staan wat de sites die je bezoekt allemaal over je weten. Met deze tips maak je jezelf iets anoniemer op het wereldwijde web.

1. Verberg je IP-adres
Wil je zelf nakijken wat zowat elke andere site over jou weet op basis van je unieke IP-adres, dan moet je eens surfen naar whatismyip.org. Hoe verberg je je IP-adres? Daar zijn enkele programma"s voor. Het bekendste is waarschijnlijk het Tor-netwerk. Andere diensten die ongeveer hetzelfde doen, zijn het te betalen Anonymizer of een programma als Proxyway.

2. Blijf zo veel mogelijk op beveiligde sites
Beveiligde sites herken je aan de URL, die begint met https in plaats van http. Op zo’n site wordt het verkeer tussen jouw computer en de server van de site versleuteld. Zo kan dit verkeer niet onderschept worden. Dat is vooral belangrijk als je aan onlinebankieren doet.

Maar niet alleen banksites en online winkels bevatten geëncrypteerde pagina’s: op https://encrypted.google.com kun je beveiligd googelen, en ook Facebook heeft een beveiligde versie. Duik in de veiligheidsinstellingen van de site om die aan te zetten.

3. Cookies opruimen
Haa, koekjes. Deze kleine tekstbestandjes houden voor websites informatie bij over jouw doen en laten. Ze weten bijvoorbeeld op welke links jij al geklikt hebt, en maken die paars in plaats van blauw. Deze sessiecookies zijn meestal ongevaarlijk.

Een ander type cookies blijft echter op je systeem staan en lift mee tijdens je surfsessie. Zo krijg je bijvoorbeeld reclame op maat voorgeschoteld. Je kunt die third party-cookies uitschakelen in de privacy-instellingen van je browser. Verder kun je ze ook beter af en toe opruimen. Als er dan toch een cookie door het net glipt houdt het alleen info bij over pakweg een week, in plaats van maanden of jaren.

4. Tijdelijke internetbestanden verwijderen
Elke site die je bezoekt, laat een spoor na in de surfgeschiedenis op je computer. Browsers hebben een ingebouwde mogelijkheid om je tijdelijke internetbestanden te wissen. Spijtig genoeg kun je zelden alles verwijderen, zelfs niet met gespecialiseerde software.

Wil je echt zeker zijn, bijvoorbeeld omdat je lief een bijzonder wantrouwige IT’er is en jij online naar een verlovingsring zoekt, dan zal je je harde schijf moeten encrypteren. Met een programma als Truecrypt bijvoorbeeld.

5. Incognito browser
Om een en ander wat makkelijker te maken hebben de meeste moderne browsers een zogenaamde incognito-modus, ook wel pornomodus genoemd. Zet je die aan, dan zal de browser geen informatie opslaan over de sites waar je geweest bent. In Firefox heet dat Privénavigatie en vind je de modus onder Extra; in Internet Explorer staat hij onder Beveiliging en heet hij InPrivate.

Chrome noemt het ondertussen Incognitomodus. Let wel, die privénavigatie belet niet dat sites je IP-adres zien en zal ook geen keyloggers of spyware tegenhouden. De modus beschermt je vooral tegen mensen die dezelfde computer gebruiken en zo bijvoorbeeld op je surfgeschiedenis stuiten.

6. Java en Flash
Dankzij Java en Flash worden sites bijzonder dynamisch, met bewegende beelden en interactieve functies. Dat doen ze door code uit te voeren die door je computer gedownload wordt. Dat allemaal afzetten is niet echt een optie, het strenger controleren wel.

Om je Java-instellingen aan te passen ga je naar het Javacontrolepaneel in het Configuratiescherm van Windows. Voor Flash moet je dan weer online zijn, op clickx.be/link/Flash. Het controlepaneel boven aan de pagina laat je instellen welke sites informatie mogen doorsturen, hoeveel ruimte FlashPlayer op je pc mag gebruiken enzovoort.

7. Hou je pc vrij van spyware
Spyware kijkt mee met wat jij zoal uitspookt op de pc, in de hoop daar gewin uit te halen door je bijvoorbeeld je wachtwoord te ontfutselen. Haal dus een goede antispywaretool in huis. Heb je een volledige beveiligingssuite dan zit die er waarschijnlijk al in, maar een gewoon antivirusprogramma is meestal niet genoeg. Spybot – Search and Destroy is een goede, gratis tool, net als Lavasofts Ad-Aware.

8. Gebruik valse e-mailadressen
Op zowat elke website moet je tegenwoordig je mailadres opgeven. Dat komt dan in een lange lijst, getiteld "Mensen naar wie we spam kunnen sturen". Wil je liever niet dat je echte e-mailadres, je echte naam en gegevens overal rondslingeren, dan maak je een vals e-mailadres aan.

Ik heb er eentje genaamd ‘Spam’, dat ik opgeef telkens als ik weer ergens een formulier moet invullen. Mijn echte naam blijft netjes achterwege, en zo hoef ik niet door een poel van rotzooi te waden, steeds wanneer ik mijn mail nakijk.

9. Haal metadata uit je foto’s
Als je met een moderne camera een foto maakt, dan staan daar allerlei leuke metadata bij: welke camera je gebruikte, waar en wanneer de foto werd gemaakt. Cool, tot je die foto van je hamster op de vensterbank online zet, en iedereen de gps-coördinaten van je huis kan opzoeken.

Je kunt je beelden uiteraard zo veel mogelijk online beveiligen, en zorgen dat de hele wereld ze niet te zien of te downloaden krijgt, maar zodra iets online staat, weet je nooit. Speel dus op veilig en verwijder de metadata van je foto’s voor je ze online zet. Bijvoorbeeld met JPEG & PNG Stripper (onder Misc) of ExifStripper.

10. Gezond verstand
Dit is waarschijnlijk de meest voor de hand liggende, maar ook de moeilijkste tip: weet waar je mee bezig bent. Daarvoor moet je het internet op met de scepsis van een doorwinterde belastingscontroleur. Een paar richtlijnen: je bank zal nooit via mail vragen om bepaalde gegevens te ‘bevestigen’ en je dan een leeg formulier voorschotelen.

Twijfel je aan een mail, klik dan niet op een link in die tekst. Log bijvoorbeeld in via je onlinebanking en bekijk je nieuwsberichten daar, of bel even met je bank. Ga ervan uit dat mails in bijzonder slecht Nederlands verdacht zijn, en mailtjes van staatsinstellingen in het Engels al helemaal.