Veilig online: het nut van VPN & privacy
Natuurlijk wil je niet dat je persoonlijke informatie op straat komt te liggen. Toch kunnen alle handelingen die je via het internet uitvoert, onderschept en opgeslagen worden. Iedere internetprovider of wifi-punt kan namelijk je geschiedenis opslaan, waar je ook bent. Een VPN biedt hierbij een stukje veiligheid, door je internetgegevens te versleutelen. Maar hoe veilig is dat nu eigenlijk?
Zo werkt een VPN
VPN staat voor Virtual Private Network: een virtueel netwerk, dat alleen voor jou wordt opgezet. Het bestaat uit twee extra delen: een versleuteling op je telefoon of computer en de server van de VPN-dienst die je afneemt. Hoe werkt het? Welnu: allereerst installeer je een programma op je telefoon of computer. Deze software versleutelt alle gegevens die je over het internet verstuurt. Die gegevens gaan naar de server van de VPN-dienst, die het echte verzoek voor je uitvoert. Stel bijvoorbeeld dat je de website van je bank wil bezoeken. Normaal gesproken gaat via je internetprovider een verzoek dat zegt: “Ik bezoek mijn bank” of in ieder geval het IP-adres van die website. Die informatie kan heel makkelijk worden vastgelegd en doorverkocht aan adverteerders. Met een VPN wordt die opdracht gecodeerd naar de VPN-provider verstuurd sturen met als opdracht: “kun jij de websitegegevens voor mijn bank ophalen en naar mij verzenden?” De enige informatie die je nu verstuurt is een versleuteld bericht naar je VPN. Je internetprovider of wifi-punt ziet niet wat de inhoud is van dat bericht en aan wie je het verstuurt. Ook de informatie die wordt teruggestuurd is gecodeerd. Zo wordt al je internetverkeer versleuteld en geanonimiseerd.
Deels veilig
Het is altijd goed om te weten dat die veiligheid maar een deel van de cybersecurity behelst. Je bent nooit echt veilig zodra je je online begeeft, aan alle kanten dreigen gevaren. Vanuit je thuisnetwerk vallen deze gevaren erg mee, maar gebruik je onderweg een gratis wifi-netwerk, dan weet je nooit welke gegevens onderschept worden. Met een VPN scherm je af dat anderen zien met welke websites je communiceert. Wordt je gegevensstroom onderschept, dan zien zij enkel dat je communiceert met je VPN en andersom. Een VPN biedt bijvoorbeeld geen bescherming tegen virussen of malware, die vanuit je computer of smartphone gegevens doorseint. Het is enkel een middel om je privacy te verhogen! Daarnaast is het technisch gezien mogelijk om juist de gegevens van en naar een VPN uit te lezen. Grotere organisaties zouden het verkeer van een VPN kunnen onderscheppen en met elkaar kunnen combineren, om zo de touwtjes weer aan elkaar te bieden.
Wereldwijd voordeel
VPN’s hebben een erg prettige bijkomstigheid. Met een VPN kun je namelijk websites of je internetprovider laten denken dat je in een heel ander land bent. Zo gebruiken filmfanatiekelingen een VPN om de Amerikaanse Netflix te kunnen zien: daar staan veel meer series en films op dan op de lokale variant van Netflix. Of wat dacht je van landen waar je wel gebruik mag maken van torrentdiensten of downloadservices? Het schept meer dan genoeg mogelijkheden om te doen alsof je vanuit een klein tropisch eiland films downloadt, waar het downloaden niet illegaal is. Bovendien omzeil je met een VPN eventuele blokkades die door je internetprovider zijn opgelegd.
Kleine lettertjes
Net als op alle gebieden van het leven is ook op het vlak van VPN niet alles rozengeur en maneschijn. Er zijn altijd mensen die misbruik maken van de situatie. Kijk voor je een abonnement bij een VPN afsluit (gratis of betaald) naar de kleine lettertjes. Die kunnen soms heel scheef in elkaar zitten. Er zijn voorbeelden bekend van VPN’s die ongebruikte gratis bandbreedte doorverkochten aan criminele organisaties, zodat er vanuit jouw account criminele activiteiten uitgevoerd werden. Sommige VPN-diensten slaan alsnog op welke websites je hebt bezocht. Wie zegt dat die gegevens op den duur niet op straat komen te liggen? Of voor hun eigen gewin gebruiken? Dat was tot vorig jaar het geval met OnavoVPN, een VPN-dienst van Facebook die alle informatie gebruikte voor hun eigen gewin. Het is belangrijker om te controleren of de door jou gekozen dienst mogelijkheden biedt om al je apparaten te voorzien van een extra laag veiligheid, naargelang je zelf wil gebruiken.
Beperkingen van VPN
Hoewel het heel aantrekkelijk klinkt om een VPN te installeren, moet je ook goed bedenken dat een private network een echte trekpleister is voor hackers. Komen zij binnen bij een VPN, dan hebben ze wel de Heilige Graal van gegevens binnengehaald. Op een VPN komen namelijk de meest gevoelige stukjes informatie van het internet samen! Hoewel deze diensten hun beveiliging op en top houden, is het risico van een break-in nooit helemaal uitgesloten. Een ander nadeel is dat je op ieder apparaat een app moet installeren die het internetverkeer voor je versleutelt en doorstuurt naar de software. Dat gaat voor een deel ten koste van jouw internetsnelheid.
Een VPN kiezen
Een van de moeilijkste dingen is het kiezen van een VPN-dienst. Het hangt voor een groot deel samen van je behoefte. Er zijn gratis varianten, die bijvoorbeeld advertenties plaatsen in je internetbrowser of een beperkte hoeveelheid data per maand beschikbaar stellen, zoals TunnelBear. Gratis diensten hebben vaker kleine lettertjes dan betaalde diensten. De meeste diensten vragen een klein bedrag per maand voor dit stukje privacy, maar bieden een gratis proefperiode aan. Probeer er eens een paar uit: soms zit je in een gebied met een zwakke server van de dienst, waardoor de prestaties tegenvallen. Dat heb je zo ervaren, waarna je kunt overschakelen naar een andere dienst.
