5 april 2016 09:49

Tesla heeft een gigantisch probleem met de Model 3

[Opinie] Euforie alom rond de betaalbare Tesla Model 3, maar het radicale interieur en de 276.000 bestellingen brengen ons bij de harde realiteit: kan Elon Musk in zijn opzet slagen?

Vorige week heeft Elon Musk, CEO van Tesla Motors, eindelijk aan het grote publiek de Tesla Model 3 getoond. Dé allereerste betaalbare auto van Tesla die iedereen moet overtuigen dat een elektrische auto de toekomst is voor iedereen. Terwijl de rest van de autofabrikanten aan een inhaalbeweging bezig is, geniet Tesla van zijn voorsprong. De onthulling van de Model 3 was een succes, met als resultaat meer dan 276.000 bestellingen de eerste drie dagen. Goed nieuws, toch?

Subsidies

Allereerst is er bij Tesla uiteraard plaats voor euforie, want zelfs Elon Musk had dit succes niet zien aankomen. Winkels werden overspoeld, er waren niet genoeg cadeaus beschikbaar voor nieuwe klanten, chaos alom. De lange wachtrijen voor de winkel deden denken aan de iPhone-lanceringen, behalve dat we hier over een heel ander budget spreken. Fanboys die allemaal in de rij staan, maar ook gewone mensen die willen profiteren van de Amerikaanse korting op deze elektrische wagen.

De Verenigde Staten geeft 7.500 dollar subsidie, maar enkel voor de eerste 200.000 wagens.

De Verenigde Staten heeft 7.500 dollar subsidie klaar per Tesla Model 3, maar dit geldt enkel op de eerste 200.000 wagens die worden verkocht. Hoe gaat Tesla hiermee omspringen en wanneer krijgt de klant te horen dat hij te laat is. Bij de bestelling? Of na de levering? Het belooft een kluwen te worden, en omdat 7.500 dollar korting op een wagen van 35.000 dollar veel geld is, zal het aantal pre-orders nog snel aandikken. En dan hebben we ‘deel 2’ van de lancering nog niet gehad. Die houdt Elon Musk voor volgend jaar, met mogelijk nog veel meer pre-orders als gevolg en nog meer onduidelijkheid.

Ook in België zijn er subsidies beschikbaar voor elektrische auto’s, maar tegen de levering in 2018 schiet er nog maar 2.500 euro over. Krijg je de auto pas in 2019, dan schiet er nog maar 1.500 euro over. In 2020 verdwijnt de premie helemaal. Belangrijk hierbij is dat de wagen natuurlijk snel moet worden geleverd, en hier gaat het schoentje wringen voor heel wat klanten.

Essentiële Autopilot

Het strakke interieur schept de verwachting dat Autopilot (standaard op elke Model 3) een belangrijke rol gaat spelen. Het moet autonomer werken dan in de Model S, waardoor de deadline best pittig wordt. De lancering van Autopilot op de Model S is ook met bijna een half jaar vertraagd. Zoiets mag niet gebeuren met de Model 3 waar het belangrijk is om vanaf de start de functie beschikbaar te stellen. Tenzij Tesla hier wat vals speelt en de software-update pas ergens in 2018 uitrolt om tijd te winnen en extra gegevens van de wagens op de baan te verwerken.

Door het radicale interieur moet Autopilot beter werken dan in de Tesla Model S

Elon Musk verkondigt aan iedereen dat de eerste wagen eind 2017 van de band zal rollen. Dat is 18 maanden vanaf nu en een behoorlijk straffe claim omdat de Model 3 de allereerste auto wordt binnen Tesla voor massaproductie. Klanten horen enkel 2017, maar je mag er zeker van zijn dat er maar een handvol auto’s dat jaar wordt geleverd. Kijk naar de Model X vorig jaar. Die moest eind 2015 van de band rollen (na 3 jaar uitstel), maar tegen nieuwjaar klokte het aantal niet hoger dan 200 volgens verschillende bronnen, met talrijke productieproblemen die moeten worden opgelost.

Tesla wil met zijn Gigafactory tegen 2020 500.000 batterijen per jaar produceren. Een flinke hap daaruit zal naar de Model 3 gaan, maar vanaf 2018 zal dat aantal zo hoog nog niet liggen. De fabriek is ondertussen in gebruik genomen, maar naast productie moet ook de toevloed aan grondstoffen kunnen volgen. Dat pijnpunt wordt op dit ogenblik aangepast en is hopelijk opgelost tegen 2020. Met 500.000 batterijen verdubbelt Tesla het aantal geproduceerde lithiumbatterijen in de hele wereld in zijn eentje.

Productiecapaciteit

Last but not least: de productiecapaciteit van Tesla zelf. In 2010 heeft het een oude productiesite van Toyota overgekocht, waar het nu de Model S en X bouwt. De bedoeling is dat daar ook de Model 3 wordt gebouwd. In de hoogdagen van de productiesite rolden er 500.000 wagens per jaar van de band, maar hetzelfde verwachten van Tesla slaat als een tang op een varken. Drie verschillende modellen bouwen onder één dak betekent compromissen sluiten. Welk aantal ze uiteindelijk zullen maken wanneer alles onder stoom staat? Niemand weet dat, zelfs Elon Musk niet.

Eind 2018 zal de lijst met 276.000 pre-orders vermoedelijk nog steeds niet zijn weggewerkt.

Vanaf productiedag 1 zal Tesla onder druk staan van klanten die niet kunnen wachten. Ze moeten nu al 18 maanden wachten, met 276.000 mensen in totaal. In 2015 heeft Tesla 50.580 auto’s afgeleverd, een aantal dat eind 2017 niet miraculeus naar 200.000 stuks zal stijgen. Zelfs eind 2018 zal de lijst van pre-orders vandaag nog niet afgewerkt zijn, wat betekent dat iedereen die een Tesla Model 3 nieuw wil bestellen vandaag, waarschijnlijk 2,5 jaar of meer zal moeten wachten. Wie heeft dat geduld? En hoe gaan gewone klanten, de niet-fanboys, hierop reageren?

Tesla heeft met de Model 3 de toekomst van de elektrische wagen getoond en kan dankzij uitstekende marketing duizelingwekkende bestelcijfers voorleggen. De cashflow zit nu prima met 276 miljoen dollar aan pre-orders (1.000 dollar/euro voorschot per bestelling), maar kan het de klanten wel tevreden houden? Tenzij Elon Musk zich dit keer wel aan deadlines kan houden, zou dit weleens een mokerslag kunnen worden die Tesla moeilijk aan zijn investeerders gaat kunnen uitleggen. Hopelijk dikt het aantal bestellingen niet nog verder aan, of Tesla heeft een gigantisch probleem.