18 maart 2020 14:15

Hoe het coronavirus de technologiesector beïnvloedt

De uitbraak van het coronavirus houdt de wereld ondertussen al meer dan een maand in de ban. Ook de grote technologiebedrijven ontsnappen niet aan de paniekdans. De ziekte zal voor veel bedrijven nog heel wat financiële katers veroorzaken.

Update 18/03: Sinds dit artikel voor het eerst verscheen een maand geleden, is er heel wat gebeurd. Het leek ons daarom noodzakelijk dit artikel van een update te voorzien.

‘Coronavirus’, het is nu al hét woord van 2020. Overal ter wereld is de paniek voelbaar. De ziekte is zowat het enige thema waar nog over gesproken wordt. Paniek is voor de economie nooit een goede zaak. De ziekte houdt dan ook de grote spelers van de technologiesector al een tijdje in de greep. Technologie en maatschappij, ze staan immers nooit ver van elkaar af, in goede en slechte tijden.

Wuhanvirus

Eerst wat meer tekst en uitleg bij het coronavirus. Wat is het nu juist? Om te beginnen is de term ‘coronavirus’ al niet helemaal juist om de ziekte aan te duiden die zich als een lopend vuurtje verspreidt. Coronavirussen vormen een eigen onderfamilie binnenin virussen. De naam komt van het Latijnse woord ‘corona’ dat ‘krans’ betekent, naar de kransachtige vorm rond de virussen. De meeste virussen binnen deze familie zijn ook lang niet zo dodelijk, en veroorzaken niet meer dan een zware verkoudheid. De hevigere varianten veroorzaken longontstekingen, die bij onvoldoende behandeling een dodelijk gevolg kunnen hebben. De variant die nu uitgebroken is heeft de benaming COVID-19 meegekregen, en hoort bij die zwaardere varianten. Hoe het virus precies is overgegaan op de mensheid, is niet exact geweten. Verhalen doen de ronde dat het is overgedragen door vleermuizen.

Het coronavirus onder de microscoop bekeken.

De verspreiding van COVID-19 of ‘Wuhanvirus’, verwijzend naar de Chinese stad waar het ontstond, kan je live volgen via een dashboard dat de Wereldgezondheidsorganisatie lanceerde. De teller van het aantal besmettingen is de kaap van 200.000 inmiddels gepasseerd, Ook meer dan 8000 mensen overleden aan de ziekte. Het aantal geregistreerde besmettingen stijgt overal elke dag, dus verwacht dat dit cijfer nog flink kan stijgen. In België zitten we inmiddels al aan net geen 1500 besmette patiënten. De cijfers zijn zorgwekkend en beangstigend, maar moeten ook in het juiste perspectief bekeken worden. De ziekte heeft een sterftekans van ongeveer 4%, wat eerder laag is bij een epidemie. Het SARS-virus bijvoorbeeld binnen dezelfde familie kende voor 1 op de 10 besmettingen een dodelijke afloop. COVID-19 kan vooral dodelijk voor wie een verzwakt immuunsysteem heeft, zoals bejaarden of kankerpatiënten.

Financiële kater

Tot zover het wetenschappelijke gedeelte van dit artikel. De impact die een epidemie heeft op de maatschappij, gaat namelijk verder dan potentiële gezondheidsgevaren. Ook een economie kan er stevig onder lijden. (Technologie)bedrijven groot en klein mogen zich dus aan enkele klappen verwachten de komende maanden.

Voor de technologiesector begonnen de problemen al in januari, toen COVID-19 enkel nog voor problemen in China zorgde. Heel wat bedrijven zagen zich genoodzaakt hun aanwezigheid tijdelijk terug te trekken uit China. Winkels en fabrieken moesten gesloten worden. Daaronder zitten enkele van de grote namen, zoals Apple, Samsung, Google en Tesla. Apple sloot zelfs al zijn winkels tijdelijk in China. Langzamerhand zijn de meeste kantoorgebouwen en winkels van deze winkels weer open aan het gaan. Maar zelfs als bedrijven niet aanwezig waren in China, voelden zij de effecten. Transportlijnen vanuit het Westen naar China werden namelijk afgesneden. Sowieso is China een ontzettend belangrijke afzetmarkt.

Apple sloot zijn hypermoderne winkel in Shangai omwille van veiligheidsredenen.

Ook op gebied van productlanceringen, heeft het virus al veel problemen veroorzaakt. Voor heel wat aangekondigde gadgets is de releasedatum moeten uitgesteld worden, of zijn er problemen om nog aan de vraag te voldoen, omdat de fabriek(en) in China liggen. Ook hier moest Apple door de zure appel heen bijten. De productie van iPhones en AirPods moest tot 10 februari worden stilgelegd, waardoor de voorraad wel eens op dreigt te geraken. Facebook heeft bestellingen voor de Oculus Quest tijdelijk moeten stopzetten, omdat niet meer aan de vraag kon worden voldaan. ASUS stopte tijdelijk de productie van de gamingsmartphone ROG II. Tesla moest de productie van Model 3 wagens stopzetten, en zo kunnen we nog wel even doorgaan. De schade zal wellicht nog het grootst zijn voor Chinese technologiebedrijven. Huawei, Oppo, Xiaomi, VIVO worden allemaal verwacht binnenkort met grote leveringsproblemen te kampen. Vooral Lenovo wordt voorspeld in vieze papieren te zitten, aangezien hun productie steunt op componenten uit de getroffen regio Hubei.

Europa en Amerika volgen

In China mag het dagelijkse leven dan weer langzaam aan de draad oppikken, het einde is nog lang niet in zicht. In Europa zijn we immers in het midden van de storm beland. Italië bleek de katalysator te zijn voor het Westen. Eind februari begon het aantal geregistreerde besmettingen plots aan een aanzienlijk tempo op te lopen. Dat deed logischerwijs de andere EU-landen eventjes slikken. Met als gevolg de situatie waarin we vandaag de dag verkeren. Evenementen worden afgelast, winkels sluiten, de straten zijn leeg, grenzen worden gesloten, … Bijna de hele wereld lijkt een paar weken stil te staan.

En zo komen technologiebedrijven wederom in een duale situatie te staan. Waar de eerste maanden van 2020 de productie stokte maar de vraag naar producten groot bleef, zal het nu vooral de vraag zijn die volledig stokt. Apple, Samsung, … ze zullen allemaal hun winkels buiten China moeten gaan sluiten. Ook hun externe verdelers zoals MediaMarkt bij ons, zien zich genoodzaakt te sluiten. De Chinese markt die hen eerst in de problemen gebracht heeft, zal hen nu moeten rechthouden. Specifiek voor de Belgische en Nederlandse markt was het Coolblue die voor het eerst aan de alarmbel trok. Eind februari werden plots de prijzen verhoogd en de marketingactiviteiten stopgezet. Het bedrijf gaf toen aan de verkopen te willen terugschroeven omdat het voorraadproblemen verwachten. We geven toe dat wij op de redactie toen ook onze wenkbrauwen fronsten, maar achteraf gezien was die redenering allemaal zo gek nog niet.

Het was zowaar Coolblue die ons voor het eerst waarschuwde voor de gevolgen van COVID-19.

Alsof het allemaal nog niet uitdagend genoeg is, moeten de technologiebedrijven zich ook organisatorisch gaan herstructureren. Vanuit veel regeringen wordt thuiswerken als norm opgelegd, en dat vraagt enkele aanpassingen om de dagelijkse activiteiten toch soepel te doen blijven verlopen. Inmiddels laten Facebook en Google bijvoorbeeld al hun werknemers al wel thuiswerken.

Het wordt om al deze redenen binnenkort met extra interesse uitkijken wanneer technologiebedrijven de eerste kwartaalcijfers voor 2020 bekend maken. Pas dan zullen we een eerste inzicht krijgen in de economische impact die COVID-19 zal hebben. Maar ga er vanuit dat op korte termijn de impact ook al zal gevoeld hebben.

“De totale economische impact van het coronavirus zullen we vermoedelijk pas over enkele maanden of misschien zelfs jaren pas kunnen inschatten”.

Wat brengt de toekomst?

Dat is een heel goede vraag, maar jammer genoeg één die nog moeilijk met waarschijnlijkheid te beantwoorden is. Wat wel lijkt vast te staan, is dat we de totale economische impact van het coronavirus nog lang zullen voelen. Dat kan enkele maanden duren, maar wie weet zelfs wel enkele jaren.

Die bewering maken we omdat er op macro-economische schaal het één en ander begint te bewegen. En spijtig genoeg niet in positieve zin. We hielden de voorbije week de internationale beurzen in de gaten, en dat was niet om vrolijk van te worden. De cijfers kleurden vrij consistent rood, en de eerste parallellen met de financiële crisis van 2008 worden door analisten al getrokken. Technologiebedrijven die geregistreerd zijn bij de beurs van Wall Street kunnen niet aan die trend ontsnappen. De aandelencurvers zijn ontzetten grillig de afgelopen dag, maar op middellange termijn merken we bij de meeste toch al een dalend verloop. Ook dit kan achteraf maar een momentopname blijken, maar het begint toch zorgwekkend te worden.

De aandelenkoersen op de buerzen zullen als een rode lap voor de ogen van de Wall Street-stier werken.

Veel zal er wellicht vanaf hangen wanneer COVID-19 zijn wurggreep op de maatschappij weer een beetje loslaat, en het leven weer wat ‘normaal’ wordt. Wanneer dat zal zijn, dat kunnen we nog niet zeggen. De strenge overheidsmaatregelen gelden in de meeste landen tot de eerste dagen van april, maar de tijd zal moeten uitwijzen hoe lang de strijd tegen de ziekte zal duren. Wat er ook gebeurt, de grote spelers zoals Apple, Google, en Microsoft zullen hier wel uitkomen, maar de kleinere spelers in de sector leven in onzekere tijden.